Бярэзіна (басэйн Нёмана): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.7.1) (робат дадаў: zh:別列津納河 (尼曼河支流)
д вікіфікацыя
Радок 19:
| катэгорыя_вікісховішча =
}}
'''Бярэзіна''', '''Заходняя Бярэзіна'''  — рака ў [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай]] і [[Менская вобласьць|Менскай]] абласьцях [[Беларусь|Беларусі]], правы прыток [[Нёман]]у. Даўжыня 226  км. Плошча вадазбору 4 тыс. км². [[Сярэднярочны расходВыдатак вады]] ў вусьці 30 м³/с. Агульнае падзеньне 172  м. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,8 [[праміле|‰]].
 
== Асноўныя прытокі ==
* ''Праваруч'': [[Краўлянка]] (даўжыня 20 км), [[Альшанка (прыток Заходняй Бярэзіны)|Альшанка]] (даўжыня 60 км), [[Чарніца (басэйн Нёмана)|Чарніца]] (даўжыня 20 км), [[Чапунька]] (даўжыня 38 км).
* ''Леваруч'': [[Іслач]] (даўжыня 102 км), [[Волка (прыток Заходняй Бярэзіны)|Волка]] (даўжыня 36 км).
 
== На рацэ ==
* ''Зоны адпачынку'': Барок (12  км на поўнач ад [[места]] [[Маладэчна]]).
* ''Вадасховішчы'': [[Сакаўшчынскае вадасховішча|Сакаўшчынскае]].
 
== Агульныя зьвесткі ==
Пачынаецца каля вёскі [[Бортнікі]] [[Маладэчанскі раён|Маладэчанскага раёну]], на вышыні 300  м па-над узроўнем мора, цячэ ў [[Валожынскі раён|Валожынскім]] і [[Іўеўскі раён|Іўеўскім]] раёнах.
 
Даліна выразная, яе шырыня ў верхняй частцы 0,5—3  км, ніжэй вёскі [[Гародзькі]] 3—4  км. [[Абалона]] нізкая, асушаная, месцамі ўзгорыстая, шырыня ў вярхоўі 0,2—0,5  км, на астатніх дзялянках ад 0,3 да 3  км. Рэчышча моцназьвілістае, шырыня ракі ў вярхоўі 5—20 м, у сярэдняй і нізкай плыні 20—35 м, паблізу вусьця да 50 м.
 
Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя ў высокай і сярэдняй плыні ў канцы сакавіка, у нізкай  — у пачатку красавіка. Замярзае ў 2-й палове сьнежня, крыгалом у сярэдзіне сакавіка<ref>{{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі|к}}</ref>.
Рэчышча моцназьвілістае, шырыня ракі ў вярхоўі 5—20 м, у сярэдняй і нізкай плыні 20—35 м, паблізу вусьця да 50 м.
 
Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя ў высокай і сярэдняй плыні ў канцы сакавіка, у нізкай — у пачатку красавіка. Замярзае ў 2-й палове сьнежня, крыгалом у сярэдзіне сакавіка.
 
== Рэльеф ==
Верхняя і сярэдняя часткі вадазбору разьмешчаныяразьмяшчаюцца на паўднёва-ўсходніх схілах [[Ашмянскае ўзвышша|Ашмянскай грады]] і паўночна-заходніх схілах [[Менскае ўзвышша|Менскага ўзвышша]], нізоўе распасьціраецца пана [[Нёманская нізіна|Нёманскай нізіне]]. Водападзел, зазь невялікім выключэньнемвыняткам у паўднёва-заходняй частцы, добра выяўлены, мае плыўныя абрысы, на поўначы адлучаеаддзяляе басэйн ракі [[Вяльля]], на ўсходзе  — вадазборы рэчак [[Сьвіслач (басэйн Дняпра)|Сьвіслач]] і [[Пціч]]. Агульная працягласьць водападзельнай лініі каля 310  км.
 
Верхняя і сярэдняя часткі вадазбору адметныя дробнаўзгорыстым рэльефам, ніжняя ўяўляе сабой плоскую забалочаную раўніну, амаль паўсюдна пакрытую ляснымі масівамі ([[Налібоцкая пушча]]).
 
== Расьліннасьць ==
ЛясныміЛясныя масівамімасівы занятыязаймаюць 30 % плошчы вадазбору, зь іх каля 8 % прыходзіцца на забалочаны лес. Разьмеркаваньне лясоў нераўнамернае, найвялікшайнайбольшая лясістась лясістасьцюназіраецца адметнаяў ніжняяніжняй часткачастцы вадазбору ([[Налібоцкая пушча]]). У лясох пераважаюць іглічныя пароды, часьцей за ўсё [[хвоя]].
 
== Гаспадарчая дзейнасьць ==
Мясцовае суднаходства ад вёскі [[Бакшты (Валожынскі раён)|Бакшты]] (за 45  км ад вусьця)  — у пэрыяд высокай вады. Амаль усе прытокі Заходняй Бярэзіны каналізаваныя. У басэйне ракі каля 20 каналаў даўжынёй больш за 5  км (агульная даўжыня звыш 150 км).
 
На вадазборы праводзіліся мэліярацыйныя працы, у выніку якіх, па станестанам на 01.01.2006[[1 р.студзеня]] [[2006]] 16.1% плошчы басэйну мэліяраваныя, працягласьць адкрытай асушальнай сеткі складае 2365  км.<ref>[http://pogoda.by/315/gid.html?ind=21 Гідрамэтцэнтар Беларусі]{{ref-ru}}</ref>.
 
== Крыніцы ==
Радок 56 ⟶ 54:
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі}}
* Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1–21-2.  — Л., 1971.
* Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П.  Шамякин (гл.ред.) и др.  — Мн.: БелСЭ, 1986.  — 599  с., 40 л. ил.
* Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды.  — Мн., 2005.  135с135 с.
 
{{Прытокі Нёмана}}