Георг Вільгельм Фрыдрых Гэгель: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Dymitr (гутаркі | унёсак)
дапаўненьне крыніца — http://en.wikipedia.org/wiki/Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel?oldid=469253459
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
220пкс,, артаграфія
Радок 4:
| Жанчына =
| Партрэт = Hegel.jpg
| Памер = 150пкс220пкс
| Апісаньне =
| Імя пры нараджэньні =
Радок 24:
'''Георг Вільге́льм Фры́дрых Гэ́гель''' ({{мова-de|Georg Wilhelm Friedrich Hegel}}, [[27 жніўня]] [[1770]], [[Штутгарт]], [[Вюртэмбэрг]] — [[14 лістапада]] [[1831]], [[Бэрлін]], [[Прусія]]) — нямецкі [[філязофія|філёзаф]], цэнтральная й апошняя постаць [[нямецкі ідэалізм|нямецкага ідэалізму]]. Ягоны [[гістарыцызм|гістарычны]] й ідэалістычны ўлік [[рэальнасьць|рэальнасьці]] ў цэлым зьяўляўся рэвалюцыйным для эўрапейскай філязофіі й быў важным папярэднікам [[кантынэнтальная філязофія|кантынэнтальнай філязофіі]] й [[марксізм]]у.
 
Гэгель распрацаваў усеабдымную філязофскую аснову, альбо «сыстэму», абсалютнага ідэалізму, якая інтэгрыруеінтэгруе й зьвязвае спосабы адносінаў [[розум]]у й [[прырода|прыроды]], [[суб’ект (філязофія)|суб’екта]] й [[аб’ект (філязофія)|аб’екта]] пазнаньня, [[псыхалёгія|псыхалёгіі]], [[дзяржаўнасьць|дзяржаўнасьці]], [[гісторыя|гісторыі]], [[мастацтва]], [[рэлігія|рэлігіі]] й [[філязофія|філязофіі]]. У прыватнасьці, ён распрацаваў канцэпцыю, папаводле якой розум ці [[дух (філязофія)|дух]] выяўляецца ў наборы супярэчнасьцяў і апазыцыі, што ён ў канчатковым рахунку ёсьць комплексным і адзіным, безь ліквідацыі крайнасьцяў ці зьнікненьня адной зь іх і пашырэньня іншай. Прыкладамі такіх супярэчнасьцяў ёсьць прырода й [[свабода]], [[іманэнтнасьць]] і [[трансцэндэнтнасьць]].
 
Гэгель зрабіў значны ўплыў на наступных філёзафаў, як сваіх прыхільнікаў, то бок [[Давід Штраўс|Штраўс]], [[Бруна Баўэр|Баўэр]], [[Людвіг Фэербах|Фэербах]], [[Томас Грын|Грын]], [[Карл Маркс|Маркс]], [[Леў Выгоцкі|Выгоцкі]], [[Фрэнсіс Брэдлі|Брэдлі]], [[Джон Д’юі|Д’юі]], [[Жан-Поль Сартр|Сартр]], [[Бэнэдэта Крочэ|Крочэ]], [[Ганс Кюнг|Кюнг]], [[Аляксандар Кожэў|Кожэў]], [[Фрэнсіс Фукуяма|Фукуяма]], [[Славой Жыжэк|Жыжэк]], [[Робэрт Брэндам|Брэндам]], [[Мухамад Ікбал|Ікбал]], гэтак і на сваіх крытыкаў, як то [[Артур Шапэнгаўэр|Шапэнгаўэр]], [[Фрыдрых Вільгельм Ёзэф фон Шэлінг|Шэлінг]], [[Сёрэн Абю К’еркегор|К’еркегор]], [[Макс Штырнэр|Штырнэр]], [[Фрыдрых Ніцшэ|Ніцшэ]], [[Чарлз Сандэрз Пірс|Пірс]], [[Карл Попэр|Попэр]], [[Бэртран Расэл|Расэл]], [[Мартын Гайдэгер|Гайдэгер]]<ref>Walter Kaufmann, [http://www.marxists.org/reference/subject/philosophy/works/us/kaufmann.htm «The Hegel Myth and Its Method»], in From Shakespeare to Existentialism: Studies in Poetry, Religion, and Philosophy by Walter Kaufmann, Beacon Press, Boston 1959, page 88-119</ref>. Ягонымі самымі уплывовымі канцэпцыямі ёсьць тэарэтычная лёгіка ці [[дыялектыка]], [[абсалютны ідэалізм]], ідэя духу, [[дыялектыка пана і нявольніка|дыялектыка пана й нявольніка]], ідэя «этычнага жыцьця», а таксама вызначэньне важнасьці гісторыі.