Вікіпэдыя

Мікалай Барысевіч (фізык): розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Legobot (гутаркі | унёсак)
52 250 правак
д Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q3917434 (translate me)
Jarash (гутаркі | унёсак)
6950 правак
шаблён, стыль
Радок 14:
| Альма-матэр = [[Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт]]
| Навуковы кіраўнік =
| Знакамітыя вучні = [[Аляксандар Вайтовіч]]<ref name="ljvajt">{{Спасылка | аўтар = Аляксандар Вайтовіч| прозьвішча = Вайтовіч| імя = Аляксандар| аўтарlink = Аляксандар Вайтовіч| cуаўтары = | дата публікацыі = 13 студзеня 2007| url = http://voitovich-a.livejournal.com/8389.html| загаловак = Пра газавыя лазеры| фармат = | назва праекту = | выдавец = [http://voitovich-a.livejournal.com/ Блёг Аляксандра Вайтовіча] ў [[LiveJournal]]| дата = 24 верасьня 2010 | мова = | камэнтар = }}</ref>
| Вядомы як =
| Узнагароды і прэміі ={{Блёк [[Дзяржаўнаяузнагародаў|{{Ордэн прэміяКастрычніцкай СССР]] ([[1973]])<br />[[Герой Сацыялістычнай працы]] ([[1978]])<br />[[Ленінская прэмія]] ([[1980]])<br />[[Заслужаны дзяяч навукі Беларусі]] ([[1994]])<br />[[Дзяржаўная прэмія Беларусі]] ([[1998]])<br />[[рэвалюцыі}}|{{Ордэн Леніна}}|4 ордэны{{Ордэн Леніна]] ([[1971]], [[1975]], [[1978]], [[1983]])<br />[[}}|{{Ордэн Кастрычніцкай рэвалюцыі]] ([[1973]])<br />[[Леніна}}|{{Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцягу]] ([[1967]])<br />[[Леніна}}|{{Ордэн Айчыннай вайны]] I1 ступені ([[1945]])<br />[[}}|{{Ордэн Айчыннай вайны]] II2 ступені}}|{{Ордэн ([[1985]])<brПрацоўнага />[[Чырвонага Сьцягу}}|{{Ордэн Чырвонай Зоркі}}|2 ордэны{{Ордэн Чырвонай Зоркі]] ([[1944]], [[1945]])<br />[[Ордэн Дружбы]] ([[2001]])<br />[[}}|{{Ордэн Францішка Скарыны]] ([[2003]])<br />[[Мэдаль Мікалая Каперніка]] [[Польская акадэмія навук|Польскай АН]] ([[1973]])<br />залаты мэдаль [[Чэхаславацкая акадэмія навук|Чэхаславацкай АН]] ([[1983]])<br />залаты мэдаль [[Славацкая акадэмія навук|Славацкай АН]] ([[1983]])}}}}
| Сайт =
}}
 
'''Мікала́й Алякса́ндравіч Барысе́віч''' (нарадзіўся [[21 верасьня]] [[1923]], пас. [[Лучны Мост]] [[Бярэзінскі раён|Бярэзінскага раёну]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]) — беларускі [[Фізыка|фізык]], доктар фізыка-матэматычных навук ([[1965]]), прафэсар ([[1967]]), акадэмік [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі]] ([[1969]]), [[Акадэмія навук СССР|Акадэміі навук СССР]] ([[1981]]), шэрагу замежных акадэміяў. [[Заслужаны дзяяч навукі Беларусі]] ([[1994]]).
 
== Біяграфія ==
 
Перад пачаткам [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] скончыў Сялібскую сярэднюю школу<ref name="berazino">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.berezino.net/Barysevich.html| загаловак = Мікалай Аляксандравіч Барысевіч| фармат = | назва праекту = | выдавец = [http://www.berezino.net/ Неафіцыйная старонка гораду Беразіно]| дата = 24 верасьня 2010 | мова = | камэнтар = М. Барысевіч, прэзiдэнт Акадэмii навук Беларускай ССР, акадэмiк АН БССР. Газэта «Сцяг Леніна» за 21 красавіка 1970 года}}</ref>. У вайну займаўся падпольнай працай, а затым пайшоў у партызанскi атрад. Пасьля злучэньня атраду з [[Чырвоная Армiя|Чырвонай Армiяй]] быў жаўнерам-[[Артылерыя|артылерыстам]]. Дайшоў да [[Бэрлін|Бярліна]].
 
У [[1950 год]]зе годзе скончыў фізычна-матэматычны факультэт [[Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту імя Леніна]]. Затым скончыў асьпiрантуру Дзяржаўнага аптычнага iнстытуту імя С. І. Вавiлава ([[Санкт-Пецярбург|Ленiнград]]). Пасьля абароны
дысяртацыi вярнуўся ў [[Менск]] i прыняў удзел у стварэньнi [[Інстытут фiзыкi Акадэміі навук Беларусі|Інстытуту фiзыкi Акадэміі навук БССР]]<ref name="berazino"/>.
 
Радок 33:
У [[1955]]—[[1969]] гг. намесьнік дырэктара, з [[1957|1957 г.]] загаднік лябараторыі Інстытуту фізыкі, з [[1992|1992 г.]] Інстытуту малекулярнай і атамнай фізыкі.
 
З [[22 студзеня]] [[1969|1969 г.]] віцэ-прэзыдэнт, з [[14 траўня]] таго ж году прэзыдэнт [[Акадэмія навук БССР|Акадэміі навук БССР]] (да [[1987]]).
 
