Карма ў будызьме: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў
Няма апісаньня зьменаў
Радок 1:
'''Карма''' альбо '''карман''' з [[Санскрыт|Санскрыту]] कर्म ([[Палі]]: ''kamma'', '''кама''') зьяўляецца падставовым і вельмі важным паняцьцем [[Будызм|Навукі Абуджанага]]. Даслоўна гэта слова азначае "дзеяньне" альбо "чын"; што-кольвек нехта робіць, гаворыць альбо думае паўстае карма. У [[Будызм|Будыйскім]] значэньні не азначае выніку, які акрэсьліваецца як плён ([[Санскрыт]], [[Палі]]: ''vipaka''), эфекту альбо прызначэньня. Правіла прычыны і наступства называецца ў мове [[Палі]] ''kamma-vipaka'' (дзеяньне-плён) і гаворыць, што кожны ўчынак мае свае наступствы - добрыя ўчынкі вяртаюцца ў выглядзе шчасьця, злыя ўчынкі - у выглядзе цярпеньня.
 
Карма зьяўляецца рухавіком, які прыводзіць у рух кола цыклу некантраляванага перанараджэньня. Карме падлягаюць усе неасьветленыя істоты.
== Словы [[Буда Гаўтама|Буды Шак'ямуні]] адносна кармы ==
 
=== Словы [[Буда Гаўтама|Абуджанага]] з [[Сутра Аздобы Махаяны|Сутры Аздобы Махаяны]] аб дзеяньні негатыўнае кармы: ===
 
: ''Ёсьць такія, каторыя ангажуюцца адно толькі ў негатыўныя дзеяньні;
: ''Ёсьць такія, якія бесьперастанку нішчаць тое што добра;
: ''Ёсьць таксама такія, якім бракуе правільнасьці, якая праводзіць да вызваленьня -
: ''А таму тыя, якім бракуе пазітыўных рысаў, адрэзаныя ад прычыны абуджэньня. (з [[Сутра Аздобы Махаяны|Сутры Аздобы Махаяны]])
 
: ''Дурань думае, што злы чын салодкі як мёд. Думае так да моманту, калі плод гэтага чыну не пачне пасьпяваць.'' (69 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
 
: ''Як пыл кінуты пад вецер, зло падае са зваротам на дурня, які пакрыўдзіў чалавека лагоднага, чыстага і нявіннага.'' (125 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
 
: ''Ані на небе, ані ў глыбіні акіяну, ані ў горных расколінах, ані нідзе на сьвеце няма месца, куды можна было б уцячы ад наступстваў злых чынаў.'' (127 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
 
=== Словы [[Буда Гаўтама|Абуджанага]] з [[Дхамапада|Дхамапады]] аб дзеяньні негатыўнай і станоўчае кармы: ===
 
: ''Зараз церпіць і пазьней будзе цярпець. Злодзей церпіць у двух часах. "Зрабіў зло" - думае і церпіць. Церпіць таксама, калі ідзе да ніжэйшых сьветаў.'' (17 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
 
: ''Зараз шчасьлівы і пазьней будзе шчасьлівы. Дабрачынца шчасьлівы ў двух часах. "Зрабіў дабро" - думае і ёсьць шчасьлівы. Таксама шчасьлівы, калі пераходзіць да поўнага асалоды стану.'' (18 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
 
: ''Калі нехта зьдзейсьніць зло,
: ''Не павінен яго паўтараць раз за разам,
: ''Не павінен у ім знаходзіць прыемнасьці.
: ''Таму што награмаджэньне зла вельмі балючае.'' (117 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
 
: ''Калі нехта зьдзейсьніць добры чын,
Словы [[Буда Гаўтама|Абуджанага]] з [[Дхамапада|Дхамапады]] аб дзеяньні негатыўнай і станоўчае кармы:
: ''Павінен яго паўтараць раз за разам,
: ''Павінен у ім знаходзіць прыемнасьць.
: ''Таму што награмаджэньне дабра прыносіць шчасьце.'' (118 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
 
: ''Чынячаму зло ўсё можа падавацца ўласьцівым, пакуль зло не сасьпее; аднак калі ўжо сасьпее, тады ён бачыць [балючыя наступствы] сваіх злых учынкаў.'' (119 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
: ''Зараз церпіць і пазьней будзе цярпець. Злодзей церпіць у двух часах. "Зрабіў зло" - думае і церпіць. Церпіць таксама, калі ідзе да ніжэйшых сьветаў.'' (17 верш)
 
: ''Чынячаму дабро ўсё можа падавацца не такім, як быць павінна, пакуль дабро не сасьпее; аднак калі ўжо сасьпее, тады ён бачыць [прыемныя наступствы] сваіх добрых учынкаў.'' (120 верш [[Дхамапада|Дхамапады]])
: ''Зараз шчасьлівы і пазьней будзе шчасьлівы. Дабрачынца шчасьлівы ў двух часах. "Зрабіў дабро" - думае і ёсьць шчасьлівы. Таксама шчасьлівы, калі пераходзіць да поўнага асалоды стану.'' (18 верш)
 
Словы [[Буда Гаўтама|Абуджанага]] з [[Сутра ведаў аб ілюзіі, аб якой прасіла найвышэйшая багіня|Сутры ведаў аб ілюзіі, аб якой прасіла найвышэйшая багіня]] апісваюць працэс награмаджэньня заслугі (станоўчае кармы) й дзякуючы таму дасягненьне асьвятленьня наступным чынам:
 
: ''Дзякуючы збору падобных да ілюзіі награмаджэньняў
: ''Зайснуе бадобнае да йлюзіі прасьвятленьне.
: ''Наступіць падобны да ілюзіі паказ
: ''Ілюзарычнай дапамогі нясучай адчувальным істотам. (з [[Сутра ведаў аб ілюзіі, аб якой прасіла найвышэйшая багіня|Сутры ведаў аб ілюзіі, аб якой прасіла найвышэйшая багіня]])
 
== Як паўстае карма? ==