Гаштольды: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дапаўненьне, стыль
Радок 1:
{{Шляхецкі род
[[Файл:Herb Abdank.svg|thumb|Герб [[Габданк]]]]
| Прозьвішча = Агінскія
'''Гаштольды''', '''''Гаштаўты'''''<ref>Гаштольды // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 518</ref> — адзін з найбольш знатных і багатых [[шляхта|шляхецкіх родаў]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] гербу [[Абданк]]. Іх галоўнай рэзыдэнцыяй быў [[Геранёнскі замак]]. [[Хроніка Быхаўца]] прыпісвае Гаштольдам адно паходжаньне зь іх галоўнымі супернікамі — [[Радзівілы|Радзівіламі]].
| Герб = Herb Abdank.svg
| Апісаньне =
| Подпіс гербу = Герб «[[Габданк]]»
| Дэвіз =
| Краіна паходжаньня = [[Вялікае Княства Літоўскае]]
| Тытул =
| Прызнаныя ў =
| Першы з роду =
| Апошні з роду =
| Адгалінаваньне роду =
| Адгалінаваньні ад роду =
}}
'''Ґаштольды''' ('''Gaštoldy'''<ref>[http://slounik.org/nn/га/29 Ґаштольд = Gaštold] // {{Літаратура/Слоўнік беларускай мовы (клясычны правапіс, 2001)}}</ref>), ''Гаштаўты''<ref>Гаштольды // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 518.</ref> — [[шляхта|шляхецкі]] род гербу «[[Абданк]]», адзін з найбольш знатных і багатых у [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікім Княстве Літоўскім]]. Галоўная рэзыдэнцыя — [[Геранёнскі замак]].
 
[[Хроніка Быхаўца]] прыпісвае Гаштольдам адно паходжаньне зь іх галоўнымі супернікамі — [[Радзівілы|Радзівіламі]]. Назва роду ідзеўтварылася ад імя свайгоягонага родапачынальнікапачынальніка, [[Гедымін|ГедымінавагаГедымінава]] [[ваявода|ваяводы]] Гаштольда, якіякога быў забітызабілі на вайне зь [[мечаносцы|мечаносцамі]] ў [[1364]] ггодзе. ЯгоЯгоны сын [[Андрэй Гаштольд|Андрэй]] ў [[1387]] годзе быў [[староста віленскі|старостам віленскім]], унук [[Ян Гаштольд]] (памёр у [[1458]] г.годзе) намесьнічаў у [[1436]] годзе ў [[Смаленск|Смаленску]], а з [[1443]] году — у [[Вільня|Вільні]].
 
У Яна Гаштольда былі дачка [[Марыя Гаштольд|Марыя]], якая была ў шлюбе з [[князь кіеўскі князь|кіеўскім князем кіеўскім]] [[Сямён Алелькавіч|Сямёнам Алелькавічам]], і сын [[Марцін Гаштольд]] ([[1428—1483]]), [[кіеўскі ваявода кіеўскі|ваявода кіеўскі]] і [[ваяводы троцкія|троцкі]], які ад шлюбу зь дзьвюма князёўнамі [[Гальшанскія|Гальшанскімі]] прыжыў двух дзяцей: ад першага — сына Альбрэхта, ад другога — дачкадачку Лізавету, выдадзеную ў [[1492]] г.годзе замуж за [[Ян Мікалай Радзівіл|Яна Мікалая Радзівіла]] — родапачынальнікапачынальніка старэйшай галіны [[Радзівілы|Радзівілаў]].
 
[[Альбэрт Гаштольд|АльбрэхтАльбэрт Гаштольд]] (АльбэртАльбрэхт Гаштольд; пам. [[1539]]) быў [[ваяводы віленскія|віленскімваяводам ваяводайвіленскім]] і [[канцлер ВКЛвялікі літоўскі|канцлерам Вялікагавялікім Княства Літоўскагалітоўскім]]. Ён атрымаў ад каралявялікага князя [[Жыгімонт Стары|Жыгімонта Старога]] дазвол ужываць на пячатках чырвоны воск замест зялёнага, што дазвалялася толькі асобам панавальнага дому, і ажаніўся наз [[СафіяСоф'я Гаштольд|СафііСоф'яй]], дачцыдачкой князя [[ВасілійВасіль Вярэйскі|Васіля Вярэйскага]], які ўцёк у Літву. Яе маці была грачанка Марыя — пляменьніца [[СафіяСоф'я Палеолаг|СафііСоф'і Палеолаг]].
 
Іх сын [[Станіслаў Гаштольд]] (каля [[1507]]—[[1542]]), у жылах якога, верагодна, цякла кроў бізантыйскіх імпэратараў, ня меў дзяцей ад шлюбу з [[Барбара Радзівіл|Барбарай Радзівіл]]. Апошняя пасьляпа яго сьмерці выйшла за каралявялікага князя [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта Аўгуста]], і гэтым шлюбам прынесла ў дзяржаўны скарб прыналежныя Гаштольдам валадарствы.
 
== Крыніцы ==
{{Зноскі}}
 
Козлоўскі С. Гаштовты — уладальнікі Ліпнішок. Нарыс гісторыі аднаго роду / Сяргей Козлоўскі // Ліпнішкі — 500 гадоў гісторыі (1510—2010 гг.): Рэгіянальная навуковая канферэнцыя прысвечаная 500 — годдзю Ліпнішкаўскай парафіі і 400-годдзю надання мястэчку Магдэбурскага права. / пад рэд. А. К. Гецэвіча. — Гродна, 2010. — С. 14-19
== Літаратура ==
* {{Літаратура/ЭВКЛ|1}}
* {{Літаратура/ЭГБ|2}}
* Козлоўскі С. Гаштовты — уладальнікі Ліпнішок. Нарыс гісторыі аднаго роду / Сяргей Козлоўскі // Ліпнішкі — 500 гадоў гісторыі (1510—2010 гг.): Рэгіянальная навуковая канферэнцыя прысвечаная 500 — годдзю Ліпнішкаўскай парафіі і 400-годдзю надання мястэчку Магдэбурскага права. / пад рэд. А. К. Гецэвіча. — Гродна, 2010. — С. 14-19.
 
[[Катэгорыя:Гаштольды]]