Сьвятая (гара): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.7.1) (робат дадаў: sr:Дзержинска гора
афармленьне, выпраўленьне спасылак
Радок 6:
|Камэнтар = Камень на гары
|Вышыня = 345 м
|Месцазнаходжаньне = [[Дзяржынскі раён (Менская вобласьць)|ДзяржынскіКойданаўскі раён]]
|Горная сыстэма = [[Менскае ўзвышша]]
|Каардынаты =
Радок 21:
'''Сьвята́я''' (з [[1958]] году — '''Дзяржы́нская''') — [[гара]], найвышэйшы пункт [[Менскае ўзвышша|Менскага ўзвышша]] і [[Беларусь|Беларусі]]. Вышыня над узроўнем мора — 345 мэтраў, бачная вышыня 40—50 м.
 
Знаходзіцца ля вёскі [[Скірмунтава]], за 20 км на поўнач ад [[Койданаў|Койданава (Дзяржынску)]] і за 30 на паўднёвы захад ад [[Менск]]у.
 
== Агульныя зьвесткі ==
Гару складаюць [[марэна (геалёгія)|марэны]], пакрытыя суглінкамі і супяскамі, якія сфармаваліся падчас паазерскага зьледзяненьня.
 
Ля падножжа гары пачынаюцца рэчкі, што належаць да басэйнаў [[Нёман]]а і [[Дняпро|Дняпра]]. Гэта [[Пціч]], [[Іслач]], [[Сула]], [[Вуса (даплыў Нёмана)|Вуса]].
 
Паўднёва-заходнія схілы стромкасьцю да 5º, паўночныя і ўсходнія схілы спадзістыя — да 2º, разараныя. 15 % тэрыторыі на паўночным захадзе пад маладым лесам.
Радок 35:
Назва гары, верагодна, паходзіць з дахрысьціянскіх часоў, калі на ёй знаходзілася паганскае [[капішча]]. Паводле мясцовага паданьня разьмешчаная на гары вёска [[Скірмунтава]] атрымала сваю назву ў гонар беларускага асілка «Скірмуня», што здабыў перамогу ў бітве з татарамі.
 
У першай палове [[XX стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]] пасьля прыходу савецкай улады тэрыторыя гары апынулася ў складзе мэхдвара саўгасу «[[Камсамолец]]». У часы сталінскіх рэпрэсіяў, якія праводзілі супрацоўнікі НКУС пад лёзунгамі барацьбы са шпіёнамі-здраднікамі і варожымі элемэнтамі, у прымежнай зоне (за шэсьць кілямэтраў ад межаў міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]]) шматлікія жыхары вёскі былі высланыя на [[Салаўкі]] і ў [[Сыбір]], ніхто зь іх не вярнуўся<ref>[http://www.expressnews.by/146.html Стас Михайлов. Станет ли Дзержинская гора Святой?] // «[[Экспресс Новости|«Экспресс Новости»]]», [[8 ліпеня]] [[2004]]</ref>. Падчас [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] [[30 ліпеня]] [[1943]] року фашысцкія карнікі ўшчэнт спалілі вёску разам з 140 мірнымі жыхарамі.
 
У [[1958]] годзе бальшавікі перайменавалі Сьвятую гару ў «Дзяржынскую» ў гонар савецкага партыйнага дзеяча, аднаго з арганізатараў «чырвонага тэрору»<ref>[[Тацяна Процька]]: [http://www.svaboda.org/content/article/790270.html «На сумленьні Дзяржынскага шмат расcтраляных людзей»] // [[Радыё Свабода]], [[22 сьнежня]] [[2004]]</ref> — [[Фэлікс Дзяржынскі|Фэлікса Дзяржынскага]].
Радок 42:
 
== Крыніцы ==
{{зноскіЗноскі}}
 
== Літаратура ==
Радок 49:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.expressnews.by/146.html Стас Михайлов. Станет ли Дзержинская гора Святой?] // «[[Экспресс Новости|«Экспресс Новости»]]», [[8 ліпеня]] [[2004]]
* [http://www.knihi.com/nn/1998/11/03.htm Зьміцер Бартосік. «Бясконцая гара»]