Вікіпэдыя

Малаві: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д r2.7.1) (робат дадаў: su:Malawi
афармленьне
Радок 1:
{{Краіна|
|Назва = Малаві |
|НазваЎРоднымСклоне = Малаві |
|НазваНаДзяржаўнайМове = Dziko la Malaŵi |
|Сьцяг = Flag of Malawi.svg |
|Герб = EscudoMalawi.PNG|
|НацыянальныДэвіз = «Unity and Freedom» («Адзінства і свабода») |
|Месцазнаходжаньне = LocationMalawi.svg |
|АфіцыйнаяМова = [[Ангельская мова|ангельская]], |[[ньянджа]]
|Сталіца = [[Лілонгвэ]] |
|НайбуйнейшыГорад = [[Блантайр]] |
|ТыпУраду = [[рэспубліка]] |
|ПасадыКіраўнікоў = [[прэзыдэнт]]<br />[[віцэ-прэзыдэнт]] |
|ІмёныКіраўнікоў = [[Бінгу ва Мусарыка]]<br />[[Джойс Банда]] |
|Плошча = 118 484 |
|МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы = 99-е |
|АдсотакВады = 20,6 |
|ГодАцэнкіНасельніцтва = 2009 |2010
|МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва = 64-е |
|Насельніцтва = 1514 028901 757 |000
|ШчыльнасьцьНасельніцтва = 128,8 |
|ГодАцэнкіСУП = 2009 |2010
|МесцаЎСьвецеПаводлеСУП = 139 |
|СУП = $12,8198 млрд |
|СУПНаДушуНасельніцтва = $900 |827
|Валюта = [[Квача]] |
|КодВалюты = MWK |
|ЧасавыПас = CAT |
|ЧасРозьніцаUTC = +2 |
|ЧасавыПасУлетку = |
|ЧасРозьніцаUTCУлетку = +2 |
|НезалежнасьцьПадзеі= — ад [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]] |
|НезалежнасьцьДаты = <br />[[6 ліпеня]] [[1964]] |
|ДзяржаўныГімн = Mulungu dalitsa Malaŵi |
|АўтамабільныЗнак = MW |
|ДамэнВерхнягаЎзроўню = mw |
|ТэлефонныКод = 265 |
|Дадаткі = [[Файл:Mi-map.png|цэнтар|250пкс|Мапа Малаві]]
}}
'''Мала́ві''', '''Рэспубліка Малаві''' ({{мова-en|Republic of Malawi}}; [[чычэва (мова)|чычэва]]: ''Malaŵi, Dziko la Malaŵi'') — краіна ва [[Усходняя Афрыка|Ўсходняй Афрыцы]], ня мае выхаду да [[мора]], мяжуе з [[Танзанія]]й (даўжыня мяжы 475 км), [[Мазамбік]]ам (1569 км) і [[Замбія]]й (837 км).
 
== Гісторыя ==
* [[20 стагодзьдзе да н. э.|ХХ стагодзьдзе]] да н. э.]] — першыя паселішчы [[бушмэны|бушмэнаў]]
* [[15 стагодзьдзе|ХV стагодзьдзе]] — зьяўляецца канфэдэрацыя плямёнаў пад кіраўніцтвам [[Каронга|Каронгі]]
* [[17 стагодзьдзе|XVII стагодзьдзе]] — першыя кантакты з арабскімі султанатамі
Радок 59:
Малаві — [[рэспубліка]], з шматпартыйнай палітычнай сыстэмай. [[Прэзыдэнт]], які выбіраецца на ўсеагульных выбарах на пяцігадовы тэрмін зьяўляецца кіраўніком [[урад]]у, фарміруе склад кабінэта міністраў. [[Заканадаўчая ўлада]] належыць аднапалатнаму [[парлямэнт]]у — Народнаму Сходу, 193 удзельнікі якога выбіраюцца на пяцігадовыя тэрміны.
 
У зьнешняйзамежнай палітыцы Малаві прытрымліваецца недалучэньня. Пад час кіраваньня [[Хастынгс Банда|Хастынгса Банды]], падтрымліваліся сувязі з [[Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка|ПАР]] і [[Ізраіль|Ізраілем]]. Застаюцца нявырашанымі тэрытарыяльныя прэтэнзіі да [[Танзанія|Танзаніі]]. У [[1980-я]] гады Малаві разьмяшчае на сваёй тэрыторыі антыўрадавую мазамбікскуюмазамбіцкую арганізацыю «Мазамбіцкі нацыянальны супраціў».
 
== Адміністрацыйны падзел ==
Радок 123:
 
== Геаграфія ==
Малаві ня мае выхаду да мора. Разьмяшчаецца ў паўднёва-заходняй Афрыцы. З поўначы на поўдзень, праз усю краіну, праходзіць [[Вялікі УсходніЎсходні Разлом]], у якім знаходзіцца адно з самых вялікіх азёраў Афрыкі — [[Ніяса]], якое ўзьнікла ў выніку тэктанічных зрухаў. З паўднёвай частцы возера выцякае рака [[Шырэ]], якая зьяўляецца прытокам [[ЗамбезіЗамбэзі]]. На ўсход і захад ад возера Ніяса, паверхня краіны прадстаўлена высокімі пласкагор’ямі. Самая высокая кропка краіны гара [[Муланье]] (3002 м). На поўдзень ад возера Ніяса знаходзіцца ўзвышша Шырэ, якое пераходзіць у горны масіў Мландзі, вышыня якога дасягае 4000 мэтраў над узроўнем мора.
 
Клімат Малаві пераважна [[экватарыяльны клімат|экватарыяльны]], мусонны зь вільготным летам ([[лістапад]] — [[сакавік]]) і сухі зімой. Сярэдняя тэмпэратура летам складае 20&nbsp;°C - 27&nbsp;°C, зімой 14&nbsp;°C - 19&nbsp;°C. Ападкі складаюць 750—1000 мм у далінах і да 2500 мм у гарах.
Радок 134:
Малаві адносіцца да самых бедных краінаў сьвету. Эканоміка амаль выключна заснавана на [[сельская гаспадарка|сельскай гаспадарцы]]. 90% насельніцтва жыве ў сельскай мясцовасьці. Асноўныя сельскагаспадарчыя культуры гэта: [[фасоля]], [[рыс]], [[касавэ]], [[кукуруза]]. Пасевы [[тытунь|тытуню]] і [[гарбата|гарбаты]] скіраваныя на экспарт.
 
Прамысловыя аб’екты сканцэнтраваныя вакол гораду [[Блантайр]]. Асноўнымі гандлёвымі партнэрамі Малаві зьяўляюцца ПАР і Зімбабвэ[[Зымбабвэ]].
 
Значную ролю ў бюджэце Малаві грае міжнародная дапамога, асабліва з боку [[Міжнародны валютны фонд|МВФ]] і [[Сусьветны банк|Сусьветнага банку]].
 
== Дэмаграфія ==
== Спорт ==
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Malawi|выгляд=міні}}
 
{{Краіны Афрыкі}}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Малаві»