|
| катэгорыя_вікісховішча =
}}
'''Гары́нь''' — рака ўва [[Украіна|Ўкраіне]] й [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]], правы прыток [[Прыпяць|Прыпяці]] (басэйн [[Дняпро|Дняпра]]). Даўжыня 659 км (у межах Беларусі 82 км). Плошча вадазбору 27,7 тыс. км² (на тэрыторыі Беларусі 1,2 тыс. км²). Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,33 ‰33‰ (у Беларусі 0,1 ‰1‰). [[Год|СярэднярочныВыдатак вады]] расход вады ў вусьці 110 м³/с. Агульная падзеньне ракі 218 м.
== Асноўныя прытокі ==
* ''Праваруч'': [[Случ]], [[Жырак]], [[Полква]], [[Цьвітоха]], [[Зульня]].
* ''Леваруч'': [[Стубла]], [[Вілія (басэйн Дняпра)|Вілія]], [[Беражанка (прыток Гарыні)|Беражанка]], [[Сыран]], [[Вусьця]].
== На рацэ ==
* ''[[Горад|Месты]]'': [[Столін]], [[Давыд-Гарадок]], [[Заслаў (Украіна)|Заслаў]], [[Славута]], [[Няцешын]], [[Астрог (горад)|Астрог]], [[Дубровіца (Украіна)|Дубровіца]].
* ''[[Гарадзкі пасёлак|Мястэчкі]]'': [[Гошча]], [[Рэчыца (мястэчка)|Рэчыца]], [[Стэпань]], [[Оржаў]].
== Месцазнаходжаньне ==
Басэйн ракі Гарынь мяжуе на захадзе з басэйнамі рэчак [[Іква]], [[Стыр]] і [[Стубла]] на ўсходзе з басэйнамі рэчак [[Убарць]] і [[Сьцьвіга]], на поўдні — з басэйнам ракі [[Днестар]].
== Агульныя зьвесткі ==
Пачынаецца з крыніцы, што выходзіць на паверхню каля вёскі Воліца [[Тэрнопальская вобласьць|Тэрнопальскай вобласьці]] Ўкраіны на вышыні 345 м над узроўнем мора. У Беларусі цячэ праз [[Столінскі раён]]. Упадае ў Прыпяць 2 рукавамі (левы называецца [[Вятліца]]) у слаба асвоенай і незаселенай мясцовасьці. Тэрыторыя вадазбору мае няправільную грушападобную форму, яго даўжыня 300 км, сярэдняя шырыня 92 км, найвялікшаянайбольшая шырыня ў сярэдняй частцы 200 км, у ніжняй — рэзка зьмяншаецца да 10 км. Мяжуе на захадзе з басэйнамі рэчак [[Іква]], [[Стыр]] і [[Стубла]] на ўсходзе з басэйнамі рэчак [[Убарць]] і [[Сьцьвіга]], на поўдні — з басэйнам ракі [[Днестар]].
Даліна ракі трапэцападобная з высокімі і стромкімі берагамі, на тэрыторыі Беларусі невыразная, дасягае шырыні 2,5 км. [[Абалона]] двухбаковая, шырыня ў высокай плыні 0,1 — 01—0,7 км, сярэдняй 1 — 11—1,5 км, у нізкай да 2,5 км. У нізкай плыні цячэ празь [[Пінскія балоты]]. Рэчышча зьвілістае, шырыня яго ў нізкай плыні 150—200 м<ref>{{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі|к}}</ref>.
Рэчышча зьвілістае, шырыня яго ў нізкай плыні 150—200 м.
== Рэльеф ==
Верхняя частка басэйну да ўпадзеньняўтоку ракі [[Вусьця]] разьмешчанаяразьмяшчаецца на [[Валынска-Падольскае ўзвышша|Валынска-Падольскім ўзвышшы]] і ўяўляе [[плято]] з адзнакамі 385,5 — 215 5—215 м, моцна падзеленае далінамі рэчак і бэлякярамі (шчыльнасьць ярава-бэлькавай сеткі складае 1 — 11—1,25 км на 1 км² паверхні). Сярэдняя й ніжняя часткі вадазбору ляжаць на значна забалочанай нізіннай раўніне Палесься, адметнай плоскім рэльефам зь пясковымі пагоркамі.
Сярэдняя й ніжняя часткі вадазбору ляжаць у вобласьці значна забалочанай нізіннай раўніны Палесься, адметнай плоскім рэльефам зь пясковымі пагоркамі.
== Карысныя выкапні ==
== Гаспадарчая дзейнасьць ==
Рака ў высокай плыні выкарыстоўваецца, як крыніца гідраэнэргіі дыі для разьвядзеньня рыбы. Ад места [[Давыд-Гарадок]] да вусьця рака суднаходная на працягу 291 км. Значная частка басэйну разараная (звышбольш 60за 60%). Заплыўныя лугі часткова разараныя, акультураныя або знаходзяцца пад выпасамі, што вядзе да іх дэградацыі, а таксама змыву пры паводках у рэчышча значных дамешкаў — арганічных, бактэрыяльных і цьвёрдага сьцёку.
== Гідранімія ==
Назва ракі Гарынь паходзіць ад старажытнарускага слова «гарына» (гарыстая мясцовасьць). У далёкім мінулым рака так і называлася Гарына.
== Крыніцы ==
{{Зноскі}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі}}
* Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1–21—2. — Л., 1971.
* Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.
* Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды. — Мн., 2005. — 135 с.
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{SgKP|III|157|Horyń}}
[[Катэгорыя:Прыпяць]]
| 