Фінансавы крызіс у Беларусі 2011 году: розьніца паміж вэрсіямі

'''Фінансавы крызіс 2011 году ў [[Беларусь|Рэспубліцы Беларусь]]''' — комплекс нэгатыўных зьяваў у [[Эканоміка Беларусі|эканоміцы краіны]], выкліканы шматгадовым адмоўным [[сальда]] [[Гандлёвы балянс|гандлёвага балянсу]]<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Вольга Мядзьведзева]].|загаловак=Уладзімер Сямашка: «Неабходна максімальна выкарыстаць магчымасьці АЭП»|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=99061|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[Газэта]]|год=23 чэрвеня 2012|нумар=120 (27235)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref> і выдаткамі элемэнтаў [[Адміністрацыйна-камандная эканоміка|адміністрацыйна-каманднай сыстэмы]] ў эканоміцы ([[Каштарыс Рэспублікі Беларусь]]), абвостраны праз ажыятажны попыт на замежную [[Валюта|валюту]] і эканамічна неабгрунтаванае павышэньне [[Заробная плата|заробнай платы]] (на 30%<ref>{{Навіна|аўтар=[[Сяргей Гусачэнка]]|загаловак=Зь сёньняшняга дня ў Беларусі вырасьлі зарплаты, пэнсіі і сацыяльныя выплаты|спасылка=http://www.tvr.by/bel/newsprint.asp?id=38025|выдавец=[[Белтэлерадыёкампанія]]|дата публікацыі=1 лістапада 2010|дата доступу=2 сакавіка 2013}}</ref>; мінімальнага заробку — на 54,7%<ref>{{Навіна|аўтар=А.Лукашэнка|загаловак=Указ № 490 ад 27 верасьня 2010 г.|спасылка=http://president.gov.by/by/press98476.html#doc|выдавец=Прэс-служба прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь|дата публікацыі=27 верасьня 2010|дата доступу=2 сакавіка 2013}}</ref><ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Камэнтар да Ўказа № 490 ад 27 верасьня 2010 г.|спасылка=http://president.gov.by/by/press98693.html#doc|выдавец=Прэс-служба прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь|дата публікацыі=27 верасьня 2010|дата доступу=2 сакавіка 2013}}</ref>) перад [[Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі 2010 году|прэзыдэнцкімі выбарамі 2010 году]]. Праявіўся ў нястачы валюты, падзеньні [[Рэнтабэльнасьць|рэнтабэльнасьці]] [[імпарт]]у, росьце цэнаў і падзеньні [[Пакупніцкая здольнасьць|пакупніцкай здольнасьці]] насельніцтва ў выніку [[Дэвальвацыя беларускага рубля|дэвальвацыі беларускага рубля]].

# [[17 сакавіка]] старшыня Нацбанка [[Пётар Пракаповіч]] заявіў прэзыдэнту А. Лукашэнку, што ня будзе выконваць дэвальвацыі<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Пракаповіч: нават дэвальвацыі ў 5% у Беларусі ніколі не будзе|спасылка=http://www.telegraf.by/by/2011/03/prakapovch_navat_deval_vaci_5_u_belarus_nkol_ne_budze|выдавец=[[Telegraf.by]]|дата публікацыі=18 сакавіка 2011|дата доступу=11 красавіка 2013}}</ref>.

# [[6 красавіка]] Антыкрызісны фонд {{Артыкул у іншым разьдзеле|Эўразійская эканамічная супольнасьць|Эўразійскай эканамічнай супольнасьці|be|Еўразійская эканамічная супольнасць}} пачаў разгляд беларускага запыту аб 2 млрд. даляраў [[крэдыт]]у<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Антыкрызісны фонд ЭўрАзЭС пачаў разглядаць заяўку Беларусі на атрыманьне крэдыту|спасылка=http://www.telegraf.by/by/2011/04/antikrizsni_fond_erazes_pacha_razgljadac__zajaku_belarus_na_atrimanne_kreditu|выдавец=Telegraf.by|дата публікацыі=6 красавіка 2011|дата доступу=11 красавіка 2013}}</ref><ref>{{Навіна|аўтар=[[Аляксей Арэшка]]|загаловак=На наступным тыдні Кудрын заслухае даклад рабочай групы па крэдытах Беларусі|спасылка=http://by.belapan.by/archive/2011/04/06/461808_461811|выдавец=[[БелаПАН]]|дата публікацыі=6 красавіка 2011|дата доступу=11 красавіка 2013}}</ref>.

