Рубяжэвічы: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
д →‎Гісторыя: вікіфікацыя, артаграфія
дапаўненьне, выява, стыль
Радок 13:
| Паштовы індэкс = 222142
| Аўтамабільны код = 5
| Выява = Belarus-Rubyazhevichy-Church of Joseph-10.jpg
| Апісаньне выявы = [[Касьцёл Сьвятога Юзафа (Рубяжэвічы)|Касьцёл Сьв. Язэпа]]
| Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
| Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Менская вобласьць|Менская]]
Радок 23:
| Шырата_градусаў = 53
| Шырата_хвілінаў = 41
|Шырата сэкундаў = 39
| Даўгата_паўшар'е = усходняе
| Даўгата_градусаў = 26
| Даўгата_хвілінаў = 52
|Даўгата сэкундаў = 11
| Commons = Category:Rubyazhevichy
| Колер = {{Колер|Беларусь}}
}}
'''Рубяжэвічы''' — [[вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]], паміж рэкамі [[Сула]] і [[Перакуль]]. Цэнтар [[Рубяжэвіцкі сельсавет|сельсавету]] [[Стаўпецкім раён|Стаўпецкага раёну]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]. Насельніцтва 323 чал. ([[1999]]). Знаходзяцца за 38 км на паўночны ўсход ад [[Стоўпцы|Стоўпцаў]], за 20 км ад чыгуначнай станцыі Койданава; на скрыжаваньні аўтамабільных дарог на [[Стоўпцы]], [[Івянец]], [[Койданаў]].
 
Рубяжэвічы — даўняе [[мястэчка]] [[Менскі павет|гістарычнай Меншчыны]].
'''Рубяжэвічы''' — [[вёска]] ў [[Барысаўскі раён|Стаўпецкім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]], паміж рэкамі [[Сула]] і [[Перакуль]]. Рубяжэвічы ўваходзяць у склад і зьяўляюцца цэнтрам [[Рубяжэвіцкі сельсавет|Рубяжэвіцкага сельсавету]].
 
== Гісторыя ==
Першы пісьмовы ўспамін пра Рубяжэвічы як уладаньне князя В. Вярэйскага датуецца [[1483]]. У [[1550]] [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Жыгімонт Аўгуст]] перадаў паселішча [[Мікалай Радзівіл «Чорны»|Мікалаю Радзівілу]]. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай мясьціна ўвайшла ў склад [[Менскі павет|Менскага павету]] [[Менскае ваяводзтва|Менскага ваяводзтва]].
Увесну [[1906]] году расейская паліцыя выкрыла ў маётнку Рубяжэвічы падпольную польскую школу. Настаўнікі былі пакараныя<ref>Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. S. 34.</ref>. У [[1919]]—[[1920]] гады пад часовай польскай адміністрацыяй, ў [[Менскі павет|Меннскім павеце]] [[Менская акруга (1919-1920)|Менскай акругі]] [[Грамадзкая ўправа Ўсходніх земляў|Грамадзкай управы Ўсходніх земляў]]. У 1921—1939 гады Рубяжэвічы знаходзіліся на тэрыторыі [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]], зьяўляліся мястэчкам і цэнтрам гміны ў [[Наваградзкае ваяводзтва (1919—1939)|Наваградзкім ваяводзтве]].
 
[[Файл:Rubiaževičy. Рубяжэвічы (XX).jpg|міні|зьлева|210пкс|Касьцёл Сьв. Антонія па захопе [[Маскоўскі патрыярхат|МП]]]]
 
У [[XVI стагодзьдзе|XVI]]—[[XVII стагодзьдзе|XVII]] стст. Рубяжэвічы зрабіліся цэнтрам Няўборскіх уладаньняў [[Радзівілы|Радзівілаў]]. У [[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]] апошнія фундавалі тут Мікалаеўскую царкву, якой надалі вёску Марозавічы і 60 дзесяцінаў зямлі. У [[1652]] [[Багуслаў Радзівіл]] перадаў Рубяжэвічы ў арэнду Покусам і Аборскім. У [[1769]] мястэчка перайшло да Рутынскіх і Лопацяў.
 
У выніку [[другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] ([[1793]]) Рубяжэвічах апынуліся ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], дзе зрабіліся цэнтрам воласьці Менскага павету [[Менская губэрня|Менскай губэрні]]. Мястэка перайшло ў валоданьне [[Вітгенштэйны|Вітгенштэйнаў]]. У [[XVIII стагодзьдзе|XVIII]]—[[XIX стагодзьдзе|XIX]] стст. тут праводзіліся вялікія кірмашы. Па здушэньні [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня]] ([[1863]]—[[1864]]) расейскія ўлады гвалтоўна перарабілі тутэйшы касьцёл на царкву [[Маскоўскі патрыярхат|Маскоўскага патрыярхату]]. Станам на [[1909]] — 144 двары, царкоўна-прыходзкая школа; царква, 2 сынагогі, будуецца касьцёл. Увесну [[1906]] расейская паліцыя выкрыла ў маёнтку Рубяжэвічы падпольную польскую школу. Настаўнікі былі пакараныя<ref>{{Літаратура/Паміж надзеяй і непакоем (2007)|к}} S. 34.</ref>.
 
