Яблык: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат выдаліў: as:আপেল (deleted) |
дапаўненьне крыніца — http://en.wikipedia.org/wiki/Apple?oldid=492331597 |
||
Радок 50:
| NCBI =
}}
'''Я́блык''' — [[садавіна]], плод [[яблыня|яблыні]]. Адзін з самых пашыраных відаў садавіны. У цяперашні час найбольш распаўсюджанай зьяўляецца [[яблыня хатняя]] і яе шматлікія сарты. Гэта адзін з найбольш шырока культывуемых пладоў дрэва, які найбольш шырока вядомым з многіх прадстаўнікоў роду [[Ябланя Сівэрса]], якія выкарыстоўваюцца людзьмі. Яблыкі растуць на невялікіх ліставых дрэвах. Радзімай яблыні лічыцца [[Цэнтральная Азія]], дзе й да нашага часу прарастае ейны дзікі продак, Ябланя Сівэрса. Яблыкі вырошчваюцца ў [[Азія|Азіі]] й [[Эўропа|Эўропы]] на працягу тысяч гадоў, у [[Паўночная Амэрыка|Паўночную Амэрыку]] яны патрапілі разам з эўрапейскімі каляністамі. Яблыкі прысутнічаюць у [[міталёгія|міталёгіі]] й [[рэлігія]]х шматлікіх народаў, у тым ліку ў [[нарвэгія|нарвэскай]], [[грэцыя|грэцкай]] і [[хрысьціянства|хрысьціянскай]] традыцыях. У [[2010]] годзе быў расшыфраваны [[ген]] яблыка, што прыявла да новых разуменьняў барацьбы з хваробамі й [[сэлекцыя|сэлекцыі]] яблыкаў.
Вядомы звыш за 7500 вядомых сартоў яблыкаў. Розныя гатункі выгадоўваюцца для розных густаў і мэтаў, у тым ліку для ўжываньня ў ежу й вытворчасьці [[сыдр]]у. Хатнія яблыкі, як правіла, размножваюцца прышчэпкамі, у той час як дзікія яблыкі добра растуць з насеньня. Дрэвы схільныя да ліку грыбковых, бактэрыяльных хваробаў і ўзьдзеяньня шкоднікаў.
У [[2005]] годзе ва ўсім сьвеце было вырашчана звыш 55 млн тон яблыкаў на агульную суму каля 10 мільярдаў даляраў. [[Кітай]] вырабіў каля 35% ад гэтай сумы, у той як [[ЗША]] зьяўляецца другім аводле колькасьці яблыкаў вытворцам, з больш чым 7,5% ад сусьветнай вытворчасьці. [[Іран]] займае трэцяе месца, месцы апасьля займаюць [[Турэччына]], [[Расея]], [[Італія]] й [[Індыя]]. Яблыкі часьцяком ядуць сырымі, але іх таксама выкарыстоўваюць у многіх харчовых прадуктах, як то [[дэсэрт]]ы й [[напой|напоі]]. Яблыкі добрым чынам узьдзейнічаюць на арганізм чалавека, аднак часам могуць назірацца [[алергія|алергічныя]] рэакцыі на розныя [[бялкі]] ў яблыках.
== Крыніцы ==
Радок 57 ⟶ 61:
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Apples}}
* [http://www.ifr.ac.uk/info/society/spotlight/apples.htm Факты пра яблыкі]
* [http://www.babushkinysovety.ru/yabloni.html Сорты яблыкаў]. Бабуліны парады
* [http://dietabody.ru/zdorovoe-pitanie/123-yabloki-poleznye-svojstva.html Карысныя ўласцівасьці яблыкаў]
[[Катэгорыя:Садавіна]]
| |||