Уладзіслаў Сыракомля: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →Літаратурная дзейнасьць: выпраўленьне спасылак |
стыль |
||
Радок 33:
== Біяграфія ==
Прадстаўнік шляхецкага роду Кандратовічаў гербу «[[Сыракомля (герб)|Сыракомля]]», назву якога потым узяў за псэўданім. Сын [[Аляксандар Каятан Кандратовіч|Аляксандра Каятана]] і Вікторыі з [[Златкоўскія|Златкоўскіх]]. Бацькі былі арандатарамі і часта зьмянілі месца жыхарства.
[[Файл:Kandratovič Manor in Smolhaŭ, N. Orda.jpg|
У [[1833]] распачаў навучаньне ў павятовай школе пры дамініканскім кляштары ў [[Нясьвіж]]ы, якую расейскія ўлады зачынілі ў [[1835]]. Давучваўся ў дамініканскай школе ў [[Наваградак|Наваградку]] ([[1836]]—[[1837]]). У [[1840]] уладкаваўся на службу ў канцылярыю кіраўніцтва радзівілаўскімі маёнткамі. ▼
▲У [[1833]] распачаў навучаньне ў павятовай школе пры дамініканскім кляштары ў [[Нясьвіж]]ы, якую расейскія ўлады зачынілі ў [[1835]]. Давучваўся ў дамініканскай школе ў [[Наваградак|Наваградку]] ([[1836]]—[[1837]]). У [[1840]] уладкаваўся на службу ў канцылярыю кіраўніцтва радзівілаўскімі маёнткамі.
Пасьля жаніцьбы з Паўлінай [[Мітрашэўскія|Мітрашэўскай]] ў [[1844]] пераехаў у фальварак [[Залучча]] (цяпер [[Стаўпецкі раён]]). Многа працаваў творча. У верасьні [[1852]] пераехаў у [[Вільня|Вільню]], бліжэй да выдавецтваў. У красавіку [[1853]] пачаў арандаваць фальварак [[Барэйкаўшчына]] каля Вільні. ▼
▲Пасьля жаніцьбы з Паўлінай [[Мітрашэўскія|Мітрашэўскай]] ў [[1844]] пераехаў у фальварак [[Залучча]] (цяпер [[Стаўпецкі раён]]). Многа працаваў творча. У верасьні [[1852]] пераехаў у [[Вільня|Вільню]], бліжэй да выдавецтваў. У красавіку [[1853]] пачаў арандаваць фальварак [[Барэйкаўшчына]] каля Вільні.
▲[[Файл:Kandratovič Manor in Smolhaŭ, N. Orda.jpg|right|міні|[[Смольгаў]], месца нараджэньня Л. Кандратовіча. Літаграфія з мал. [[Напалеон Орда|Н. Орды]]]]
У [[1856]]—[[1858]] неаднаразова выязджаў у [[Варшава|Варшаву]] і [[Познань]] ([[Прускае каралеўства]]). Пасьля гэтых паездак расейскія ўлады ўсталявалі за Л. Кандратовічам сакрэтны нагляд. У красавіку [[1861]] выступіў на патрыятычнай маніфэстацыі ў [[Коўна|Коўне]] зь вершамі. Выехаў у Варшаву, а на зваротным шляху яго арыштавалі і зьняволілі ў віленскай вязьніцы. Знаходзіўся пад арыштам каля месяца. Вызвалены пад нагляд паліцыі. Памёр у часе сьледзтва. Пахавалі паэта на віленскіх могілках [[могілкі Росы|Росы]] ў [[Вільня|Вільні]].
Радок 46:
== Літаратурная дзейнасьць ==
Зьвяртаўся да гісторыі краю, вераваньняў, звычаяў, вуснай паэзіі беларускага народу, паэтызаваў гераічнае мінулае продкаў. Дэбютаваў вершам «Паштальён» ([[1844]]), паводле пачутай у [[Мір]]ы гісторыі («народнай гутаркі»). Пераклад «Паштальёна» на расейскую мову паэтам Л. Трэфалевым зрабіўся папулярнай у Расеі народнай песьняй «Когда я на почте служил ямщиком…».
{{Галерэя▼
|Файл:Ludvik Kandratovič. Людвік Кандратовіч (XIX).jpg|У маладосьці, здымак [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]]▼
|Файл:Ludvik Kandratovič. Людвік Кандратовіч.jpg|Мастак M. Fajans, каля [[1851]]—[[1863]]▼
|Файл:Władysław_Syrokomla_1.JPG|Мастак [[Адам Шэмеш|А. Шэмеш]], [[1854]] ▼
Як добры знаўца фальклёру, вуснай паэзіі беларусаў раскрыўся ў «Кароткім дасьледаваньні мовы і характару паэзіі русінаў Менскай правінцыі» ([[1856]]). Вывучэньню [[Беларусь|Беларусі]] прысьвяціў гістарычна-краязнаўчыя працы «Вандроўкі па маіх былых ваколіцах» ([[1853]]), «Менск: беглы агляд сучаснага стану Менску» ([[1857]]), «Нёман ад вытокаў да вусьця» ([[1861]]) і інш.
▲Зьвяртаўся да гісторыі краю, вераваньняў, звычаяў, вуснай паэзіі беларускага народу, паэтызаваў гераічнае мінулае продкаў. Дэбютаваў вершам «Паштальён» ([[1844]]), паводле пачутай у [[Мір]]ы гісторыі («народнай гутаркі»). Пераклад «Паштальёна» на расейскую мову паэтам Л. Трэфалевым зрабіўся папулярнай у Расеі народнай песьняй «Когда я на почте служил ямщиком…».
▲Як добры знаўца фальклёру, вуснай паэзіі беларусаў раскрыўся ў «Кароткім дасьледаваньні мовы і характару паэзіі русінаў Менскай правінцыі» ([[1856]]). Вывучэньню [[Беларусь|Беларусі]] прысьвяціў гістарычна-краязнаўчыя працы «Вандроўкі па маіх былых ваколіцах» ([[1853]]), «Менск: беглы агляд сучаснага стану Менску» ([[1857]]), «Нёман ад вытокаў да вусьця» ([[1861]]) і інш.
Падтрымліваў цесны зьвязак зь [[менск]]ім літаратурным асяродзьдзем. За антыцарскія вершы быў арыштаваны. Пісаў па-польску, зь беларускамоўных твораў захаваліся толькі два — верш «Добрыя весьці» ([[1848]], [[1861]]) і лірычная мініятура «Ужо птушкі пяюць усюды».
Радок 87 ⟶ 78:
* Podróż swojaka po swojszczyźnie
* Dzieje literatury w Polsce
<center><gallery widths=150 heights=150 caption="Іканаграфія Ўладзіслава Сыракомлі" perrow="4">
▲
Файл:Uładzisłaŭ Syrakomla. Уладзіслаў Сыракомля.jpg|З часопіса «Kwartalnik Litewski», [[1911]]
</gallery></center>
== Бібліяграфія ==
Радок 105 ⟶ 104:
* {{Літаратура/Памяць/Менск|1}}
* [http://www.marakou.by/by/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-ii/index_19818.html Уладзіслаў Сыракомля] // {{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}
* Цвірка К. Слова пра Сыракомлю.
* Мархель У. Лірнік вясковы.
== Вонкавыя спасылкі ==
| |||