Герб: розьніца паміж вэрсіямі

'''Герб''' (ад ням. ''erbe'' — спадчына) — сымбалічная эмблема, візуальны адпаведнік пэўнай асобы ці рода, [[Каталіцкі ордэн|каталіцкага ордэна]], [[горад]]у, [[дзяржава|дзяржавы]].

 

Першыя гербы ўзьніклі ў канцы 11—12 ст. ў часы [[Крыжовыя паходы|крыжовых паходаў]]. Крыніцамі гербавых [[эмблема]]ў найчасьцей былі [[пячатка|пячаткі]], вядомыя са старажытнасьці. Раньні герб уяўляў сабою [[шчыт (зброя)|шчыт]] з выяваю (гал. атрыбут), потым у склад гербу ўвайшлі [[гелм]], [[кляйнот]] (фігура на гелме), [[намёт]] (напачатку — намочаная тканіна, якой накрывалі гелм ад сонца), [[карона]]. У позьнім сераднявеччы ў гербу зьявіліся менш абавязковыя элемэнты — [[шчытаноша|шчытаношы]], [[дэвізная стужка]] і [[ордэн]]ы.

 

Гербавыя выявы падзяляюцца на [[геральдычныя фігуры]] (1-га і 2-га парадку) і звычайныя (натуральныя і [[Штучныя фігуры ў геральдыцы|штучныя]]). Колеры ў гербе ствараюцца фарбамі (чырвоная, блякітная, зялёная, пурпуровая [фіялетавая], чорная) і мэталамі (золата і срэбра [жоўты і белы]), скарыстоўваецца таксама футра (гарнастая і вавёркі). У гербах беларускай шляхты пераважаюць чырвоныя і блякітныя фарбы, футры практычна не ўжываюцца.

 

У [[ВКЛ]] гербы зьявіліся ў 2-й пал. 14 ст., найбольш старажытны герб вядомы па пячатцы баярына Вайдылы ([[1380]]). Легендарная частка [[Літоўска-беларускія летапісы|літоўска-беларускіх летапісаў]] згадвае гербы «[[Кітаўрус (герб)|Кітаўрус]]», «[[Калюмны]]», «[[Урсін]]», «[[Ружа герб|Ружа]]» і «[[Пагоня]]».

 

Гербы вывучае [[геральдыка]], зборы гербаў называюцца [[гербар]]амі.

 

== Вонкавыя спасылкі ==