Алесь Белакоз: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
стыль
– файл
Радок 1:
{{Асоба
| імя = Алесь Белакоз
| арыгінал імя =
| партрэт = Алесь Белакоз.jpg
| памер = 250пкс
| апісаньне =
| імя пры нараджэньні = Алесь Мікалаевіч Белакоз
| род дзейнасьці = беларускі настаўнік, краязнаўца, музэязнаўца
| дата нараджэньня = [[{{Нарадзіўся|11 лістапада]] [[|11|1928]] |1}}
| месца нараджэньня = в. [[Ляткі]]</br>(у, 1928[[Польская г.Рэспубліка — [[(1918—1939)|Польшча]] {{сьцяг Польшчы}},</br>(цяпер — [[Беларусь]])
| грамадзянства = Беларусь
| падданства =
| дата сьмерці =
| месца сьмерці =
| бацька = Мікалай Белакоз
| маці =
| муж =
| жонка =
| дзеці =
| узнагароды =
| сайт =
| дадаткова =
| commons =
}}
'''Алесь Белакоз''' ([[11 лістапада]] [[1928]] в. [[Ляткі]], [[Ваўкавыскі павет (1921—1939)|Ваўкавыскі павет]], (цяпер в. [[Гудзевічы]] [[Мастоўскі раён|Мастоўскага раёну]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]) — беларускі настаўнік, краязнаўца, музэязнаўца.<ref name="nasha">{{Спасылка | аўтар ''Курсіўны тэкст''= | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = 30 красавіка 2011 году |url = http://nashaziamlia.org/2011/04/30/4218/| загаловак = Вялікія і жывыя: інтэрвю з Алесем Белакозам (частка 1)| фармат = | назва праекту = Беларусь — наша зямля| выдавец = | дата = 25 траўня 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>
 
==Жыцьцяпіс==
Нарадзіўся ў сям'ісям’і малазямельнага селяніна. Бацька ў сярэдзіне [[1920]]-я|1920]] гадоў езьдзіў на працу ў [[Бразылія|Бразылію]], па вяртаньні адкуль на заробленыя грошы пабудаваў дом у в. Ляткі і адчыніў сваю краму. Алесь амаль усё жыцьцё пражыў у роднай вёсцы, якая з часам зьлілася з больш вялікімі [[Гудзевічы|Гудзевічамі]]. У роднай вёсцы атрымаў пачатковую адукацыю: да нямецкай акупацыі скончыў 5 клясаў Гудзевіцкай няпоўнай сярэдняй школы. Пад час вайны вучыўся з дапамогай сястры Веры. У [[1943]] годзе бацька загінуў пад час нападу партызанаў на хату.<ref name="slounik">{{Спасылка | аўтар ''Курсіўны тэкст''= | прозьвішча = Арлова| імя = Натальля| аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = |url = http://slounik.org/153658.html| загаловак = Белакоз Алесь| фармат = | назва праекту = Электронная бібліятэка| выдавец = | дата = 25 траўня 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>
 
У кастрычніку [[1944]] году пачаў вучыцца ў расейскай школе № 1 [[Ваўкавыск]]ау, якую скончыў у [[1947]] годзе. Няўдалыя спробы паступіць у [[Менскі мэдычны ўнівэрсытэт|Менскі мэдычны інстытут]] прымусілі часова адмовіцца ад плянаў атрымаць вышэйшую адукацыю і ўладкавацца ў [[1948]] годзе на працу ў якасьці настаўніка другіх і чацьвёртых клясаў у Гудзевіцкай школе. З [[1949]] году распачаў завочнае навучаньне на беларускім аддзяленьні [[Гарадзенскі дзяржаўны ўнівэрсытэт імя Янкі Купалы|Гарадзенскага пэдагагічнага інстытуту]]. Падчас вучобы працаваў у розных школах: [[1953]]-[[1954]] — настаўнік пачатковых клясаў у [[Струга|Струзе]], у [[1954]]—[[1955]] гадох — выкладчык фізыкі і матэматыкі ў Тупічанскай семігодцы, у [[1955]]-[[1959]] гадох - выкладчык [[Беларуская мова|беларускай]], [[Нямецкая мова|нямецкай моваў]] у Радзявіцкай семігодцы. Па заканчэньні інстытутаінстытуту ў [[1958]] годзе ўладкаваўся выкладчыкам беларускае мовы і літаратуры ў Гудзевіцкай сярэдняй школе.<ref name="slounik"/>
 
==Грамадзкая дзейнасьць==
Радок 59:
У [[1966]] годзе разам з вучнямі выдаў першы нумар машынапіснага літаратурна-краязнаўчага альманаху «Праменьчык». Выданьне выходзіла раз на два гады. Усяго да канца [[1980]]-х гадоў было выдадзена 14 нумароў, па 4 асобнікі кожны. У [[1968]] годзе ініцыяваў адкрыцьцё на базе кабінэта беларускай мовы і літаратуры літаратурна-краязнаўчага музэю. Музэй складаўся зь літаратурнага, этнаграфічнага аддзелаў, аддзела гісторыі Гудзевіцкай школы, а таксама «небясьпечных» аддзелаў гісторыі [[Беларуская Сялянска-Работніцкая Грамада|Беларускай Сялянска-Работніцкай Грамады]] і [[Камуністычная партыя Заходняй Беларусі|КПЗБ]]. З [[1990]] году Гудзевіцкі літаратурна-этнаграфічны музэй набыў статус дзяржаўнага. Музэй налічвае больш за 12 тысяч экспанатаў, сабраных Белакозам разам з вучнямі. Распрацаваў спэцыяльную мэтодыку далучэньня вучняў да літаратурна-краязнаўчага пошуку, музэйнай справы і праз гэта да каштоўнасьцяў беларускай гісторыі і культуры.<ref name="slounik"/>
 
За актыўную дзейнасьць па зьбіраньні нацыянальнай спадчыны і распаўсюджаньні беларускай мовы неаднойчы адчуваў уціск з боку кіраўніцтва мясцовых аддзелаў адукацыі, а таксама [[Камітэт дзяржаўнай бясьпекі|КДБ]].<ref name="slounik"/>
 
==Бібліяграфія==
Радок 68:
 
== Крыніцы ==
{{зноскіЗноскі}}
 
== Літаратура ==