Юрай Янашык: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д артаграфія |
дапаўненьне |
||
Радок 5:
== Жыцьцяпіс ==
[[Файл:Janosik7.jpg|значак|upright|Старонка 39 пратаколу суду над Юраем Янашыкам]]
Юрай Янашык нарадзіўся ў вёсцы [[Церхава]] пад [[Габзбурская імпэрыя|Габзбурскай манархіяй]] (цяпер у раёне [[Жыліна (раён)|Жыліна]]) ў сям’і Марціна Янашыка і Ганны Чышнікавай.
У пятнаццацігадовым узросьце далучыўся да [[куруц]]кіх паўстанцаў. Пасьля [[Бітва пад Трэнчынам|паразы пад Трэнчынам]] быў прызваны ў [[Габзбургі|габзбурскае]] войска<ref name="osobnosti.sk">[http://www.osobnosti.sk/index.php?os=zivotopis&ID=59032 Juraj Jánošík osobnosti.sk | životopisy, diela, tvorba, články, linky<!-- Bot generated title -->]</ref>. Увосень 1710, служачы ахоўнікам у [[Бітча|Бітчы]], дапамог уцячы вязьню [[Томаш Вугарчык|Томашу Вугарчыку]]<ref>Kočiš (1986), p. 47 {{ref-sk}}</ref>, зь якім яны стварылі бандыцкую ватагу. Пасьля выхаду Вугарчыка Янашык стаў яе аднаасобным правадыром<ref>Kočiš (1986), p. 50 {{ref-sk}}</ref>. Банда дзейнічала пераважна ў паўночна-заходняй [[Каралеўства Вугоршчына|Вугоршчыне]] (цяперашняя Славаччына), уздоўж ракі [[Ваг]] між [[Важэц|Важцам]] і [[Віхадна]]й<ref name="terchova-info.sk">[http://www.terchova-info.sk/novinka_detail.php?id=012 Odpočíva Jánošík na dne Liptovskej Mary? Aktuality Terchová | terchova-info.sk<!-- Bot generated title -->]</ref>, хоць часам даходзілі нават да Польшчы і Маравіі<ref name="osobnosti.sk"/>. Па большай частцы іхнімі ахвярамі станавіліся заможныя купцы. Пад даводзтвам Янашыка банда цьвёрда прытрымлівалася прынцыпу не забіваць сваіх ахвяраў; аднойчы яны дапамаглі выпадкова параненаму сьвятару<ref name="terchova-info.sk"/>. Таксама часткова мае пацьверджаньне легенда пра тое, што яны дзяліліся нарабаваным дабром зь бедакамі<ref name="terchova-info.sk"/>.
Радок 12:
Суд над ім адбываўся ў [[Ліптаўскі Сьвяты Мікулаш|Ліптаўскім Сьвятым Мікулашы]] 16—17 сакавіка 1713 року. Ён атрымаў сьмяротны вырак, аднак дакладная дата яго выкананьня невядомая. Паводле легенды, якая стала прапагандавацца ў XIX стагодзьдзі, яго падчапілі левым бокам на крук і такім чынам пакінулі паміраць. Гэты спосаб забойства ўжываўся ў дачыненьні да завадатараў ватагаў<ref name="terchova-info.sk"/>. Аднак існуюць таксама зьвесткі, што ён быў павешаны<ref name="autogenerated1"/>.
== Памяць ==
У 1947 року ў Чэхаславаччыне была выдадзеная [[Чэхаславацкая крона|дзьвюхкронавая]] манэта з партрэтам Янашыка<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 27.02.2013|url = http://www.zakonyprolidi.cz/cs/1947-78|загаловак = Předpis č. 78/1947 Sb. Vyhláška ministra financí o ražbě a vydání dvoukorun|фармат = |назва праекту = Zákony pro lidi|выдавец = AION|дата = 18 траўня 2013|мова = cz|камэнтар = }}</ref>.
== Крыніцы ==
| |||