[[Файл:Page The music of Bohemia 49.png| rightсправа]] ▼{{Цёзкі | Новак}}
''' ВитезславВітэзслаў Новак''' ({{ langмова-cs|Vítězslav Novák}}, імя пры нараджэнні ''Віктар''; [[5 сьнежня]] [[1870]], [[ камяніцыКамяніцы над ліпайЛіпай]] — [[18 ліпеня]] [[1949]], [[ СкутечСкуцеч]]) — чэшскічэскі кампазітаркампазытар, піяніст і музычны педагогпэдагог. ▼
== Біяграфія ==
▲[[Файл:Page The music of Bohemia 49.png|right]]
Віктар Новак нарадзіўся ў сям'ісям’і лекара. Бацька музыканта спяваўсьпяваў у хоры, маці гулялаграла на піяніна. ПасляПасьля смерцісьмерці бацькі сям'ясям’я пераехала ў [[ ЙиндржихувІндржыхаў- ГрадецГрадзец]], дзе малады Новак скончыў гімназію, упершыню выступаў перад публікай як піяніст, злажыў першыя песніпесьні і фартэпіянныя п'есып’есы. У [[1889]] ўгодзе паступіў на юрыдычны факультэт [[Карлаў універсітэтунівэрсытэт| ПражскагаПраскага універсітэтаўнівэрсытэту]] і адначасова ў [[ Пражская кансерваторыяПраская кансэрваторыя| Праскую Пражскую кансерваторыюкансэрваторыю]], дзе яго галоўным настаўнікам па кампазіцыікампазыцыі быў [[Антанін Дворжак]]; як піяніст Новак вучыўся ў Ёзэфа ЙиранекаІранэка, сярод іншых яго педагогаўпэдагогаў былі таксама [[Карэл штэкерШтэкер]] (контрапункт) і [[Карэл КнитльКнітль]] (гармонія). У гэты перыядпэрыяд Новак змяніўзьмяніў сваё імя на славянскае ВитезславВітэзслаў. Пакінуўшы універсітэтўнівэрсытэт, каб засяродзіцца на занятках музыкай, Новак атрымаў кансерваторскікансэрваторскі дыпломдыплём у [[1893]] годугодзе. Па рэкамендацыірэкамэндацыі [[ ИоганнесЁганэс Брамс| ИоганнесаЁганэса Брамса]] уў берлінскімбэрлінскім выдавецтве [[Зимрок]]аЗімрока пачалі публікавацца сачыненнісачыненьні Новака. З [[1896]] годагоду Новак інтэнсіўна займаўся збіраннемзьбіраньнем чэшскагачэскага музычнага фальклоруфальклёру. ▼▲'''Витезслав Новак''' ({{lang-cs|Vítězslav Novák}}, імя пры нараджэнні''Віктар''; [[5 сьнежня]] [[1870]], [[камяніцы над ліпай]] — [[18 ліпеня]] [[1949]], [[Скутеч]]) — чэшскі кампазітар, піяніст і музычны педагог.
У [[1901]]—[[1917]] годах нефармальнынефармальнае кола музыкаў і іншых творчых асоб, якія збіралісязьбіраліся ў хаце Новака і атрымаў назву « ПодскальскойПодскальскай філармонііфілярмоніі» ({{ langмова-cs|Podskalská filharmonie}}), стаў адным з галоўных цэнтраў фарміраванняфармаваньня чэшскагачэскага мадэрнізму. У гэтыгэтае кругкола ўваходзілі, у прыватнасціпрыватнасьці, [[Ёзэф Сук]] і [[Вацлаў ТалихТаліх]]. У той жа час у [[1909]]—[[1920]] гг. Новак выкладаў у ПражскайПраскай кансерваторыікансэрваторыі, дзе сярод яго вучняў былі [[Яраслаў КржичкаКржычка]], [[Отакар ЙеремиашЕрэміяш]], [[Карэл ЙиракІрак|Карэл Баляслаў ЙиракІрак]], [[ АлоісАлаіс Габана]], [[ ІлляІльля ГурникГурнік]] і многія іншыя чэшскіячэскія музыкі; ўу Новака таксама вучыўся бачны ўкраінскі кампазітаркампазытар [[Мікалай КолессаКалеса]]. ▼▲Віктар Новак нарадзіўся ў сям'і лекара. Бацька музыканта спяваў у хоры, маці гуляла на піяніна. Пасля смерці бацькі сям'я пераехала ў [[Йиндржихув-Градец]], дзе малады Новак скончыў гімназію, упершыню выступаў перад публікай як піяніст, злажыў першыя песні і фартэпіянныя п'есы. У [[1889]] ў паступіў на юрыдычны факультэт [[Карлаў універсітэт|Пражскага універсітэта]] і адначасова ў [[Пражская кансерваторыя | Пражскую кансерваторыю]], дзе яго галоўным настаўнікам па кампазіцыі быў [[Антанін Дворжак]]; як піяніст Новак вучыўся ў Ёзэфа Йиранека, сярод іншых яго педагогаў былі таксама [[Карэл штэкер]] (контрапункт) і [[Карэл Книтль]] (гармонія). У гэты перыяд Новак змяніў сваё імя на славянскае Витезслав. Пакінуўшы універсітэт, каб засяродзіцца на занятках музыкай, Новак атрымаў кансерваторскі дыплом у [[1893]] году. Па рэкамендацыі [[Иоганнес Брамс|Иоганнеса Брамса]] у берлінскім выдавецтве [[Зимрок]]а пачалі публікавацца сачыненні Новака. З [[1896]] года Новак інтэнсіўна займаўся збіраннем чэшскага музычнага фальклору.
