Стамбул: розьніца паміж вэрсіямі

| Назва = Стамбул

| Назва ў родным склоне = Стамбулу

| Няпэўная назва =

| Арыгінальная назва =

| Краіны = Турцыі

| Герб =

| Сьцяг =

| Гімн =

| Першыя згадкі = 667 да н. э.

| Горад з =

| Магдэбурскае права =

| Былыя назвы =

| Былая назва =

| Мясцовая назва =

| Адміністрацыйная адзінка = Акруга

| Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Істамбул (акруга)|Істамбул]]

| Адміністрацыйная адзінка2 =

| Назва адміністрацыйнай адзінкі2 =

| Адміністрацыйная адзінка3 =

| Назва адміністрацыйнай адзінкі3 =

| Сельсавет =

| Пасялковы савет =

| Кіраўнік = Мэр

| Імя кіраўніка = Кадзір Талбаш

| Плошча = 1539

| Вышыня =

| Колькасьць насельніцтва = 10 034 830

| Год падліку насельніцтва =

| Шчыльнасьць насельніцтва = 6521

| Колькасьць двароў =

| Часавы пас = +2

| Летні час = +3

| Тэлефонны код = +90 212, 216

| Паштовы індэкс = 34010-34850, 80000-81800

| Аўтамабільны код =

| Выява = Topkapi Palace Hagia Sophia Blue Mosque.jpg

| Апісаньне выявы =

| Шырата паўшар'е = паўночнае

| Шырата градусаў = 41

| Шырата хвілінаў = 01

| Шырата сэкундаў =

| Даўгата паўшар'е = усходняе

| Даўгата градусаў = 28

| Даўгата хвілінаў = 58

| Даўгата сэкундаў =

| Пазыцыя подпісу на мапе =

| Водступ подпісу на мапе =

| Commons = Category:Istanbul

| Сайт =

| Колер = {{Колер|Турцыя}}

Самай старажытнай назвай гораду зьяўляецца тая, якую далі грэцкія каланістыкаляністы — '''Бізатыюм''' ({{мова-el|Βυζάντιον}}, {{мова-la|Byzantium}}). У кароткі тэрмін у [[3 стагодзьдзе|III ст.]], горад быў названы «Аўгуста Антаніна», гэтую назву даў імпэратар Сэптымія Сэвер, у гонар свайго сына.

Замест назвы «Новы Рым» неўзабаве сталі часьцей выкарыстоўваць назву «КанстанцінопальКанстантынопаль» або «КанстанцінопалісКанстантынопаліс» ({{мова-el|Κωνσταντινούπολις|скарочана}}, {{мова-la|Constantinopolis|скарочана}}), што азначае «горад КанстанцінаКанстантына». У дадатак да гэтага, Бізантыя мела назву «Каралева гарадоў».

У ісламскім сьвеце, горад быў вядомы па прозвішчыпрозьвішчы — на арабскай мове: القسطنطينية, лацінкай: ''al-Qusṭanṭiniyah'', старатурэцкая: قسطنطينيه, лацінскай: ''Kostantiniyye''. Пасьля [[Падзеньне Канстантынопалю|заваяваньня Канстанцінопалю ў 1453 годзе]], гэта была афіцыйная назва гораду на турэцкай мове, выкарыстоўвалася да падзеньня [[Асманская імпэрыя|Асманскай імпэрыі]] ў [[1923]] годзе. У пэрсыдзкай і арабскай мовах карысталіся назвамі «Rūmiyet al-kubra» (буйны горад рымлянаў) або «Taht-i Rūm» (сталіца рымлянаў), і тамуда таго падобнае.

Назва «Стамбул» упершыню згадваецца ў [[10 стагодзьдзе|X ст.]] у армянскіх, турэцкіх і арабскіх крыніцах. Назва паходзіць ад грэцкага тэрмінатэрміну «εἰς τὴν Πόλιν» або «στην Πόλη», што азначае «ў горадзе». Гэтая назва выкарыстоўвалася асманамі да заваяваньня гэтага гораду, выкарыстоўвалася таксама і падчас асманскага валадарства, хоць афіцыйная назва была «قسطنطينيه» (''Kostantiniyye''). Пасьля стварэньня Турэцкай Рэспублікі ў [[1923]] годзе, гэтае імя абвешчана адзінай афіцыйнай назвай гораду. Як у [[Бізантыя|Бізантыі]] так і ў Асманскай імпэрыі гораду некаторы час давалі ганаровыя імёны, такія як: «Дзьверы дабрабыту», «Высокая Порта», «Сталіца прастолу» і іншыя.

Ва ўсходніх і паўднёвых славянскіх мовах, а таксама ў беларускай па-ранейшаму выкарыстоўваецца назва '''Царград''' (стараславянская мова: Цѣсарьградъ, руская мова: Царьград, баўгарская мова: Цариград, украінская мова: Царгород, паўднёваславянскія мовы: Цариград). СпалучэннеСпалучэньне славянскіх словаў «цар» і «горад», якая, верагодна паходзіць ад грэцкага тэрмінатэрміну ''Βασιλέως Πόλις'', што азначае «горад імпэратара» (або караля).

Сярэднявечныя [[вікінгі]], дакладней [[варагі]], гэты горад называлі нарвэскім імем ''Miklagarðr'' (Вялікі Горад). Сёньня гэта назва выкарыстоўваецца ў ісьляндзкай мове ў выглядзе ''Mikligarður''.