Пераклады Бібліі на беларускую мову: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →Пазьнейшыя пераклады: артаграфія |
дапаўненьне |
||
Радок 1:
{{Хрысьціянства}}
{{Асноўны артыкул|Пераклады Бібліі}}
'''Біблія на беларускіх землях''' першапачаткова распаўсюджвалася на [[Стараславянская мова|стараславянскай мове]]. Першыя вядомыя пераклады на тагачасную беларускую мову датаваныя пачаткам XVI стагодзьдзя.
Першыя пераклады на сучасную беларускую мову зьявіліся пасьля доўгага перапынку на пачатку XX стагодзьдзя. З тае пары створаны цэлы шэраг перакладаў Бібліі, аднак агульнапрынятага і прызнанага ўсімі канфэсіямі перакладу не існуе.
== Зьяўленьне Бібліі на беларускіх землях ==
Радок 32 ⟶ 34:
Пазьней выданьнем біблейскіх кніг займаліся [[Сымон Будны]], [[Іван Федаровіч]] і [[Пётра Мсьціславец]], [[Канстантын Астроскі (малодшы)|Канстантын-Васіль Астроскі]], [[Стэфан Зізаній]], [[Мялеці Сматрыцкі]]<ref name="dubian">{{Спасылка|аўтар = Юлія Інышава.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |cуаўтары = |дата публікацыі = 26 сакавіка 2012|url = http://eurobelarus.info/by/article/iryna-dubianeckaya1|загаловак = Ірына Дубянецкая: Нацыя ня склалася, пакуль яна ня мае перакладу Бібліі на сваю мову|фармат = |назва праекту = |выдавец = ЭўраБеларусь|дата = 12 красавіка 2012|мова = |камэнтар = }}</ref>, [[Сьпірыдон Собаль]], [[Максім Вашчанка]] і інш.<ref>{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Чалавек і грамадства: Энцыклапедычны даведнік|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = {{Мн.}}|выдавецтва = [[Беларуская энцыкляпэдыя (выдавецтва)|Беларуская Энцыклапедыя]]|год = 1998|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = 985-11-0108-7|наклад = }}</ref> Паказальна, што Іван Федаровіч і Пётар Мсьціславец пры выданьні ў [[Заблудаўская друкарня|Заблудаве]] «[[Эвангельле навучальнае (1569)|Эвангельля вучыцельнага]]», як вынікае з прадмовы, напачатку рыхтавалі яго на беларускай мове, верагодна, у перакладзе Францішка Скарыны.
== XX—XXI стагодзьдзі ==
Першую спробу перакласьці Эвангельле на літаратурную беларускую мову зьдзейсьніў каталіцкі сьвятар [[Ільдэфонс Бобіч]] у 1912—1921 роках, аднак яна не атрымала прызнаньня<ref name="pravenc18">{{Спасылка|аўтар = А. А. Турилов.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2 верасьня 2009|url = http://www.pravenc.ru/text/209473.html#part_18|загаловак = БИБЛИЯ. IV. ПЕРЕВОДЫ. Переводы Б. На славянские языки. Белорусский |фармат = |назва праекту = Православная энциклопедия|выдавец = Церковно-научный центр «Православная Энциклопедия»|дата = 6 студзеня 2013|мова = ru|камэнтар = }}</ref>.
=== Пераклад Дзекуць-Малея ===
Радок 42 ⟶ 44:
=== Пераклад Гадлеўскага ===
Наступны, [[Пераклад Бібліі Гадлеўскага|камэнтаваны пераклад]] зроблены ксяндзом [[Вінцэнт Гадлеўскі|Вінцэнтам Гадлеўскім]] яшчэ да 1930 року, аднак супрацьстаяньне каталіцкіх уладаў дазволіла выдаць ягоныя «Čatyry Ewanelii i Apostalskija Dziei» [[лацінка]]й толькі ў 1938. Перакладнік выкарыстоўваў уласьцівую для польскай мовы рэлігійную тэрміналёгію і карыстаўся польскай тапанімікай.
Гадлеўскі пачаў працу над перакладам і [[Стары Запавет|Старога Запавету]], аднак загінуў падчас [[Вялікая Айчынная вайна|савецка-нямецкай вайны]] ад рук [[гестапа]]. Ягоную працу працягнуў [[Пётар Татарыновіч]], выдаўшы ў 1954 у Рыме камэнтаваныя «Sviatuju Evaneliju i Apostolskija Dziei», а ў 1974 — «Listy Sviatych Apostalau». Аднак === Пераклад Станкевіча ===
Радок 55 ⟶ 59:
=== Пераклад Чарняўскага ===
У 1968 року дабраславеньне на пераклад Бібліі ад [[Папа рымскі|Папы рымскага]] [[Павал VI (папа рымскі)|Паўла VI]] атрымаў ксёндз [[Уладзіслаў Чарняўскі]]<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |cуаўтары = |дата публікацыі = 16 лютага 2012|url = http://new.racyja.com/news/vyishau-novy-peraklad-biblii-na-belaruskuyu-movu|загаловак = Выйшаў новы пераклад Бібліі на беларускую мову|фармат = |назва праекту = |выдавец = [[Радыё Рацыя]]|дата = 12 красавіка 2012|мова = |камэнтар = }}</ref>. [[Пераклад Бібліі Чарняўскага|Ягоны пераклад]] ствараўся на аснове польскае «[[Біблія тысячагодзьдзя|Бібліі тысячагодзьдзя]]» з выкарыстаньнем тэкстаў лацінскай «[[Вульгата|Вульгаты]]», расейскага [[Расейскі Сынадальны пераклад|Сынадальнага перакладу]] і польскае [[Біблія Якуба Вуйка|Бібліі Якуба Вуйка]]. У 1995—1998 роках Уладзіслаў Чарняўскі перадаў рукапісы [[Антоні Бокун|Антонію Бокуну]], цяпер пастару пратэстанцкае царквы «[[Ян Прадвесьнік (царква)|Ян Прадвесьнік]]», які ў 1997 року зьдзейсьніў выданьне Кнігі Роду, у 1999 — Новага Запавету ў арыгінале і ў 2002 — [[Пяцікніжжа Майсеева|Пяцікніжжа]]<ref name="bartnicki75291">{{Спасылка|аўтар = а. Сяргей Сурыновіч.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |cуаўтары = |дата публікацыі = 7 красавіка 2012|url = http://bartnicki.livejournal.com/75291.html|загаловак = Біблія, што зачыніла стагоддзе…|фармат = |назва праекту = Блог Сяргея Сурыновіча|выдавец = [[LiveJournal]]|дата = 29 лютага 2012|мова = |камэнтар = }}</ref>. Вэрсія Чарняўскага зьмяшчае больш беларускіх паняткаў, азначэньняў, канструкцыяў у параўнаньні зь іншымі «апалячанымі» каталіцкімі перакладамі<ref name="pravenc18" />.
=== Пераклад Беларускага Біблійнага таварыства ===
Радок 202 ⟶ 206:
== Крыніцы і заўвагі ==
{{Зноскі|2}}
== Літаратура ==
| |||