Берасьцейская унія: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д дапаўненьне, абнаўленьне зьвестак |
катэгорыя |
||
Радок 1:
[[
'''Берасьцейская унія''' [[1596]] году — рашэньне беларускіх і ўкраінскіх ярархаў Кіеўскай праваслаўнай мітраполіі аднавіць еднасьць з Апостальскай Сталіцай ([[каталіцтва|Каталіцкай]] Царквой) на тэрыторыі [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]].
Радок 5:
У [[1054]] годзе адбыўся канчатковы раскол хрысьціянскай Царквы на заходнюю — [[каталіцтва]] і ўсходнюю — [[праваслаўе]]. [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікае Княства Літоўскае]] геапалітычна знаходзілася на мяжы дзьвюх рэлігіяў, таму абедзьве канфэсіі былі шырока прадстаўленыя ў дзяржаве. Гэта давала падставы праваслаўнай Маскве і каталіцкаму Захаду для ўмяшаньня ва ўнутраныя справы Княства. Каб зьяднаць народ і абараніць незалежнасьць [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]] ад прэтэнзіяў Масковіі, у царкоўных і дзяржаўных колах зьявілася прагненьне пазбавіць краіну рэлігійнага супрацьстаяньня паміж каталіцтвам і праваслаўем.
Да [[16 стагодзьдзе|XVI стагодзьдзя]] выразна праступілі рысы крызысу праваслаўя. [[Канстантынопаль]] быў захоплены туркамі, праваслаўная Царква ў ВКЛ ня здолела стварыць незалежную сыстэму адукацыі, падрыхтаваць кваліфікаваныя кадры шэраговага духавенства, назіраўся крызыс прапаведніцтва. У выніку праваслаўе аказалася няздатнае супрацьстаяць націску [[Рэфармацыя|Рэфармацыі]]. Многія праваслаўныя цэрквы ператварыліся ў [[Пратэстанцтва|пратэстанцкія]] зборы. Праваслаўе імкліва страчвала сваю інтэлектуальную і матэрыяльную апору — [[Магнат|магнатаў]], [[Шляхта|шляхту]] (тагачасную інтэлігенцыю), якая масава пераходзіла на [[кальвінізм]] і ў каталіцтва. Езуіт [[Пётар Скарга]] адзначаў стан праваслаўя ў ВКЛ так: «Папы́ схалопелі, навука ўпала». Да таго, ва ўмовах [[Лівонская вайна|Лівонскай вайны]] з [[Масковія]]й арыентацыя на Маскву (якая стала цэнтрам праваслаўя, бо ў [[1589]] годзе там быў абвешчаны патрыярхат) выглядала здрадніцтвам. У той час на Захадзе пачаўся духоўны ўздым, выкліканы Рэфармацыяй, ствараліся нацыянальныя Цэрквы, а каталіцкая Царква з дапамогай новага [[Езуіты|ордэну езуітаў]] распачала [[
==Падрыхтоўка уніі==
Радок 16:
* уніяты прымаюць некаторыя дагматы каталіцкай Царквы (сымбаль веры і іншыя).
Пасьля прыняцьця уніі не павінна было быць ломкі звычаяў і традыцыяў — зьнешне нічога не зьмянілася. На гэта вельмі спадзяваліся ініцыятары аднаўленьня царкоўнай еднасьці. [[23 сьнежня]] [[1595]] году І. Пацей і К. Тарлецкі сустрэліся ў [[Рым]]е з [[Клімэнт VIII (папа рымскі)|Кліментам VIII]], які згадзіўся з усімі ўмовамі і падпісаў папскую булу аб уніі. [[6 кастрычніка|6]]
==Успрыняцьце уніі грамадзтвам==
Радок 26:
==Унія ў Расейскай імпэрыі==
У [[1839]] годзе ўніяцтва на беларускіх землях было забаронена. Да [[1874]]
▲У [[1839]] годзе ўніяцтва на беларускіх землях было забаронена. Да [[1874]]-[[1875|75]] гг. уніяцкія парафіі (у якіх было некалькі дзясяткаў тысячаў вернікаў) яшчэ існавалі на невялікай тэрыторыі на паўночным захадзе сучаснай Беларусі (у Сапоцкінскім краі) і на Падляшшы.
==Унія на сучасным этапе==
Спроба адрадзіць унію ў Беларусі была зроблена на пачатку [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]] Галіцкім мітрапалітам [[Андрэй Шаптыцкі|Андрэем Шаптыцкім]] і маладой беларускай інтэлігенцыяй, якая гуртавалася вакол першай беларускай газэты «[[Наша Ніва]]» - [[Іван Луцкевіч|Іванам Луцкевічам]], [[Алаіза Пашкевіч|Алаізай Пашкевіч-Цёткай]] і інш.
Радок 46 ⟶ 44:
* Religious Union of Bieraście // {{Літаратура/Гістарычны слоўнік Беларусі (1998)}}
[[Катэгорыя:Гісторыя Беларусі (
[[Катэгорыя:Хрысьціянства ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Усходнія Каталіцкія Цэрквы]]
[[Катэгорыя:Грэка-каталіцкая царква на Беларусі]]
[[be:Берасцейская унія]]
| |||