Юльян Урсын Нямцэвіч: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 44:
 
Зрабіў некалькі падарожжаў з мэтай адшуканьня і апісаньня нацыянальных помнікаў, па тэрыторыі сучаснай [[Беларусь|Беларусі]] — [[1809]], [[1816]] і [[1819]].
 
{{Галерэя
|Назва = <small>Партрэты Ю. Нямцэвіча</small>
|Памер =
|Пазыцыя = right
|Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч (1820).jpg|Антоні Брадоўскі, [[1820]]
|Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч (1822).jpg|Антоні Брадоўскі, [[1822]]
|Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч.jpg|Невядомы аўтар, [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]]
}}
 
У часе [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|вызвольнага паўстаньня]] ([[1830]]—[[1831]]) увайшоў у Часовы ўрад, абіраўся сэнатарам-кашталянам. Па здушэньні паўстаньня эміграваў у [[Парыж]].
Радок 59 ⟶ 50:
 
== Творчасьць ==
[[Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч (1835).jpeg|міні|180пкс|Юльян Урсын Нямцэвіч]]
 
У літаратурнай творчасьці прытрымліваўся эстэтыкі [[клясыцызм]]у, ягоныя гістарычныя погляды трымаліся на канцэпцыі школы [[Адам Нарушэвіч|А. Нарушэвіча]] зь ейнымі ідэямі пра нутраны заняпад [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]].
 
Радок 64 ⟶ 57:
 
Аўтар зборнікаў «Літоўскія лісты» ([[1812]]), дзе адлюстраваў мясцовую літоўскую (беларускую) тэматыку, i патрыятычнага палітычнага цыклю «Гістарычныя песні» ([[1816]]), раманаў «Два паны Сяцехі» ([[1815]]), «Ян з Тэнчына» ([[1825]]) i іншых твораў.
 
[[Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч (1835).jpeg|міні|Юльян Урсын Нямцэвіч]]
 
У кнігах «Дзёньнікі маіх часоў» (выйшла ў [[1848]]), «Гістарычныя падарожжы па польскіх землях, што адбыліся ад [[1811]] да [[1828]] гадоў» (выйшла ў [[1858]]) апісаў [[Берасьце]], [[Горадня|Горадню]], [[Наваградак]], жыцьцё беларускіх сялянаў.
Радок 71 ⟶ 62:
Напісаў «Гісторыю панаваньня Жыгімонта III» (т. 1—3, [[1818]]—[[1819]]), «Жыцьці значных людзей XVIII ст.» (выйшла ў [[1904]]). Выдаў «Збор гістарычных мэмуараў пра старажытную Польшчу» (т. 1—6, [[1822]]—[[1833]]), у які ўлучаў «Дыярыюшы» С. i Б. Маскевічаў.
 
Пісаў на [[польская мова|польскай мове]] і лічыцца адным з найвыдатнейшых пісьменьнікаў польскага [[Асьветніцтва]]. [[3 сакавіка]] [[2009]] у [[берасьце|берасьцейскай]]йскай бібліятэцы адбылася прэзэнтацыя кнігі Анатоля Гладышчука «Нямцэвічы. Сапраўдныя гісторыі»: дзёньнікі Ю. Нямцэвіча ўпершыню пабачылі сьвет на [[беларуская мова|беларускай мове]]<ref>Юры Рубашэўскі. [http://www.vb.by/article.php?topic=4&article=4580 Нямцэвіч загаварыў па-беларуску] // «Вечерний Брест», [[6 сакавіка]] [[2009]].</ref>.
 
{{== Галерэя ==
<center><gallery caption="Іканаграфія Юльяна Ўрсына Нямцэвіча" widths=150 heights=150 perrow="4">
|Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч (1820).jpg|Антоні Брадоўскі, [[1820]]
|Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч (1822).jpg|Антоні Брадоўскі, [[1822]]
|Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч.jpg|Невядомы аўтармастак, [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]]
Файл:Juljan Ursyn Niamcevič. Юльян Урсын Нямцэвіч (XIX).jpg|Невядомы мастак, [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]]
</gallery></center>
 
== Ацэнкі ==
На думку польскіх дасьледнікаў Юльян Урсын Нямцэвіч бачыў Вялікае Княства Літоўскае, зь якога паходзіў, як інтэгральную частку польскай дзяржавы. Такі пункт гледжаньня ён перадаваў у сваёй творчасьці, чым уплываў на фармаваньне ў наступных пакаленьнях палякаў рамантычнай візіі [[Крэсы|Крэсаў]] як часткі Польшчы. Польскі этнограф [[Ян Станіслаў Быстрань]] сьцьвярджаў, што Ю.  У.  Нямцэвіч ''адносіўся да Польшчы як да адзінага цэлага, у межах перад падзеламі (…) нічога не адмаўляў, езьдзіў на Ўкраіну, на Літву, на Памор’е, на [[Чырвоная Русь|Чырвоную Русь]] як на польскія зямлі і абуджаў у шырокіх колах чытачоў перакананьне, што межы [[Царства Польскае|Кангрэсовага Каралеўства]] — гэта ня межы Польшчы. Невыносны стары дзядзька (…) усё жыцьцё заставаўся грамадзянінам ўсёй непадзельнай і незалежнай Польшчы''<ref>Marek A. Koprowski. Białoruś. Uparte trwanie polskości.  — Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2006. ISBN 978-83-7441-409-8.  — S. 23—24.</ref>.
 
== Крыніцы ==