У [[1919]]—[[1920]] Рубяжэвічы знаходзіліся пад часовай польскай адміністрацыяй, у [[Менскі павет|Меннскім павеце]] [[Менская акруга (1919-1920)|Менскай акругі]] [[Грамадзкая ўправа Ўсходніх земляў|Грамадзкай управы Ўсходніх земляў]]. Згодна з [[Рыская мірная дамова 1921 году|Рыскай мірнай дамовай]] ([[1921]]) мястэчка апынулася ў складзе міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]], дзе зрабілася цэнтрам гміны Стаўпецкага павету Наваградзкага ваяводзтва. У [[1921]]—[[1922]] тут на барацьбу з бальшавікамі фармаваліся беларускія вайсковыя аддзелы генэрала [[Станіслаў Булак-Балаховіч|С. Булак-Балаховіча]].
 
У [[1939]] Рубяжэвічы ўвайшлі ў [[БССР]], дзе [[12 кастрычніка]] [[1940]] зрабіліся цэнтрам сельсавету. Статус паселішча панізілі да вёскі. Станам на [[1999]] тут было 145 двароў.
 
== Насельніцтва ==
* '''[[XVII стагодзьдзе]]''': [[1650]] — 2 тыс. чал.
* '''[[XIX стагодзьдзе]]''': [[1897]] — 1482 чал.
* '''[[XX стагодзьдзе]]''': [[1909]] — 1102 чал.; [[1921]] — 1509 чал.<ref>Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Tom VII. Część I: Województwo Nowogródzkie. — Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.</ref>; [[1999]] — 923 чал.<ref>[[Анатоль Валахановіч]]. Рубяжэвічы // {{Літаратура/ЭГБ|6-1к}} С. 125.</ref>
 
=== Інфраструктура ===
== Адукацыя ==
У Рубяжэвічах працуюць сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, лякарня, дом культуры, бібліятэка, пошта.
 
== Турыстычная інфармацыя ==
== Інфраструктура ==
[[Файл:Rubiaževičy. Рубяжэвічы (XX, I).jpg|міні|Панарама, міжваенны здымак]]
 
=== Выдатныя мясьціны ===
== Інфармацыя для турыстаў ==
* [[Касьцёл Сьвятога Юзафа (Рубяжэвічы)|Касьцёл Сьв. Язэпа]] ([[1907]]—[[1911]])
=== Помнікі архітэктуры ===
* Млын водны (XIX ст., цяпер у руінах)
* [[Касьцёл Сьвятога Юзафа (Рубяжэвічы)|Касьцёл Сьв. Язэпа]]
* Могілкі габрэйскія
* Драўняны водны млын над рэкай [[Сула]] - зараз у руіне
 
=== Страчаная спадчына ===
* Касьцёл Сьв. Антонія Падуанскага -(1799, драўняны,; зруйнаваны савескімі ўладамі ў [[1972]])
* Царква могілкавая
* Сынагога (XVIII ст.)
* Царква Сьв. Мікалая
* Царква могілкавая (1861—1862)
* Касьцёл Сьв. Антонія Падуанскага - драўняны, зруйнаваны савескімі ўладамі ў 1972
* Царква Сьв. Мікалая (XVII ст.)
* Сынагога
 
== Галерэя ==
== Вядомыя выхадцы ==
<center><gallery caption="Краявіды Рубяжэвічаў" widths=150 heights=150 perrow="4">
Файл:Belarus-Rubyazhevichy-Church of Joseph-18.jpg|Касьцёл
Файл:Belarus-Rubyazhevichy-Church of Joseph-12.jpg|Касьцёл, брама
Файл:Belarus-Rubyazhevichy-Church of Joseph-21.jpg|Касьцёл, з боку апсіды
Файл:Belarus-Rubyazhevichy-Path of Sorrow.jpg|«Шлях смутку»
</gallery></center>
 
== Крыніцы ==
Радок 60 ⟶ 82:
 
== Літаратура ==
* {{Літаратура/ЭГБ|6-1}}
* Dariusz Tarasiuk: Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 211. ISBN 978-83-227-2629-7
* Rubieżewicze // {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|9}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IX/877 877]—878.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Rubyazhevichy}}
* [http://radzima.org/pub/miesta.php?lang=by&miesta_id1=mestrubj мяст. Рубяжэвічы] на [[Radzima.org]]
* [http://www.ioseph-r.narod.ru/ Рубяжэвічы. Парафія Сьв. Язэпа]
 
{{Навігацыйная група
{{Рубяжэвіцкі сельсавет}}
|назоў = Рубяжэвічы ў сучасным [[Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі|адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле]] [[Беларусь|Беларусі]]
{{Стаўпецкі раён}}
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Беларусь}};
{{ |Рубяжэвіцкі сельсавет}}
{{ |Стаўпецкі раён}}
}}
{{Месты і мястэчкі гістарычнай Меншчыны}}
 
[[Катэгорыя:Рубяжэвіцкі сельсавет]]