Горная парода: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
MerlIwBot (гутаркі | унёсак)
д робат зьмяніў: cs:Skálacs:Hornina
афармленьне
Радок 1:
[[Файл:Sedimentary-rock.jpg|міні|220пкс|справа|Асадкавыя горныя пароды]]
'''Горная парода''' — прыродны мінэральны агрэгат больш ці менш пастаяннага складу і будовы. Горныя пароды ўтвараюць геалягічныя целы ў зямной кары. Складзены з пародаўтваральных і акцэсорных мінэралаў.
 
Радок 8:
* і іншыя.
 
Магматычныя 1і мэтамарфічныя складаюць каля 90% аб'ёмуаб’ёму зямное кары, каля 10% складаюць асадкавыя. Асадкавыя займаюць каля 75% плошчы зямное паверхні.
 
== Групы горных парод ==
Паводле паходжаньня горныя пароды паздяляюццападзяляюцца на тры групы: [[магматычныя горныя пароды|магматычныя]] (эфузіўныя й інтрузіўныя), [[асадкавыя горныя пароды|асадкавыя]] й [[мэтамарфічныя горныя пароды|мэтамарфічныя]]. Магматычныя й мэтамарфічныя горныя пароды складаюць каля 90% аб'ёмуаб’ёму зямной кары, аднак, на сучаснай паверхні мацерыкоў вобласьці іхнага распаўсюджвання параўнальна невялікія. Астатнія 10% прыпадаюць на долю асадкавых парод, якія займаюць 75% плошчы зямной паверхні.
 
Магматычныя горныя пароды па сваім паходжаньні падзяляюцца на эфузіўныя і інтрузіўныя. Эфузіўныя ([[вулькан (геалёгія)|вульканічныя]]ічныя) горныя пароды ўтвараюцца пры зьліцьці [[магма|магмы]] на паверхню зямлі. Інтрузіўныя горныя пароды, наадварот, узьнікаюць пры зьліцьці магмы ў тоўшчы зямной кары.
 
Падзел парод на магматычныя, мэтамарфічныя й асадкавыя не заўсёды відавочны. У асадкавых горных пародах, у працэсе [[дыягенэз]]а, ужо пры вельмі нізкіх, у геалагічным сэнсе, тэмпэратурах, пачынаюцца мінэральныя ператварэньні, аднак пароды лічацца мэтамарфічнымі пры зьяўленьні ў іх новаўтворанага [[граніт]]а. Пры ўмераных цісках пачатак мэтамарфізма адпавядае [[тэмпэратура|тэмпэратуры]] 300 °C.
 
Пры высокіх ступенях мэтамарфізма змазваецца мяжа паміж мэтамарфічнымі й магматычныітмагматычнымі горнымі пародамі. Пачынаецца плаўленьне парод, зьмешванне новаўтвораных расплаваў зь відавочна зьнешнімі. Часьцяком назіраюцца паступовыя пераходы ад відавочна мэтамарфічных, палоскавых пародаў, да тыповых [[граніт]]аў. Такія працэсы ставяцца да [[ультрамэтамарфізм|ўльтрамэтамарфізму]].
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Радок 28:
[[Катэгорыя:Горныя пароды]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]]
 
{{Link FA|sv}}