Міхась Машара: розьніца паміж вэрсіямі

У [[1920]] г. добраахвотна далучыўся да [[Рабоча-Сялянская Чырвоная Армія|Чырвонай Арміі]] ў якасьці сувязіста [[18-ая стралковая дывізія|18-й Паўночнай стралковай дывізіі]], удзельнічаў у баях у Польшчы. Пасьля акружэньня і [[Інтэрнаваньне|інтэрнаваньня]] [[Дывізія|дывізіі]] на 11 месяцаў трапіў у лягер Зальцведаль<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url =http://www.marakou.by/by/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-ii?id=19659| копія = | загаловак =Машара Міхась| фармат = | назва праекту =Рэпрэсаваныя лiтаратары, навукоўцы, работнiкi асьветы, грамадзкiя i культурныя дзеячы Беларусi. 1794-1991| выдавец =[[Леанід Маракоў]]| дата = 20 лістапада 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref> для [[палонны]]хпалонных у [[Саксонія (фэдэральная зямля)|Саксоніі]] ([[Нямеччына]]), а па заключэньні [[Рыская мірная дамова 1921 году|Рыскай мірнай дамовы]] — яшчэ на 8 месяцаў у [[канцэнтрацыйны лягер]] «[[Шчыпёрна]]» ў [[Верхняя Сылезія|Верхняй Сылезіі]] ([[Польшча]]), які вызначаўся жорсткімі ўмовамі для вязьняў.

У лістападзе [[1923]] г. трапіў пад заклік у [[польскае войска]], скончыў [[фэльчар]]скуюфэльчарскую школу. Да пачатку [[1925]] г. у [[санітар]]нымсанітарным [[батальён]]ебатальёне ў [[Горадня|Горадні]]. Пасьля [[Дэмабілізаваньне|дэмабілізаваньня]] вярнуўся ў Таболы, ствараў гурткі [[Беларуская сялянска-работніцкая грамада|Беларускай сялянска-работніцкай грамады]] (БСРГ), працаваў інструктарам у яе Цэнтральным камітэце.

Пасьля разгрому БСРГ у пачатку 1927 г. рэдагаваў [[Вільня|віленскую]] газэту «[[Наша воля]]». Пасьля трэцяй яе [[Канфіскацыя|канфіскацыі]] трапіў пад арышт, затым яго перавезьлі на [[допыт]]ыдопыты ў Глыбокае, адтуль амаль празь месяц — у віленскую [[Лукіская турма|турму Лукішкі]], дзе прасядзеў больш за 4 гады. У астрозе зноў пачаў пісаць вершы, якія здолеў перадаць на волю. Яго першы паэтычны зборнік «Малюнкі» выдала ў [[1928]] г. [[Зоська Верас]] на ўласныя грошы.

Па вяртаньні з турмы дамоў ажаніўся. Да [[1939]] г. працаваў [[лесаруб]]амлесарубам і [[плыт]]агонамплытагонам. Тым часам выйшлі з [[друк]]удруку яго зборнікі «На сонечны бераг» (1934), «Напрадвесьні» (1935), паэмы «[[Сьмерць Кастуся Каліноўскага]]» (1934), «Вясельле» (1934) і «[[Мамчына горка]]» (1936), [[П’еса|п'есы]] «[[Вось тут і зразумей]]» (1934), «[[Чорт з-пад печча]]» (1935) і «Лёгкі хлеб» (1936)<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url =http://www.spadchyna.net/index.php?option=com_content&view=article&id=173| копія = | загаловак =Машара Міхась| фармат = | назва праекту =Заходняя Беларусь| выдавец =Культурна-асьветнiцкiасьветніцкi [[Спадчына (клюб)|клюб «Спадчына»]]| дата = 20 лістапада 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>. Зборнік жа «З-пад стрэх саламяных» (1937) канфіскавалі, а «З ваколіцаў сініх балот» страцілі да выданьня.

З [[Польская кампанія 1939 году|прыходам]] у [[Заходняя Беларусь|Заходнюю Беларусь]] Чырвонай Арміі яго запрасілі на пасаду кіраўніка аддзела народнай асьветы ў валасны выканкам [[Шаркаўшчына|Шаркаўшчыны]], абралі [[дэпутат]]амдэпутатам [[Народны Сход Заходняй Беларусі|Народнага Сходу]], які праходзіў у [[Беласток]]у, улучылі ў склад дэлегацыі ад Беларусі на сэсію [[Вярхоўны Савет СССР|Вярхоўнага Савета СССР]]. У Беластоку адбылося і знаёмства з Янкам Купалам і Якубам Коласам. У [[1940]] г. стаўся чальцом [[Саюз беларускіх пісьменьнікаў|Саюза пісьменьнікаў Беларусі]].

