Кляштар: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.7.1) (робат дадаў: bg:Абатство
д r2.6.4) (робат зьмяніў: th:แอบบีย์; касмэтычныя зьмены
Радок 6:
Найбольш старажытныя кляштары:
* [[францішкане|францішканаў]] у [[Пінск|Пінску]] ([[1396]]) і [[Ашмяны|Ашмянах]] ([[1505]]);
* [[аўгустыны|аўгустынаў]] у [[Быстрыца (Гарадзенская вобласьць)|Быстрыцы]] (цяпер [[Астравецкі раён|Астравецкі раён]]), [[Берасьце|Берасьці]] і [[Горадня|Горадні]] (заснаваны [[Вітаўт|Вітаўтам]]);
* [[бэрнардыны|бэрнардынаў]] у [[Вільня|Вільні]] ([[1471]]), [[Горадня|Горадні]] і [[Полацак|Полацку]] ([[1498]]).
 
Радок 42:
Мэтаю заснаваньня кляштараў фундатары звычайна называлі [[місіянэрства]]; асаблівае становішча займалі [[езуіты|езуіцкія]] ды [[:be:піяры|піярскія]] [[калегіюм]]ы, якія вырашалі адукацыйныя задачы. Пры шматлікіх калегіюмах працавалі невялікія шпіталі.
 
Клясычны тып кляштару выпрацаваны ордэнам [[бэнэдыктыны|бэнэдыктынаў]]. Гэта быў замкнёны ансамбль буды або памяшканьняў для жыцьця манаскае суполкі. Цэнтрам ансамблю быў [[касьцёл|касьцёл]]. Каля яго рабіліся абкружаныя крытаю галерэяю ([[клуатар|клуатрам]]) чатырохкутны двор, сад. З усходу да клуатра далучалася заля [[капітул]]а, з захаду — кельлі, або [[дарміторыюм]]. Насупраць касьцёла будавалі трапезную залю ([[рэфэкторыюм]]). Астатнія будынкі (дом [[абат]]а, шпіталь, школа, гаспадарчыя пабудовы) разьмяшчаліся на тэрыторыі ў межах кляштарных муроў. Бэнэдыктынскі тып кляштару быў запазычаны большасьцю каталіцкіх [[ордэн]]аў і прыстасаваны адпаведна характару іх дзейнасьці.
 
[[Файл:Catholic church of Franciscan 2, Ashmiany.jpg|міні|200пкс|Руіны францішканскага кляштару ў [[Ашмяны|Ашмянах]]]]
 
Пераважная большасьць кляштараў зачыненая пасьля паўстаньняў [[Паўстаньне_1830—1831_гадоўПаўстаньне 1830—1831 гадоў|1830—31 гадоў]] і [[Паўстаньне_1863—1864_гадоўПаўстаньне 1863—1864 гадоў|1863—1864 гг.]] па абвінавачаньню ў нелаяльнасьці манахаў да уладаў. Апошнія кляштары дзейнічаюць у 1880—90-я. Іх жылыя будынкі найчасьцей прыстасоўвалі пад шпіталі, казармы, лякарні; іх касьцёлы ператвараліся ў парафіяльныя або перараблялі ў праваслаўныя храмы.
 
== Глядзіце таксама ==
Радок 101:
[[sl:Apače, Koroška]]
[[sr:Опатија]]
[[th:แอบบีบีย์]]
[[uk:Абатство]]
[[ur:ایبے]]