Гэрбэрт Ўэлз: розьніца паміж вэрсіямі

'''Гэ'рбэртГэ’рбэрт Джордж Ўэ́лсЎэ́лз''' ({{lang-en|Herbert George Wells}}; [[21 верасьня]] [[1866]], [[Бромль]]  — [[13 жніўня]] [[1946]], [[Лёндан]])  — брытанскі пісьменьнік і публіцыст. Аўтар вядомых [[Навуковая фантастыка|навукова-фантастычных]] раманаў «Машына часу», «Чалавек-невідзімка», «Вайна сусьветаў» і інш. Знакміты майстар крытычнага рэалізму. Прыхільнік фабіяанства. Тройчы наведваў Савецкую Расею, дзе сустракаўся з [[Ленін]]ым і [[Сталін]]ым.

Нарадзіўся ў Этлас-хаўз, у доме 47 на Хай-стрыт у [[Бромль|Бромлі]], графства [[Кент]]. У сям’і яго называлі “Берці”«Берці», ён быў чацьвертым і апошнім дзіцем Джозэфа ЎэлсаЎэлза (былога сямейнага садоўніка, на той час крамніка і аматара крыкету) і яго жонкі Сары Ніл (былой сямейнай служанцы). Сям’я належала да нізоў сярэдняга класа.

Вызначальным інцыдэнтам у жыцьці маладога ЎэлсаЎэлза стала аварыя, якая здарылася ў [[1874]] годзе і прыкавала яго да ложка са зламанай нагой. Каб бавіць час, ён пачаў чытаць кнігі з мясцовай бібліятэкі, якія яму прыносіў бацька.

Маці і бацька ЎэлсаЎэлза ніколі дужа добра не ладзілі міжсобку, і калі яна вярнулася да працы, адной з умоваў было тое, што месца для мужа і дзяцей ня будзе. ЎэлсЎэлз бываў у яе ў перыяды, калі ня мог знайсьці працы. На шчасьце для ЎэлсаЎэлза, у доме была цудоўная бібліятэка, у якую ён акунаўся і чытаў шмат клясічнай літаратуры, у тым ліку “Рэспубліку”«Рэспубліку» [[Платон]]а, і “Утопію”«Утопію» Мора.

У [[1883]] ЎэлсЎэлз ўгаварыў бацькоў адправіць яго вучыцца і выкладаць малодшым клясам у Мідхерсцкай сярэдняй школе. Налета ЎэлсЎэлз атрымаў стыпэндыю для навучаньня ў Настаўніцкай навуковай вучэльні ў Лёндане і вывучаў біялёгію пад кіраўніцтвам Томаса Генры Хаксьлі.

Неўзабаве ЎэлсЎэлз далучыўся да дыскусыйнага клюбу школы. У гэтыя гады ён пачаў цікавіцца магчымасьцю рэфармаваньня грамадства. Упершыню зьвярнуўшыся да гэтага пытаньня праз “Рэспубліку”«Рэспубліку» Платона, ён хутка перайшоў да сучасных ідэй сацыялізму ў форме, якую прапаноўвала нядаўна створанае Фабіянскае таварыства і свабодныя лекцыі, чытаныя ў Келмскат-хаўз, у доме Ўільяма Морыса. Ён таксама быў адным з заснавальнікаў Science School Journal, школьнага часопіса, які дазваляў яму выказаць свае погляды на літаратуру і грамадства, а таксама спрабаваў свае сілы ў мастацкай літаратуры: першую версію свайго рамана “Машына«Машына часу”часу» апублікавалі ў гэтым часопісе пад назвай “Вечныя«Вечныя арганаўты”арганаўты».

У [[1891]] ЎэлсЎэлз ажаніўся са сваёй кузінай Ізабэль Мэры ЎэлсЎэлз, але пакінуў яе ў [[1894]] годзе дзеля адной са студэнтак, Эмі Кэтрын Робінс, з якой узяў шлюб у [[1895]] годзе. З Эмі ў яго былі два сыны: Джордж Філіп (якога называлі Джып) і Фрэнк Рычард. ЎэлсЎэлз быў дыябетыкам і ў [[1934]] годзе стаў адным з заснавальнікаў арганізацыі, што цяпер вядомая як [[Дыябетыкі Аб’яднанага Каралеўства]], галоўнай дабрачыннай арганізацыі людзей, якія пакутуюць на дыябет, у Вялікабрытаніі.

Прычыны сьмерці ЎэлсаЎэлза нявысветленыя. Ён памёр 13 жніўня 1946  г. у сваім доме №13 на Гановер-тэрас, Рэгентс-парк, Лёндан. У некаторых паведамленьнях прычынай сьмерці называюць дыябет або рак пячані. У сваім прадмове да выдання 1941  г. “Вайны«Вайны ў паветры”паветры» ЎэлсЎэлз заявіў, што яго эпітафіяй варта зрабіць фразу: “Я«Я ж вам казаў. Вы дурні маляваныя”маляваныя», – — але яго жаданне ня было задаволенае, бо яго крэміравалі ў крэматорыі Голдэрс-Грын [[16 жніўня]] [[1946]] году і прах пазьней рассеялі над морам. Сіняя мемарыяльная дошка ў яго гонар была ўсталяваная ў ягоным доме на Рэгентс-парк.

* Вайна сусветаў; Чалавек-невідзімка / Г. Уэлс; Пер. В.Тамашэвіча, М.Зарэмбы. - — Мн. : Юнацтва, 1997. * ISBN 985-05-0135-9

* [http://prajdzisvet.org/text/364-chalaviek-jaki-umieu-rabits-tsudy.html Чалавек, які ўмеў рабіць цуды] пер. Павел Донаў

* [http://prajdzisvet.org/authors/68%20Ўэлс http://prajdzisvet.org/authors/68Герберт Ўэлс] на прайдзісьвеце[[ПрайдзіСвет|Прайдзісвеце]]

[[Катэгорыя:Нарадзіліся 21 верасьня]]