У міжваенны перыядпэрыяд Новак стаў адным з кіраўнікоў [[ ПражскаяПраская кансерваторыякансэрваторыя| ПражскайПраскай кансерваторыікансэрваторыі]], у [[1919]]—[[1922]] і [[1927]]—[[1928]] ахгадах займаў пасаду рэктара, быў старшынёйстаршынём музычнага аддзяленняаддзяленьня ЧэшскайЧэскай акадэміі навук і мастацтва. Падчас нямецкай акупацыі [[ ЧэхаславакіяЧэхаславаччына| ЧэхаславакііЧэхаславаччыны]] удзельнічаўўдзельнічаў у арганізацыі канцэртаў, у якіх выконвалася чэшскаячэская нацыянальная музыка. У пасляваенныяпасьляваенныя гады напісаў вялізныя мемуарымэмуары «Пра сябе і іншых» ({{ langмова-cs|O sobě a jiných}}). ▼▲У [[1901]]—[[1917]] годах нефармальны кола музыкаў і іншых творчых асоб, якія збіраліся ў хаце Новака і атрымаў назву «Подскальской філармоніі» ({{lang-cs|Podskalská filharmonie}}), стаў адным з галоўных цэнтраў фарміравання чэшскага мадэрнізму. У гэты круг ўваходзілі, у прыватнасці, [[Ёзэф Сук]] і [[Вацлаў Талих]]. У той жа час у [[1909]]—[[1920]] гг. Новак выкладаў у Пражскай кансерваторыі, дзе сярод яго вучняў былі [[Яраслаў Кржичка]], [[Отакар Йеремиаш]], [[Карэл Йирак|Карэл Баляслаў Йирак]], [[Алоіс Габана]], [[Ілля Гурник]] і многія іншыя чэшскія музыкі; ў Новака таксама вучыўся бачны ўкраінскі кампазітар [[Мікалай Колесса]].
КампазіцыіКампазыцыі Новака можна аднесціаднесьці да неоромантизмунэарамантызму. У іх праглядаецца ўплыў Дворжака, Брамса і [[Эдвард Грыг|Грыга]], а з пункту гледжаннягледжаньня некаторых даследчыкаўдасьледчыкаў, таксама [[ КлодКлёд Дэбюсі| КлодаКлёда Дэбюсі]] і [[Рыхард Штраўс|Рыхарда Штраўса]]. ▼▲У міжваенны перыяд Новак стаў адным з кіраўнікоў [[Пражская кансерваторыя|Пражскай кансерваторыі]], у [[1919]]—[[1922]] і [[1927]]—[[1928]] ах займаў пасаду рэктара, быў старшынёй музычнага аддзялення Чэшскай акадэміі навук і мастацтва. Падчас нямецкай акупацыі [[Чэхаславакія| Чэхаславакіі]] удзельнічаў у арганізацыі канцэртаў, у якіх выконвалася чэшская нацыянальная музыка. У пасляваенныя гады напісаў вялізныя мемуары «Пра сябе і іншых» ({{lang-cs|O sobě a jiných}}).
▲Кампазіцыі Новака можна аднесці да неоромантизму. У іх праглядаецца ўплыў Дворжака, Брамса і [[Эдвард Грыг|Грыга]], а з пункту гледжання некаторых даследчыкаў, таксама [[Клод Дэбюсі|Клода Дэбюсі]] і [[Рыхард Штраўс|Рыхарда Штраўса]].
== Творы ==
* '''Аркестры''': уверцюра МаришаМарыша да драмы братоў МрштиковМрштыкоў ([[1899]])
* '''ОперыОпэры''': Lucerna, Zvíkovský rarášek, Karlštejn, Dědův odkaz
* '''Балет''': Signorina Gioventu ([[1926]]—[[1928]]), Nikotina ([[1929]])
* '''Фартэпіяна''': варыяцыі на тэму Шумана ([[1893]]), Za soumraku ([[1896]]), Písně zimních nocí ([[1903]]), Exotikon ([[1911]]) , Sonáta Eroica ([[1900]]), Pan ([[1910]])
* '''ПесніПесьні''': Jarní nálady ([[1900]]), Melancholie ([[1901]]), Údolí nového království ([[1903]]), Melancholické písně o lásce (1906), Erotikon ([[1912]]), Síla a vzdor ([[1916]]—[[1917]]), Domov ([[1941]]), Jihočeské motivy ([[1947]])
{{rq|sources|infobox|cleanup}}
{{Ізаляваны артыкул|сіраціна2}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Новак, Вітэзслаў}}
[[Катэгорыя: Нарадзіліся 5 сьнежня]]
[[Катэгорыя: Нарадзіліся ў 18705 годзесьнежня]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся Памерліў 181870 ліпенягодзе]]
[[Катэгорыя:Акадэмічныя Памерлімузыкі ў 1949 годзеЧэхіі]]
[[Катэгорыя:Памерлі Кампазітары18 XIX стагоддзяліпеня]]
[[Катэгорыя:Памерлі Кампазітарыў XX1949 стагоддзягодзе]]
[[Катэгорыя: Кампазітары Чэхіі]]
[[Катэгорыя: Народныя артысты Чэхаславакіі]]
[[Катэгорыя: Выбітныя асобы Чэхіі]]
[[ca:Vítězslav Novák]]
| 