# [[20 красавіка]] Нацбанк Беларусі павысіў [[Уліковая стаўка|уліковую стаўку]] з 12 да 13%<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Стаўка рэфінансаваньня Нацбанка Беларусі павялічваецца да 13 працэнтаў гадавых|спасылка=http://news.belta.by/by/print?id=626616|выдавец=БелТА[[Беларускае тэлеграфнае агенцтва]]|дата публікацыі=20 красавіка 2011|дата доступу=11 красавіка 2013}}</ref>.

# [[12 траўня]] А. Лукашэнка паабяцаў узнавіць дастатак замежнай валюты цягам 2 месяцаў<ref>{{Навіна|аўтар=[[Людміла Сац]]|загаловак=А.Лукашэнка: праз 1-2 месяцы мы забудзем усе валютныя праблемы|спасылка=http://news.belta.by/by/print?id=630400|выдавец=[[БелТА]]|дата публікацыі=12 траўня 2011|дата доступу=11 красавіка 2013}}</ref>.

На студзені-лютым [[2009]] г. узрасло [[беспрацоўе]] і скарацілася [[прапанова]] працаўладкаваньня<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Ілона Іванова]].|загаловак=Масавых скарачэньняў няма, але паменшылася колькасьць вакансіяў|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=30731|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[Газэта]]|год=7 сакавіка 2009|нумар=43 (26421)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. Цягам году зьнізіліся цэны на [[экспарт]]ныя [[тавар]]ы [[Хімічная прамысловасьць|хімічнай]] і машынабудаўнічай прамысловасьці<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Барыс Пракопчык]].|загаловак=Грошы самi не прыйдуць|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/pril/article.php?id=49935&prilid=49933|выданьне=Мясцовае самакіраваньне|тып=|год=23 снежнясьнежня 2009|нумар=42 (194)|старонкі=|issn=}}</ref>.

У студзені-красавіку [[2010]] г. адзначаўся спад цэнаў на нерухомую ўласнасьць і прадпрыемствы<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Сяргей Куркач]].|загаловак=Гарадзенскай нерухомасьцю зацікавіліся расейцы|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=52593|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=4 лютага 2010|нумар=20 (26628)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref><ref>{{Спасылка Навіна| аўтар = | прозьвішча загаловак=Прыпяцкае |Палесьсе імянеабходна =прывесьці |ў аўтарlink =ідэальны стан| cуаўтары = | дата публікацыі =15 красавіка 2010| url спасылка=http://president.gov.by/by/press85794.html#doc| копія = | загаловак =Прыпяцкае Палесьсе неабходна прывесьці ў ідэальны стан| фармат = | назва праекту = | выдавец =Прэс-служба прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь| дата публікацыі=15 1 кастрычніка 2012красавіка 2010|дата мова доступу=1 | камэнтар =кастрычніка 2012}}</ref>. У верасьні зьнізілася [[цана]] арэнды нерухомасьці<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Інга Міндалёва]].|загаловак=Ахвяры арэнднага фронту|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/pril/article.php?id=65121&prilid=65116|выданьне=[[Чырвоная Змена]]|тып=|год=1 верасьня 2010|нумар=32 (15635)|старонкі=|issn=}}</ref>. [[22 кастрычніка]] [[Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь|міністар фінансаў Беларусі]] [[Андрэй Харкавец]] падаў запыт аб пазыцы ў Антыкрызісны фонд [[ЭўрАзЭС]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Заяўку на крэдыт ЕўрАзЭС Беларусь падала да прэзыдэнцкіх выбараў|спасылка=http://www.telegraf.by/by//2011/07/zajaku_na_kredit_erazes_belarus__padala_da_prezdenckx_vibara|выдавец=Telegraf.by|дата публікацыі=1 ліпеня 2011|дата доступу=20 красавіка 2013}}</ref>.

