Астафей Валовіч: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Smal (гутаркі | унёсак)
Няма апісаньня зьменаў
д дапаўненьне, пунктуацыя
Радок 21:
| Месца сьмерці =
| Род = [[Валовічы]]
| Бацька = [[Багдан Валовіч]]
| Маці =
| Жонка = Фядора з [[Сапегі|Сапегаў]]
| Дзеці = Рэгіна
| Рэлігія =
| Рэгаліі =
Радок 30:
| Колер загалоўку =
}}
'''Астафей Валовіч''' (каля [[1520]], [[Гарадзенскі павет]] — [[20 лістапада]] [[1587]]) — дзяржаўны дзяяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[Пісар вялікі літоўскі]] ([[1551]]—[[1566]]), [[маршалак]] [[маршалак гаспадарскі|гаспадарскі]] ([[1553]]—[[1561]]), і [[маршалак дворны літоўскі|дворны літоўскі]] ([[1561]]—[[1569]]), [[падскарбі земскі вялікі літоўскі|падскарбі земскі]] ([[1561]]—[[1566]]), [[падканцлер вялікі літоўскі]] ([[1566]]—[[1579]]), [[кашталян троцкі]] ([[1569]]—[[1579]]), [[канцлер вялікі літоўскі]] і [[кашталян віленскі]] (з [[1579]]).
 
'''Астафей Валовіч''' (каля [[1520]], [[Гарадзенскі павет]] — [[20 лістапада]] [[1587]]) — дзяржаўны дзяяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[Пісар вялікі літоўскі]] ([[1551]]—[[1566]]), [[маршалак гаспадарскі]] ([[1553]]—[[1561]]), [[маршалак дворны літоўскі]] ([[1561]]—[[1569]]), [[падскарбі земскі вялікі літоўскі]] ([[1561]]—[[1566]]), [[падканцлер вялікі літоўскі]] ([[1566]]—[[1579]]), [[кашталян троцкі]] ([[1569]]—[[1579]]), [[канцлер вялікі літоўскі]] і [[кашталян віленскі]] (з [[1579]]).
 
== Біяграфія ==
ЗПрадстаўнік шляхецкага роду [[Валовічы|Валовічаў]] гербу «[[Багорыя (герб)|Багорыя]]», сын [[Багдан Валовіч|Багдана]],. Меў братбрата [[Рыгор Валовіч (?-1577)|Рыгора]].
 
Атрымаў хатнюю адукацыю, імаверна, навучаўся ў адным зь нямецкіх пратэстанцкіх унівэрсытэтаў. У [[1540-я]] служыў сакратаром ваяводы віленскага [[Ян Глябовіч|Яна Глябовіча]]. Пасада маршалка дворнага ([[1552]]) дала яму права ўвайсьці ў склад [[Паны-Рада|Паноў-Рады]].
 
Быў падстаростам [[берасьце]]йскім з [[1550]], дзяржаўцам [[Меднікі|медніцкім]] у [[1552]]—[[1561]], старостам [[магілёў]]скім у [[1554]]—[[1556]], [[азярышча]]нскім у [[1563]], берасьцейскім у [[1565]]—[[1587]], [[кобрын]]скім у [[1567]]—[[1587]] і [[Рэчыца|рэчыцкім]] з [[1576]]<ref>[[Анатоль Грыцкевіч|Грыцкевіч А.]]. Валовіч Астафій Багданавіч // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 382.</ref>.
=== Дзяржаўная дзейнасьць ===
У [[1540-я]] служыў сакратаром віленскага ваяводы [[Ян Глябовіч|Я. Глябовіча]]. Пасада маршалка дворнага ([[1552]]) дала права ўвайсьці ў склад [[Паны-Рада|Паноў-Рады]].
 
Быў падстаростам [[берасьце]]йскім з [[1550]], дзяржаўцам [[Меднікі|медніцкім]] у [[1552]]—[[1561]], старостам [[магілёў]]скім у [[1554]]—[[1556]], [[азярышча]]нскім у [[1563]], берасьцейскім у [[1565]]—[[1587]], [[кобрын]]скім у [[1567]]—[[1587]] і [[Рэчыца|рэчыцкім]] з [[1576]]<ref>[[Анатоль Грыцкевіч]]. Валовіч Астафій Багданавіч // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 382.</ref>.
 
Колькі разоў езьдзіў паслом у [[Масква|Маскву]], у тым ліку у [[1553]] для складаньня мірнага пагадненьня, калі адмовіўся назваць [[Іван IV|Івана IV]] «царом усяе Русі». Перамір’е падпісалі [[12 верасьня]] [[1553]], ва ўзнагароду атрымаў ад [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта Аўгуста]] [[Магілёўскае староства]].
 
Удзельнічаў у [[Інфлянцкая вайна|Інфлянцкай вайне]]. Камандаваў харугвай пры вызваленьні [[Полацак|Полацку]] ([[1579]]), у [[1580]] саз сваімуласным аддзелам узяў [[Усьвяты]].
 
Адзін з арганізатараў падрыхтоўкі [[Статут ВКЛ 1566 году|Статуту ВКЛ 1566 году]]. СадзейнічаўСпрыяў улучэньню ў яго прагрэсіўных нормаў. З ініцыятывы А. Валовіча, у Статуце зьявіўся артыкул, паводле якога «загранічнікам» забаранялася набываць землі і займаць [[урад (Вялікае Княства Літоўскае)|урады]] ў Вялікім Княстве Літоўскім.
 
Браў актыўны ўдзел у [[Устава на валокі|аграрных рэформах 1550—1560-х гадоў]], за гэтую службу атрымаў ад [[Бона Сфорца|Боны Сфорцы]] [[Усьвяты|Ўсьвяцкае]] і [[Езярышча|ЕзярышчанскаеАзярышчанскае]] староствы.
 