У [[1969]]—[[1987]] гг. галоўны рэдактар часопісу «Доклады Академии наук БССР».
Радок 41:
З сакавіка 1987 г. загаднік лябараторыі [[Фізычны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН|Фізычнага інстытуту імя П. М. Лебедзева]] [[Расейская акадэмія навук|Расейскай акадэміі навук]].
 
З [[1992|1992 г.]] ганаровы прэзыдэнт [[НАННацыянальная РБакадэмія навук Беларусі|НАН Беларусі]].
 
З [[1994|1994 г.]] галоўны рэдактар «Журнала прикладной спектроскопии».
Радок 63:
== Узнагароды ==
 
[[Герой Сацыялістычнай працыПрацы]] ([[1978]]), [[заслужаны дзяяч навукі Беларусі]] ([[1994]]).▼
Доктар фізыка-матэматычных навук ([[1965]]), прафэсар ([[1967]]).▼
 
▲[[Герой Сацыялістычнай працы]] ([[1978]]), [[заслужаны дзяяч навукі Беларусі]] ([[1994]]).
 
[[Дзяржаўная прэмія СССР]] [[1973]] году за дасьледваньні рассеяньне выпраменьваньня дысперснымі сыстэмамі і стварэньне новае клясы аптычных фільтраў для шырокай вобласьці інфрачырвонага спэктру. [[Ленінская прэмія]] [[1980]] году за стварэньне новага навуковага напрамку — спэктраскопія вольных складаных малекулаў. [[Дзяржаўная прэмія Беларусі]] [[1998]] году за нізку працаў «Дынаміка аварачальнага руху электронна-узбуджаных шмататамных малекулаў у газавым асяродзьдзі».
Радок 73 ⟶ 71:
Узнагароджаны [[Ордэн Леніна|ордэнамі Леніна]] ([[1971]], [[1975]], [[1978]], [[1983]]), [[Ордэн Кастрычніцкай рэвалюцыі|Кастрычніцкай Рэвалюцыі]] ([[1973]]), [[Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцягу|Працоўнага Чырвонага Сьцягу]] ([[1967]]), [[Ордэн Айчыннай вайны|Айчыннай вайны]] I ([[1945]]) і II ([[1985]]) ступеняў, [[Ордэн Чырвонай Зоркі|Чырвонай Зоркі]] ([[1944]], [[1945]]), [[Ордэн Дружбы|Дружбы]] ([[2001]]), [[Ордэн Францішка Скарыны|Францішка Скарыны]] ([[2003]]), мэдалямі. [[Мэдаль Мікалая Каперніка]] [[Польская акадэмія навук|Польскай АН]] ([[1973]]), залаты мэдаль «За заслугі перад навукай і чалавецтвам» [[Чэхаславацкая акадэмія навук|Чэхаславацкай АН]] ([[1983]]), залаты мэдаль [[Славацкая акадэмія навук|Славацкай АН]] «За выключныя заслугі перад навукай» ([[1983]]).
 
Прэмія [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|НАН Беларусі]] і Сыбірскага аддзяленьня [[Расейская акадэмія навук|Расейскай АН]] імя акадэміка [[Валянцін Капцюг|В. А. Капцюга]] ([[2001]]).
 
Ганаровы грамадзянін [[Менск]]у.
 
== Крыніцы і заўвагі ==
{{ЗноскіКрыніцы}}
 
== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар = Басов Н. Г., Бураков В. С., Войтович А. П., Грузинский В. В., Толкачев В. А., Федоров Ф. И.|частка = Николай Александрович Борисевич (К семидесятилетию со дня рождения)|загаловак = Успехи физических наук №9 1993 год|арыгінал = |спасылка = http://ufn.ru/ru/articles/1993/9/|адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = |год = |том = 163|старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }}
* {{Кніга|аўтар = В.С. Бураков, А.П. Войтович, С.В. Гапоненко, Н.С. Казак, О.Н. Крохин, Н.М. Олехнович, В.А. Толкачев|частка = Николай Александрович Борисевич (К 80-летию со дня рождения)|загаловак = Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Серыя фізіка-матэматычных навук. №3, 2003|арыгінал = |спасылка = http://nasb.gov.by/bel/publications/vestifm/vfm03_3.php#art|адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = Дзяржаўная навуковая ўстанова «Інстытут матэматыкі»|год = |том = |старонкі = 118-120|старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Біябібліяграфія навукоўцаў Беларусі: Акадэмік Мікалай Аляксандравіч Барысевіч|арыгінал = Биобиблиография ученых Беларуси: Академик Николай Александрович Борисевич|спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Мн.|выдавецтва = |год = 2003|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }}
* {{Кніга|аўтар = |частка = Николай Александрович Борисевич (К 85-летию со дня рождения)|загаловак = Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Серыя фізіка-матэматычных навук. №3, 2008|арыгінал = |спасылка = http://nasb.gov.by/bel/publications/vestifm/vfm08_3.php#art|адказны = |выданьне = |месца = |выдавецтва = Дзяржаўная навуковая ўстанова «Інстытут матэматыкі»|год = |том = |старонкі = 120-122|старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://nasb.gov.by/bel/members/academicians/borisevich.php Біяграфія]{{ref-ru}} на бачыне [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|НАН РБ]]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Барысевіч, Мікалай}}
 
[[Катэгорыя:АсобыНарадзіліся паў альфабэцеБярэзінскім раёне]]
[[Катэгорыя:Беларускія фізыкі]]
[[Катэгорыя:Акадэмікі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі]]
▲Доктар[[катэгорыя:дактары фізыка-матэматычных навук ([[1965]]), прафэсар ([[1967]]).
[[Катэгорыя:Ганаровыя грамадзяне Менску]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Мікалай_Барысевіч_(фізык)»