Ванда Махнач: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→Крыніцы: + {{ізаляваны артыкул}} |
|||
Радок 1:
'''Ванда Махнач''' ('''Чарнецкая'''; [[1918]], [[Масква]] - [[22 траўня]] [[2007]]) – дзяячка [[БГКЦ|беларускае грэка-каталіцкае царквы]] ў [[ЗША]].
'''Ванда Махнач''' ('''Чарнэцкая'''; [[1919]], [[Масква]]-[[22 траўня]] [[2007]]) – дзяячка [[БГКЦ|беларускае грэка-каталіцкае царквы]] ў [[ЗША]]. Дачка беларуса й расейкі. Да [[ВАВ]] жыла ў [[Ляхавічы|Ляхавічах]]. Ажанілася зь [[Міхась Махнач|Міхасём Махначом]]. Студыявала мэдыцыну ўва [[Віленскі ўнівэрсытэт|ўнівэрсытэце Стафана Баторыя]] ў [[Вільня|Вільні]] й у [[Марбург]]у. Пад уплывам беларускага сьвятара [[Вячаслаў Аношка|Вячаслава Аношкі]] зацікавілася [[уніяцтва|ўніяцтвам]]. Сьпявала ў хоры [[Царква Хрыста Збаўцы (Чыкага)|парафіі Хрыста Збаўцы ў Чыкага (ЗША)]]. Была сярод ахвярадаўцаў Памятнага Эўфрасіньнеўскага Крыжу, які быў усталяваны ў Сьвятыні Пакутнікаў у [[Мідлянд]]зе ([[Канада]]) да 1000-годзьдзя хрысьціянства ў [[Беларусь|Беларусі]]. Пахаваная на могілках [[Гілсайд]] ля [[Чыкага]].▼
Дачка беларуса й расейкі. Нарадзілася ў [[1918]] у [[Расея|Расеі]], дзе падчас Першай сусьветнай вайны апынуліся ейныя бацькі, эвакуаваныя з [[Ляхавічы|Ляхавічаў]]. У сакавіку [[1919]] сям’я вярнулася на радзіму ў [[Ляхавічы]].
У 1930-х навучалася на мэдычным факультэце ў [[Віленскі ўнівэрсытэт|Віленскім унівэрсытэце Стэфана Баторыя]]. Брала ўдзел у дзейнасьці [[Беларускі студэнцкі саюз|Беларускага студэнцкага саюзу]]. З восені [[1939]]-га працавала настаўніцай у школе ў Ляхавічах.
*Вечная памяць. // Царква. № 3 (54), 2007▼
Падчас [[Другая сусьветная вайна|2-й Сусьветнай вайны]] стала актывісткай [[СБМ|Саюзу беларускай моладзі]]. Прайшла курс для кіраўнічак СБМ у Драздах пад [[Менск]]ам, пасьля чаго яе накіравалі ў Фларыянава пад Ляхавічамі, дзе адкрыліся падобныя курсы.
Летам [[1944]]-га выехала ў Нямеччыну. Працавала ў дзіцячых лягерах у [[Дэсаў]] і Эберсбах каля [[Дрэздэн]]а з дзяцьмі і падросткамі, вывезенымі ў Нямеччыну з усходняй Беларусі. Вучыла беларускіх дзяцей, як у школе: чытаць, пісаць, пяяць беларускія песьні, апавядала ім казкі, ладзіла для іх розныя гульні, каб хоць трохі скрасіць гэтым няшчасным дзецям іхнае шэрае, аднастайнае, сірочае жыцьцё на чужыне. Калі фронт прыблізіўся да Эберсбаха, на пачатку сакавіка [[1945]] усіх пяшком адправілі на захад. Праз тыдзень дарогі апынуліся ў дзіцячым лагеры ў горадзе Крымічаў. Усе вышэй названыя гарады сьпярша занялі амэрыканцы, але неўзабаве яны былі ўключаны ў савецкую акупацыйную зону. Дзеці рваліся да бацькоў і амаль усе вярнуліся ў СССР, а Ванда Чарнецкая і іншыя кіраўнічкі СБМ засталіся на Захадзе.
Студыявала мэдыцыну ў [[Марбург]]у. У [[1947]] выйшла замуж за земляка з Ляхавічаў [[Міхась Махнач|Міхася Махнача]], які апынуўся ў [[ЗША]] і ў [[1950]] выехала да мужа. Жыла каля Чыкага, была вядомай дзяячкай беларускай дыяспары ў ЗША.
▲
Як прадстаўнічка беларускай дыяспары ў ЗША ўдзельнічала ў 3-й Сустрэчы беларусаў [[Аўстралія|Аўстраліі]] ў [[Адэлаіда|Адэлаідзе]] 5–9 студзеня [[1979]] году.
У [[1969]] пакінула ўспаміны пра сваю СБМаўскую дзейнасьць. Апублікаваны яны пад псеўданімам Вольга ў «Матэрыялах да гісторыі беларускай эміграцыі ў Нямеччыне 1939–1951 гг.» (Мінск, 1994).
Пахаваная на могілках [[Гілсайд]] ля [[Чыкага]].
== Літаратура ==
▲* Вечная памяць. // Царква. № 3 (54), 2007
* [http://zbsb.org/lib/index.php?option=com_alblib&view=article&id=600 Юры Туронак. Людзі СБМ]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Махнач, ванда}}
Радок 9 ⟶ 28:
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Маскве]]
[[Катэгорыя:Беларускія ўніяцкія дзеячы]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў ЗША]]
[[Катэгорыя:Амэрыканцы беларускага паходжаньня]]
[[Сябры Саюзу беларускай моладзі]]
[[Катэгорыя:Памерлі 22 траўня]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 2007 годзе]]
| |||