Адзін зь лідэраў апазыцыі пры заключэньніскладаньні [[Люблінская унія|Люблінскай уніі]]. Разам зь ваяводам віленскім і канцлерам [[Мікалай Радзівіл Руды|Мікалаем Радзівілам «Рудым»]], старостам жамойцкім [[Ян Хадкевіч|Янам Хадкевічам]], падскарбіем [[Мікалай Нарушэвіч|Мікалаем Нарушэвічам]], прапанаваў г.зв. «Праект уніі» з 15 артыкулаў, які гарантаваў Вялікаму Княству Літоўскаму адносную незалежнасьць, аднак праект адхілілі. Разам зь іншымі магнатамі — супраціўнікамі аб’яднаньня Вялікага Княства з Каронаю пакінуў Люблінскі сойм, паслаў на [[Падляшша]] і [[Валынь]] адозвы з заклікам змагацца супраць уніі. За гэта яго пазбавілі [[Каралеўшчына|каралеўшчынаў]] на Падляшшы. Аднак пазьней, па прыняцьці уніі, падпісаў яе, у выніку чаго вярнуў канфіскаванае.
 
Разам зь [[Ян Геранім Хадкевіч|Янам Геранімам Хадкевічам]] быў супраціўнікам абраньня вялікім князем [[Стэфан Баторы|Стэфана Баторыя]], падтрымліваў [[Эрнэст Габсбург|Эрнэста Габсбурга]], але пасьля абраньня С. Баторыя перайшоў на ягоны бок. У [[1587]] пратэставаў супраць абраньня [[Жыгімонт Ваза|Жыгімонта Вазы]] без удзелу прадстаўнікоў ад ВКЛ.
 
Паводле веры спачатку быў [[праваслаўе|праваслаўным]], але перайшоў у [[кальвінізм]], напрыканцы жыцьця прыхільна ставіўся да [[антытрынітарызм]]у. Падтрымліваў [[Васіль Цяпінскі|Васіля Цяпінскага]], [[Якуб з Калінаўкі|Якуба з Калінаўкі]], [[Сымон Будны|Сымона Буднага]]. Апошні прысьвяціў яму кнігу «Апраўданьне грэшнага чалавека перад Богам» ([[Нясьвіж]], [[1562]])<ref>[[Анатоль Грыцкевіч|Грыцкевіч А.]]. Валовіч Астафій Багданавіч // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 383.</ref>.
У [[1587]] пратэставаў супраць абраньня [[Жыгімонт Ваза|Жыгімонта Вазы]] без удзелу прадстаўнікоў ад ВКЛ.
 
=== Рэлігійная дзейнасьць ===
Паводле веры спачатку быў [[праваслаўе|праваслаўным]], але перайшоў у [[кальвінізм]], напрыканцы жыцьця прыхільна ставіўся да [[антытрынітарызм]]у. Падтрымліваў [[Васіль Цяпінскі|Васіля Цяпінскага]], [[Якуб з Калінаўкі|Якуба з Калінаўкі]], [[Сымон Будны|Сымона Буднага]]. Апошні прысьвяціў яму кнігу «Апраўданьне грэшнага чалавека перад Богам» ([[Нясьвіж]], [[1562]])<ref>[[Анатоль Грыцкевіч]]. Валовіч Астафій Багданавіч // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 383.</ref>.
 
На сродкі А. Валовіча ў [[1559]] зьявіўся пераклад твору швайцарскага тэоляга-кальвініста Генрыха Булінгера «Пра праўдзівае прыняцьце цела і крыві Ісуса Хрыста».
 
У тэстамэнце наказаў вызваліць усіх сваіх нявольных і залежных людзей і перадаць іх пад дзяржаўную юрысдыкцыю<ref>[[Анатоль Грыцкевіч|Грыцкевіч А. П. Грыцкевіч]]. Валовіч Астафі Багданавіч // {{Літаратура/ЭГБ|2к}} С. 209.</ref>.
 
=== Сям’я ===
У шлюбе зь Фядорай Сапяжанкай меў дачку Рэгіну.
 
Радок 71 ⟶ 63:
 
== Літаратура ==
* [http://www.miniwiki.org/wiki/index.php?wiki=_content.old.knihi.com%2Fpytanni%2F057.html 57. Хто такі Астафей Валовіч?] // {{Літаратура/150 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі}}
* [[Іван Саверчанка|Саверчанка І.]] Астафей Валовіч: (Гіст.-біяг. нарыс). — Мн.: «Голас Радзімы», 1992.
* {{Літаратура/ЭВКЛ|1}}
* [[Іван Саверчанка|Саверчанка І.]] Астафей Валовіч: (Гіст.-біяг. нарыс). — Мн.: «Голас Радзімы», 1992.
* Анатоль Мяснікоў А. [http://zvyazda.minsk.by/second.html?r=28&p=15&archiv=27122000 Гуманiст, мецэнат, асветнiк] // «[[Звязда]]» № 264 (24115), [[27 сьнежня]] [[2000]].
* {{Літаратура/ЭГБ|2}}
* [http://www.miniwiki.org/wiki/index.php?wiki=_content.old.knihi.com%2Fpytanni%2F057.html 57. Хто такі Астафей Валовіч?] // {{Літаратура/150 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі}}
* Анатоль Мяснікоў. [http://zvyazda.minsk.by/second.html?r=28&p=15&archiv=27122000 Гуманiст, мецэнат, асветнiк] // «[[Звязда]]» № 264 (24115), [[27 сьнежня]] [[2000]].
 
{{Канцлеры вялікія літоўскія}}