Лаглан: розьніца паміж вэрсіямі

'''Лаглан''' [Loglan, ад [[Ангельская мова|ангельскага]] '''''log'''ical '''lan'''guage'' (мовалагічная лёгікімова)] — штучная мова, якую створыўстварыў у [[1955]] доктар ДжэймзДжэймс Кук Браўн (''James Cooke Brown'').

Пачалося гэта з артыкула пра магчымасьцьмагчымасць праверкі псыхалягічнагапсіхалагічнага фэномэнафеномена, вядомага як [[гіпотэза Сапіра-Ўорфа]] (''Sapir-Whorf''). Гэтая тэма зрабілася найважнейшай у яго жыцьціжыцці, каб праверыць гіпотэзу Ўорфа, доктар Браўн пачаў распрацоўваць адмысловую штучную мову.

Галоўная думка гэтай гіпотэзы: «''Мова ўплывае на мысьленьнемысленне''». У выніку высілкаў доктар Браўн з памагатымі стварылі прынцыпы для праверкі гіпотэзы йі найважнейшы інструмантінструмент для гэтага — вельмі лягічнуюлагічную мову, якая адпачаткуад пачатку называлася лаглан.

Мова распрацоўвалася цягам адзіннаццаціадзінаццаці гадоў — у [[1966]] зьявіласяз'явілася першае выданьневыданне апісаньняапісання мовы — «Loglan 1». ПразьПраз некалькі год пры дапамозе кампутараўкамп'ютэраў у лаглане былі знойдзеныя сынтаксычныясінтаксічныя недакладнасьцінедакладнасці. І ўжо ў [[1988]] была выдадзеная канчатковая вэрсіяверсія мовы.

У [[1980-я]] гады адбылася барацьба наконт аўтарскіх правоўпраў на гэтую мову. А калі доктар Браўн афіцыйна зацьвердзіўзацвердзіў свае аўтарскія правы, група незадаволеных адышлі ад руху лагланістаў, арганізавалі '''Групу мовылагічнай лёгікімовы''' (''The Logical Language Group'') і стварылі новую мову — [[Ложбан]] (''Lojban''). Яна была заснованаязаснаваная на тых жа лінгвістычных прынцыпах, але ў форме вольнага праекту. Рух лажбаністаў апошнім часам больш шматлікі і актыўны.

Мова лаглан ужываецца ня толькі для навуковых дасьледаваньняўдаследаванняў, але і для кантактаваньнякантактавання паміж чалавекам і кампутарамкамп'ютэрам. Яна была згаданая, напрыклад, як мова зносінаў паміж кампутарамкамп'ютэррам і людзьмі ў навукова-фантастычным рамане «Месяц — суворы гаспадар» (''The Moon Is a Harsh Mistress'') [[РобэртРоберт ХайнляйнХайнлайн|Робэрта ХайнляйнаХайнлайна]] (''Robert A. Heinlein''). Лаглан ужываецца таксама для аўтаматычнага аналізу тэкстаў, і як звычайная мова — каб пісаць творы і размаўляць паміж людзьмі. Але няне гледзячы на даволі простую граматыку, лёгкае вымаўленьневымаўленне, ужываць гэтую мову вельмі складана. Каб вывучыць і размаўляць на ёй, патрабуюцца вельмі вялікія мазгавыя высілкі. Сапраўды, для гэтага трэба зьмяніцьзмяніць сваё мысьленьнемысленне, бо лаглан дужа непадобны на іншыя чалавечыя мовы. Сярод прыхільнікаў лаглана існуе жартаўлівы слоган: «''Вучыце лаглан — найбольш складаную мову для ўсіх людзей!''» (у процівагу заявам прыхільнікаў іншых штучных моваў, якія заяўляюць пра лёгкасьцьлёгкасць сваіх моваў).

=== ЗьнешніяЗнешнія спасылкі ===

* [http://loglan.euro.ru/ Логлан в России] падручнік, слоўнікі і інш. (па-расейскуруску)