Падчас [[Вялікая Айчынная вайна|нямецка-савецкай вайны]] працаваў у [[газэта]]х «[[Зьвязда]]», «[[Савецкая Беларусь]]» і «[[Партызанскае слова]]», у рэдакцыі [[радыё]]вяшчаньнярадыёвяшчаньня ў [[Масква|Маскве]], а вярнуўшыся ў пачатку [[1944]] года ў [[Беларусь]], — галоўным [[рэдактар]]амрэдактарам літаратурна-драматычнага вяшчаньня [[Першы Нацыянальны канал Беларускага радыё|беларускага радыё]]. Тым часам напісаў шмат вершаў і апавяданьняў. У 1944 г. надрукавалі яго паэтычны зборнік «Беларусі», які ўвабраў вершы, напісаныя ў час вайны.

Пасьля вайны пераехаў у [[Менск]], працаваў загаднікам аддзела літаратуры і [[мастацтва]] рэдакцыі [[часопіс]]ачасопіса «[[Полымя (часопіс)|Полымя]]» (1945—1947), загаднікам аддзела літаратуры навукі і мастацтва ў «[[Настаўніцкая газета|Настаўніцкай газеце]]газэце» ([[1947]]—[[1949]]), працягваў пісаць творы. Убачылі сьвет такія кнігі, як «Выбраная лірыка» (1945), «Праз навальніцы» ([[1948]]), «Урачыстасьць» ([[1952]]), «Выбраныя творы» (1958), «Ад родных аселіц» ([[1959]]), «Мая азёрная краіна» (1962).

У 1960—1970-я гады ў [[жанр]]ыжанры прозы стварыў [[Трылёгія|трылёгію]], прысьвечаную вызваленчыму руху Заходняй Беларусі, куды ўвайшлі [[раман]]ыраманы «[[Крэсы змагаюцца]]» (1966), «[[Сонца за кратамі]]» (1968) і «Лукішкі» (1970). Таксама напісаў раманы «[[Ішоў дваццаты год]]» ([[1973]]) і «[[Прыйдзе час]]» (1975). У 1975 г. выйшла з друку і кніга яго ўспамінаў «Старонкі летапісу».

[[Пераклад]]аўПеракладаў на [[Беларуская мова|беларускую мову]] паэтычныя і празаічныя творы [[Аляксандар Блок|Аляксандра Блока]], [[Сяргей Ясенін|Сяргея Ясеніна]], [[Мікалай Гогаль|Мікалая Гогаля]], [[Канстанцін Сіманаў|Канстанціна Сіманава]] і [[Фёдар Гладкоў|Фёдара Гладкова]] з расейскай, [[Максім Рыльскі|Максіма Рыльскага]] і [[Паўло Тычына|Паўла Тычыны]] з украінскай, [[Генрык Сянкевіч|Генрыка Сянкевіча]] і [[Уладзіслаў Бранеўскі|Уладзіслава Бранеўскага]] з польскай. У сваю чаргу, яго творы перакладаліся на розныя мовы.

Шэраг яго вершаў беларускія [[кампазытар]]ыкампазытары [[Мікалай Аладаў]], [[Зьміцер Лукас]], [[Юры Семяняка]] і [[Аляксей Туранкоў]]<ref>{{Спасылка | аўтар =[[Ганна Сосна]]| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі =5 лістапада 2012| url =http://www.klich.by/?p=9269| копія = | загаловак =Наш знакаміты зямляк Міхась Машара. Да 110-годзьдзя з дня нараджэньня пісьменьніка| фармат = | назва праекту =Культура| выдавец =Газэта «[[Кліч Радзімы]]»| дата = 20 лістапада 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref> паклалі на музыку. Для дзяцей пісаў вершаваныя казкі і паэмы, што выйшлі асобнымі выданьнямі, — «Зязюльчыны сьлёзы» ([[1961]]), «Зелянушка і Кракатушка» ([[1964]]), або друкаваліся на старонках пэрыёдыкі.

Узнагароджваўся [[ордэн]]аміордэнамі [[Ордэн Чырвонай Зоркі|Чырвонай Зоркі]] ([[1943]]), «[[Знак пашаны]]» ([[1967]]), мэдалямі.

Пахаваны на [[Паўночныя могілкі (Менск)|Паўночных могілках]] у Менску.

Асабісты [[архіў]], набыты [[Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа|Цэнтральнай навуковай бібліятэкай імя Якуба Коласа]] ў [[1983]] годзе ў [[Жонка|жонкі]], захоўваецца ў аддзеле рэдкіх кніг і рукапісаў пад №32 і складаецца з 539 адзінак захаваньня за [[1922]]—[[1982]]1922—1982 гг.<ref>{{Спасылка | аўтар =[[Тацяна Жук]], [[Марына Ліс]]| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі =19 лістапада 2012| url =http://news.tut.by/culture/321140_print.html| копія = | загаловак =Рукапісы не гараць. Міхась Машара| фармат = | назва праекту =Культура| выдавец =[[TUT.BY|Tut.by]]| дата = 20 лістапада 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>