Сяргей Заранка: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jauhienij (гутаркі | унёсак)
д →‎Дзяцінства: Ксавэры
афармленьне, выпраўленьне спасылак
Радок 1:
{{Мастак
| Імя = Сяргей Заранка
| Партрэт = Zaryanko.jpg
| Памер = 245пкс
| Апісаньне = Партрэт работы Аляксея Колесава
| Імя пры нараджэньні =
| Дата нараджэньня = 24 верасьня ([[6 кастрычніка]]) [[1818]]
| Месца нараджэньня = [[Ляды (Дубровенскі раён)|Ляды]], [[Магілёўская губэрня]]
| Дата сьмерці = 20 сьнежня ([[1 студзеня]]) [[1871]]
| Месца сьмерці = [[Масква]], [[Расейская імпэрыя]]
| Нацыянальнасьць =
| Грамадзянства =
| Заняткі = [[жывапіс]]
| Вучоба =
| Плынь =
| Працы =
| Узнагароды =
}}
'''Сяргей Канстантынавіч Заранка''' (24 верасьня ([[6 кастрычніка]]) [[1818]], [[Ляды (Дубровенскі раён)|Ляды]], заразцяпер [[Дубровенскі раён|Дубровенскага раёнараёну]], [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]] — 20 сьнежня ([[1 студзеня]]) [[1871]], [[Масква]], [[Расейская імпэрыя]]) — знакаміты жывапісец-партрэтыст.
 
== Біяграфія ==
 
=== Дзяцінства ===
Нарадзіўся ў маёнтку князя Ксавэрыя Любамірскага [[Ляды (Дубровенскі раён)|Ляды]] Магілёўскай губэрні (цяпер [[Дубровенскі раён]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]]). У сярэдзіне 1820 -х гг. сям’я Заранкаў атрымала «вольную» і пераехала ў Пецярбург, дзе таленавіты хлопец ўладкаваўся на службу да князёў Галіцыных. Паводле адных зьвестак атрымаў папярэдняе мастацкае навучаньне уў Аўрорына, дыякана Траецкага падворка, а паводле іншых ўу сяле Сафонаўка, Вышневалоцкага павету, у школе Венецыянава, які дапамог яму ўладкавацца ў акадэмічную майстэрню пэйзажыста М. Вараб’ёва. Вучыўся ў 3-й Санкт-Пецярбурскай гімназіі і адначасова, як пабочны, ў Акадэміі Мастацтваў, дзе аказваў значныя посьпехі.
 
З раньняга дзяцінства Заранка адчуваў матэрыяльны прыгнёт і ўжо ў пятнаццаць гадоў павінен быў зарабляць грошы, каб падтрымліваць сям’ю. Тая жа матэрыяльная незабясьпечанасьць прымушала мастака прымаць месца настаўніка маляваньня перш у Дваранскім палку, а затым у Маскоўскай вучэльні жывапісу. Малодшыя браты: Мікалай — мастак, Васіль — мастак, Юзік — архітэктар; вучыліся і скончылі Акадэмію, але заўчасна памёрлі маладымі. Заранка пакутаваў хваробай вачэй і пэўны час быў амаль сьляпы. Неўзабаве зрок вярнуўся толькі на адно вока, а ў другім зрабілася «цёмная вада», так што ён працаваў заўсёды з адным вокам, чытаў, пісаў і не ўжываў акуляраў да самой сьмерці.
Радок 29:
[[16 траўня]] [[1836]] году атрымаў срэбны медаль 3-й ступені за пэрспэктыўную карціну «Фэльдмаршалская зала ў Зімовым Палацы». У гэтым жа годзе яму была ўручаная грашовая прэмія за партрэт з натуры.
 
Праз два годыгады, [[30 верасьня]] [[1838]] году, Заранка атрымоўвае званьне пазакляснага мастака. [[14 студзеня]] [[1842]] году срэбны медальмэдаль 1-й ступені, а ў сакавіку таго жа годагоду Акадэмія даручыла яму працу на званьне акадэміка: «Унутранасьць Пецярбурскай Мікольскай царквы ў верхнім паверсе». Гэта вядомая карціна ў Расейскім Музэі напісаная ў 1842—1843 гг. Падаўшы у Акадэмію сваю карціну, Заранка зьвярнуўся з прашэньнем, просячы выдаць яму гэтую карціну, каб ён мог яе прадаць. Акадэмія карціны не вярнула, але прызначыла мастаку прэмію ў памеры 300 рублёў з «сумы, прызначанай на ўхвалу мастакоў».
 
У 1843 годзе Заранка ненадоўга пераязджаепераяжджае ў Маскву, дзе служыць настаўнікам маляваньня ў Аляксандраўскім сірочым інстытуце і ў Маскоўскай палацавай архітэктурнай вучэльні, малюе абразы для розных цэркваў.
 
Увосені 1846 г. мастака пераводзяць у [[Санкт-Пецярбург]]. Тут ён сур’ёзна прыняўся за партрэтны жывапіс, выкладае маляваньне ў Дваранскім палку (з 1851 г. Канстантынаўскі кадэцкі корпус). На акадэмічнай выставе 1849 г. зьявіліся два стракатых партрэты яго пэндзлю: генэрала Ламноўскага і сьпявака О. Пятрова.
Радок 50:
 
==== Рукапісная спадчына ====
 
Арыгінальны мысьляр, Заранка пакінуў занатоўкі пад назовам «Кіраўніцтва да жывапісу» і шэраг артыкулаў, нататак і «меркаваньняў» па тэорыі мастацтва і мастацкай педагогіцы.
 
Радок 56 ⟶ 55:
 
==== Партрэты ====
 
Заранка напісаў каля 100 партрэтаў якія захоўваюцца ў музэях Расеі і Беларусі. Сіла лепкі, падабенства, дбайная распрацоўка драбнюткіх падрабязнасьцяў, цудоўная перадача асьвятленьня дзівяць у партрэтах Заранкі.
Радок 62 ⟶ 60:
 
==== Абразы ====
 
* Санкт- Пецярбургскі 2-гі кадэцкі корпус (былы Артылерыйскі і Інжынерны шляхецкі кадэцкі корпус), «Іканастас».
 
* Царскасельскі Сафійскі Сабор.
 
* Царква ў будынку вучэльні Лісінскага лясьніцтва ў Лісіна-Корпус Тосьненскага раёна, 1846 г..