У ліпені [[2011]] г. найбольшыя страты панесьлі імпарцёры<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Ала Мачалава]].|загаловак=Разарэньне па правілах|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=82761|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=14 ліпеня 2011|нумар=131 (26995)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref> і пашырылася аплата [[паслуга]]ў [[Амэрыканскі даляр|далярамі]] па курсе [[Чорны рынак|чорнага рынку]]<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Яўген Валошын]]|загаловак=Нядбайны сэрвіс на беларускіх СТА|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=83510|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=29 ліпеня 2011|нумар=142 (27006)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. [[Банк]]і спынілі выдачу ільготных 5%-ых [[пазыка]]ў на будоўлю жытла<ref>{{Артыкул|аўтар=Яўген Валошын.|загаловак=Дзе ўзяць грошы, калі льготны крэдыт на жыльлё згарае|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=86301|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=22 верасьня 2011|нумар=181 (27044)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. [[Рамонт]] будынкаў спыняўся праз рост цэнаў на будаўнічыя і аздабленчыя тавары<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Віктар Бойка]], [[Алена Даўжанок]].|загаловак=Генэральны дырэктар КУП «Рэчыцкі райжылкамгас» Аляксандар Рапейка: «Наш калектыў стараецца дакладна і зладжана выконваць пастаўленыя сацыяльна-эканамічныя задачы»|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=90291|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=14 сьнежня 2011|нумар=238 (27102)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. З канца лета скарацілася набыцьцё [[Аўтамабіль|самаходаў]]<ref>{{Артыкул|аўтар=Яўген Валошын.|загаловак=Ці падаражэлі аўтамабілі з канца лета|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=90306|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=14 сьнежня 2011|нумар=238 (27102)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. Падвышэньне кошту паліва выклікала некалькі спробаў блакаваньня аўтамабілістамі дарожнага руху ў сталіцы пад назовам «[[Стоп-бэнзін]]».

* [[12 студзеня]]: [[Беларуская валютна-фондавая біржа]] павялічыла збор з купцоў замежнай валюты ў 210 разоў — з 0,0095% да 2% ад выплачанай сумы<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Збор на куплю валюты ў Беларусі павялічыўся ў 210 разоў|спасылка=http://www.telegraf.by/by/2011/01/zbor_na_kuplju_valjuti_belarus_pavjalchisja_210_razo|выдавец=[[Telegraf.by]]|дата публікацыі=13 студзеня 2011|дата доступу=1 сакавіка 2013}}</ref>.

* [[1 сакавіка]]: [[Савет міністраў Рэспублікі Беларусь]] і Нацбанк Беларусі сумеснай пастановай №240/5 ад [[25 лютага]] «Аб разьліках па імпарту некаторых тавараў» забаранілі набываць валюту пры ўвозе абсталяваньня коштам звыш 50 тыс. [[эўра]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Купля замежнай валюты пры імпарце абсталяваньня коштам больш за 50 тыс.эўра забароненая ў Беларусі|спасылка=http://news.belta.by/by/print?id=615106|выдавец=[[Беларускае тэлеграфнае агенцтва]]БелТА|дата публікацыі=1 сакавiка 2011|дата доступу=1 сакавіка 2013}}</ref>.

* [[15 сакавіка]]: Беларуская валютна-фондавая біржа з [[16 сакавіка]] забавязала за 30 дзён да таргоў вылучаць беларускія рублі на набыцьцё замежнай валюты<ref>{{Навіна|аўтар=[[Аляксей Арэшка]]|загаловак=Тэрмін рэзэрваваньня сродкаў на куплю замежнай валюты на біржавых таргах павялічаны да 30 дзён|спасылка=http://by.belapan.by/archive/2011/03/15/456413_456420|выдавец=БелаПАН|дата публікацыі=15 сакавіка 2011|дата доступу=11 красавіка 2013}}</ref>.

* [[29 сакавіка]]: Нацбанк Беларусі пашырыў дазволенае адхіленьне ад свайго курсу пры пазабіржавым гандлі валютай з 2 да 10% (у 5 разоў)<ref>{{Навіна|аўтар=[[Зьміцер Заяц]]|загаловак=Нацбанк пашырыў калідор курсу рубля на пазабіржавым рынку з 2 да 10%|спасылка=http://by.belapan.by/archive/2011/03/29/459763_459771/|выдавец=[[БелаПАН]]|дата публікацыі=29 сакавіка 2011|дата доступу=1 сакавіка 2013}}</ref>.

