Вікіпэдыя

Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Літвы і Беларусі: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Rubinbot (гутаркі | унёсак)
4826 правак
д стыль
Радок 47:
''Аўтары Брыгадзін П. і Ладысееў У.'': «Зыходзячы з абставін міжнароднага характару, ЦК РКП (б) прыняў пастанову аб аб’яднаньні Менскай і Гродзенскай губэрняў зь Літоўскай ССР. Тым самым як бы здымалася з парадку дня пытаньне аб правамернасьці далучэньня ўсходніх этнічных беларускіх зямель да РСФСР».<ref>Малыхіна, Л. Ю. Гістарыяграфія Літоўска-Беларускай ССР. — Мн., 2003 с.12</ref><ref>адысееў У. Ф., Брыгадзін П. І. На пераломе эпох: Станаўленне беларускай дзяржаўнасці.</ref>
 
[[Юры Туронак]] прыводзіць словы Сьвярдлова аб тым, што: «імкненьне ЦК забяспечыць гэтыя рэспублікі ад магчымасцімагчымасьці праяўленняпраяўленьня ў іх нацыянальна-шавіністычных настрояў».<ref>Юры Туронак. Мадэрная гісторыя Беларусі. «Інстытут беларусістыкі». — Вільня, 2008 с 73</ref>
 
Прычыны аб’яднаньня былі сфармуляваны ў пастанове і рашэньнях ЦК РКП (б), выступах старшыні расейскага ЦВК Я. Сьвярдлова і прадстаўніка ЦК РКП (б) у Беларусі А. Іофэ. Прычыны былі наступнымі: зліцьцё Літвы і Беларусі было абумоўлена агульнасьцю гістарычнага мінулага, эканамічных сувязяў і геаграфічнага становішча, неабходнасьцю ўмацаваньня абароназдольнасьці рэспублік, аб’яднаньнем намаганьняў у барацьбе з контаррэвалюцыяй, а іменна тым, што савецкія рэспублікі імкнуліся дабраахвотна да аб’яднаньня.<ref>Малыхіна, Л. Ю. Гістарыяграфія Літоўска-Беларускай ССР. — Мн., 2003 с.13</ref>
Радок 55:
[[8 сьнежня]] [[1918]] быў створаны Часовы Рабоча-сялянскі ўрад Летувіскай Сацыялістычнай рэспублікі. [[16 сьнежня]] ён абвясьціў Маніфэст, паводле якога стваралася Летувіская Савецкая Сацыялістычная рэспубліка. [[31 сьнежня]] [[1918]] быў створаны Часовы Рабоча-сялянскі ўрад Беларускае Савецкае Сацыялістычнае рэспублікі. [[1 студзеня]] [[1919]] быў нададзены Маніфэст, які абвясьціў стварэньне [[БССР]].
 
Невядома, ад каго менавіта з ЦК РКП (б) зыходзіла ідэя аб’яднаньня Летувы і Беларусі ў Літоўска-Беларускую ССР. На гэты конт існуе шэраг гіпотэзаў. Ідэю аб тым, што ініцыятарам аб’яднаньня быў [[Уладзімер Ленін]], упершыню выказаў гісторык права С. Маргунскі ў кнізе, выдадзенай у [[1958]].<ref>Маргунский С. П. Создание и упрочение белорусской государственности. 1917—1922 гг.- Минск, 1958. с. 159</ref> Але дакумэнтальных сьведчаньняў таго, што ініцыятарам дзяржаўнага экспэрыментуэкспэрымэнту быў менавіта У. Ленін, дасьледчыкі не прыводзяць, а гавораць аб гэтым у сілу гістарыяграфічнай традыцыі.<ref>Малыхіна, Л. Ю. Гістарыяграфія Літоўска-Беларускай ССР. — Мн., 2003 с 10</ref>
 
