[[Файл:Parallax Example be-tarask.svg|thumb|Схема параляксупараляксы: пры ссоўваньні назіральніка з пункту A ў пункт Б бачнае месцазнаходжаньне аб’екта таксама ссоўваецца адноса аддаленага тла.]]
'''Параля́ксПараля́кса''' ({{lang-el|παραλλάξ|скарочана}}, ад {{lang-el|παραλλαγή|бяз мовы}} — «зьмена, чаргаваньне») — зьмяненьне бачнага месцазнаходжаньня аб’екта адносна аддаленага тла ў залежнасьці ад месцазнаходжаньня назіральніка.
Ведаючы адлегласьць паміж пунктамі назіраньня D (''база'') і кут зрушэньня α ў радыянах, можна вылічыць адлегласьць да аб’екта:
Радок 7:
Для малых кутоў <math>L=\frac{D}{\alpha}</math>.
ПараляксПаралякса выкарыстоўваецца ў [[геадэзія|геадэзіі]] і [[астраномія|астраноміі]] (у прыватнасьці — [[астрамэтрыя|астрамэтрыі]]) для вылічэньня адлегласьці да аддаленых аб’ектаў (напрыклад, у адмысловых адзінках — [[парсэк]]ах). На зьяве параляксупараляксы заснаваны [[бінакулярны зрок]].
== Гісторыя ==
[[Галілео Галілей]] меркаваў, што, калі б Зямля рухалася вакол Сонца, то гэта можна было б заўважыць па непастаянству параляксупараляксы для аддаленых зорак.
Упершыню пасьпяховыя спробы назіраньня гадавогагадавой параляксупараляксы зорак былі зьдзейсьненыя [[Васіль Струвэ|Васілём Струвэ]] для зоркі [[Вэга]] (α [[Ліра (сузор’е)|Ліры]]), вынікі апублікаваныя ў [[1837]] годзе. Аднак, навукова абгрунтаваныя вымярэньні гадавогагадавой параляксупараляксы былі ўпершыню праведзеныя [[Фрыдрых Бэсэль|Фрыдрыхам Бэсэлем]] у [[1838]] годзе для зоркі [[61 Лебедзя]]. Прыярытэт адкрыцьця гадавогагадавой параляксупараляксы зорак прызнаецца за Бэсэлем.