* [[8 красавіка]]: Нацбанк Беларусі праз адсутнасьць валюты ў абменьніках<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Курс на раўнавагу|спасылка=http://news.belta.by/by/print?id=622914|выдавец=[[БелТА]]|дата публікацыі=8 красавіка 2011|дата доступу=1 сакавіка 2013}}</ref> нагадаў банкам аб абавязку прадаваць набытую імі валюту<ref>{{Навіна|аўтар=[[Людміла Сац]]|загаловак=У абменьніках не маюць права адмовіцца ў продажы фізычнай асобе наяўнай замежнай валюты, якая знаходзіцца ў касе - Нацбанк|спасылка=http://news.belta.by/by/print?id=623052|выдавец=БелТА|дата публікацыі=8 красавіка 2011|дата доступу=1 сакавіка 2013}}</ref>.

* [[23 траўня]]: Нацбанк Беларусі абвясьціў аб [[Дэвальвацыя|зьняцэньваньні]] 24 траўня беларускага рубля да амэрыканскага даляра на 56% — з 3155 да 4930 рублёў за $<ref>{{Навіна|аўтар=Аляксей Арэшка, [[Зьміцер Уласаў]]|загаловак=Нацбанк Беларусі павысіў курс даляра да беларускага рубля на 56% — з 3.155 да 4.930|спасылка=http://by.belapan.by/archive/2011/05/23/472499_472500/|выдавец=БелаПАН|дата публікацыі=23 траўня 2011|дата доступу=1 сакавіка 2013}}</ref>.

* [[1 верасьня]]: Нацбанк Беларусі павысіў уліковую стаўку з 22 да 27%<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Зь сёньняшняга дня дэпазыты ў беларускіх рублях сталі больш прывабнымі|спасылка=http://www.tvr.by/bel/newsprint.asp?id=53808|выдавец=[[Белтэлерадыёкампанія]]|дата публікацыі=1 верасьня 2011|дата доступу=1 сакавіка 2013}}</ref>.

Праз патаньненьне жытла скарацілася яго прапанова<ref>{{Артыкул|аўтар=Сяргей Куркач.|загаловак=Сёлета сталічны м2 патаньнее да $1000|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=91739|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=13 студзеня 2012|нумар=7 (27122)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. У красавіку [[2012]] г. праз падаражэньне будаўнічых матэрыялаў спынілася будоўля 2-ой кальцавой аўтадарогі вакол сталіцы<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Сьвятлана Барысенка]].|загаловак=З дарожнымі зборамі нармальна... Праблема з рамонтам|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=95936|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=13 красавіка 2012|нумар=72 (27187)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. Пазыкі падаражэлі праз павышэньне ўліковай стаўкі. Рост цэнаў скараціў унутранае [[капіталаўкладаньне]]<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Аляксандар Пукшанскі]].|загаловак=Старшыня Віцебскага аблвыканкама Аляксандар Косінец: «Патрабуй максімальнае — атрымаеш жаданае»|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=97217|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=17 траўня 2012|нумар=92 (27207)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>. Адцягненьне [[Дэпазыт|ўкладаў]] з банкаў суправаджалася ростам [[Замежная запазычанасьць Беларусі|вонкавай пазыкі]]<ref>{{Артыкул|аўтар=Вольга Мядзьведзева.|загаловак=Бюджэт выкананы, але дэпутаты маюць пытаньні|спасылка=http://www.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=98789|выданьне=Зьвязда|тып=Газэта|год=19 чэрвеня 2012|нумар=116 (27231)|старонкі=|issn=1990-763x}}</ref>.

* {{Спасылка Навіна| аўтар = [[Аляксандар Чубрык]]| прозьвішча загаловак=Як |зьнішчыць імявалютны =рынак: |практычныя аўтарlinkпарады =ад | cуаўтары =Нацбанка Беларусі| дата публікацыі спасылка= 2 траўня 2011| url = http://pda.nn.by/artykul/53970.html| загаловак = Як зьнішчыць валютны рынак: практычныя парады ад Нацбанка Беларусі| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Наша Ніва]]| дата публікацыі=2 16 ліпенятраўня 2011|дата мова доступу=16 | камэнтар =ліпеня 2011}}