Рашэньне аб стварэньні Літоўска-Беларускай ССР было прынятае ўжо праз два тыдні пасьля абвяшчэньня БССР — [[16 студзеня]] [[1919]] праз ЦК КПР (б), разам з пастановай аб уключэньні ў склад РСФСР Магілёўскай і Віцебскай губэрняў.<ref>Юры Туронак. Мадэрная гісторыя Беларусі. «Інстытут беларусістыкі». — Вільня, 2008 с 73</ref><ref>Малыхіна, Л. Ю. Гістарыяграфія Літоўска-Беларускай ССР. — Мн., 2003 с 12</ref>
Радок 65:
Пасьля прыняцьця Першым Усебеларускім зьездам пастановы аб аб’яднаньні дзьвух рэспублік пытаньне заставалася за Першым зьездам Саветаў Літвы.
 
[[17 лютага|17]]—[[21 лютага]] [[1919]] у [[Вільня|Вільні]] праходзіў І Зьезд Саветаў Літвы. На гэтым зьездзезьезьдзе была прынята рэзалюцыя, у якой гаварылася:{{пачатак цытаты}}''«зьезд урачыста пракламуепраклямуе стварэннестварэньне адзінай Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Літвы і Беларусі».<ref>Гісторыя Беларускай ССР : у 5 т. Т. 3. Перамога Вялікай Кастрычніцкай Сацыялістычнай рэвалюцыі і пабудова сацыялізму ў БССР (1917—1937). Мн., «Навука і тэхніка», 1973. 696 с. З іл. І карт (АН БССР. Ін-т гісторыі) с. 148</ref>''{{канец цытаты}} Прынятая на гэтым зьездзе рэзалюцыя і стала пачаткам гісторыі ЛітБела — [[17 лютага]] [[1919]].
 
[[27 лютага]] [[1919]] адбылося аб’яднанае паседжаньне ЦВК ЛССР і ЦВК БССР, якое аднагалосна і канчаткова прыняло пастанову аб стварэньні ССР Літвы і Беларусі.<ref>Гісторыя Беларускай ССР : у 5 т. Т. 3. Перамога Вялікай Кастрычніцкай Сацыялістычнай рэвалюцыі і пабудова сацыялізму ў БССР (1917—1937). Мн., «Навука і тэхніка», 1973. 696 с. З іл. І карт (АН БССР. Ін-т гісторыі) с. 149</ref> [[28 лютага]] [[1919]] Дэклярацыя ЦВК ЛітБела ССР аб зьнешняй палітыцы. Быў створаны ЦВК Літоўска-Беларускай ССР (у складзе 100 асоб) і яго Прэзыдыюм на чале з Казімірам Цыхоўскім, урад аб’яднанай рэспублікі — Савет Народных Камісараў на чале зь Вінцісам Міцкявічусам-Капсукасам. У склад галоўных кіруючых ворганаў — СНК і ЦВК — не ўвайшоў аніводзін беларус.
Радок 92:
* Кіраўнік ЦВК КП ЛіБ: [[Вінцас Міцкявічус-Капсукас]]
* Кіраўнік ЦВК: Казімір Цыхоўскі
* Кіраўнік Віленскай Рады Дэлегатаў РабочхРабочых і Салдацкіх дэпутатаў: Казімір Цыхоўскі
* Кіраўнік Рады Народных Камісараў: Вінцас Міцкявічус-Капсукас
* Народны Камісар фінансаў: Казімір Цыхоўскі
Радок 99:
* Народны камісар асьветы: Юліан Лешчынскі, Аляксандар Чарвякоў
* Народны камісар працы: Шымен Дыманштэйн
* Народны камісар нутраных спраўсправаў: Зігмас Алекса-Ангарэтыс
* Народны камісар вайсковых спраўсправаў: Юзаф Уншліхт
* Народны камісар замежных спраўсправаў: Вінцас Міцкявічус-Капсукас
* Народны камісар юстыцыі (справядлівасьці): Мечыслаў Казлоўскі
* Народныя камісары бяз партфэлю: Канстанцінас Керванічус, Пранас Сватэліс-Пралетарас і Айзік Вайнштэйн.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Сацыялістычная_Савецкая_Рэспубліка_Літвы_і_Беларусі»