Паўстаньне Тэкэлі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
д хто такі хлоп?, шахтАр ці шахцЁр, не шахтэр
– непацьверджаныя зьвесткі
Радок 1:
{{Узброены канфлікт
{{Вайна
|Назва = Паўстаньне Тэкэлі
|Частка = [[Антыгабсбурскія паўстаньні ў Вугоршчыне|Антыгабсбурскія паўстаньні]] ў [[Каралеўства Вугоршчына|Вугоршчыне]]
Радок 9:
|Вынік = перамога [[Габсбургі|Габсбургаў]]
|Тэрытарыяльныя зьмены =
 
|Супернік1 = [[Куруцы]]
|Супернік2 = [[Габсбургі]]
|Супернік3 =
|Супернік4 =
 
|Камандуючыя1 = [[Імрэ Тэкэлі]]
|Камандуючыя2 = [[Леапольд I Габсбург]]
|Камандуючыя3 =
|Камандуючыя4 =
 
|Сілы1 =
|Сілы2 =
|Сілы3 =
|Сілы4 =
 
|Страты1 =
|Страты2 =
|Страты3 =
|Страты4 =
 
|Агульныя страты =
|Дадаткі =
Радок 37 ⟶ 32:
 
== Хада паўстаньня ==
Агульныя хваляваньні хлопаў{{Няма крыніцы}} прывялі ўУ [[1678]] року да выбухупачалося антыімпэратарскагаантыімпэратарскае паўстаньняпаўстаньне, на чале якога стаў [[Імрэ Тэкэлі|Эмэрык Тэкэлі]], малады вугорскі шляхціц з [[Кежмарк]]у. У жніўні 1678 паўстанцы занялі ўсходнюю Славаччыну, перайшлі ў шахтарскі рэгіён і ў Верхнюю Нітру, пасьля чаго была абвешчаная незалежная ад [[Сяміградзьдзе|Сяміградзьдзя]] дзяржава са сталіцай у [[Кошыцы|Кошыцах]].
 
Пад ціскам посьпехаў куруцкага паўстаньня імпэратар [[Леапольд I Габсбург|Леапольд I]] склікаў у [[Шапрон]]е сойм (1681), на якім зьмяніў вугорскую канстытуцыю, атрымаўшы яшчэ большую ўладу. Пастановы сойму датычна веравызнаньня не задаволілі Эмэрыка Тэкэлі, які зноў распачаў узброенае змаганьне. У 1682 князь абвясьціў сябе каралём «Верхняй Вугоршчыны» і прызнаў вяршэнства [[Асманская імпэрыя|Турэччыны]], зь якой склаў хаўрус супраць імпэрыі.
 
У часе выправы асманаў на Вену Тэкэлі пашырыў свае ўладаньні на ўсходзе амаль на ўсю тэрыторыю сучаснай Славаччыны, аднак параза туркаў [[Бітва пад Венай (1683)|пад Венай у 1683]] азначала хуткі канец ягонай улады. У [[1685]] року ў выніку здрады туркі арыштавалі Імрэ Тэкэлі, з-за чаго на бок імпэратара перайшлі 17 000 куруцаў. Пасьля вызваленьня князь Тэкэлі ня быў здольны пачаць новае змаганьне, і ўвесь край занялі Габсбургі.
 
== Глядзіце таксама ==
* [[Куруцы]]
 
== Літаратура ==
* Zygmunt Ryniewicz: Leksykon bitew świata, Wyd. Almapress. Warszawa 2004.
* Zbigniew Wójcik, ''Historia powszechna XVI—XVII wieku'', Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968, str. 460
 
== Глядзіце таксама ==
* [[Куруцы]]
 
[[Катэгорыя:Антыгабзбурскія паўстаньні ў Вугоршчыне|Тэкэлі]]