«'''Гутарка аднаго паляка[[паляк]]а з [[маскалі|маскалём]] на маскоўскім замку ў годзе 1601'''» ({{lang-pl|Rozmowa iednego Polaka z Moskwą na zamku Moskiewskim Anno 1601}}) — паэма [[Гальяш Пельгрымоўскі|Гальяша Пельгрымоўскага]] на польскай мове, выдатны твор палітычнай сатыры пачатку XVII ст. Перакладзена на беларускую мову [[Максім Танк|Максімам Танкам]]. Мае выразныя драматургічныя элемэнты.
Напісана пасьля яго ўдзелу ў перамовах паслоў [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] з маскоўскімі баярамі ў [[1600]]—[[1601]] гг.
Радок 5:
== Сюжэт ==
Размова адбываецца ў пачатку [[1601]] г.году, калі афіцыйныя перамовы польска-літоўскай дэлегацыі з баярамі зайшлі ў тупік, а цар [[Барыс Гадуноў|Барыс]] не прымаў паслоў з прычыны «хваробы пальца на назе». Паляка Івана цікавіць адно канкрэтнае пытаньне: калі маскоўскі ўладар нарэшце выздаравее і прыме паслоў? Хітрыя [[маскавіты]] не выдаюць «дзяржаўную таямніцу», спрытна пераводзячы размову на іншыя, больш агульныя тэмы. Ні на адно пытаньне Ігнат не адказвае канкрэтна, хваліць маскоўскія парадкі, улазіць у непатрэбныя багаслоўскія дыскусіі, не прыслухоўваецца да аргумэнтаў суразмоўцы, але ўвесь час заклікае яго да братэрскай любові. Няшчырасьць Ігната вынікае зь яго боязі быць пакараным за размову з іншаземцам, што адсылае да свабоды слова ў тагачаснай Масковіі. Аднак сустрэўшыся праз два тыдні з Іванам сам-насам, Ігнат адкрываецца перад суразмоўцам і прызнаецца, што маскоўскі валадар чакае прызнаньня яго ў якасьці цара ўсяе Русі.
ПераканаўшчысяПераканаўшыся ў шчырасьці Івана, Ігнат досыць крытычна выказваецца пра свайго цара, адно просіць прыяцеля не выдаваць яго іншым маскалям і шляхціч Іван дае баярыну слова.
== Моўныя адметы ==
«Гутарка» Г. Пельгрымоўскага зьяўляецца адным з найбольш удалых прыкладаў выкарыстаньня беларускай мовы ў польскамоўнай паэзіі Беларусі эпохі Рэнэсансу. Аўтар перадае правмовыпрамовы маскоўскіх баярбаяраў з захаваньнем адмысловых слоўсловаў расейскай мовы, але пішучы іх на беларускіхбеларускі манер.
