Тора, Тура (Тур), Тара — мужчынскае імя.

Torro
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы) Тура, Тара, Тур
Зьвязаныя імёны Турын, Тарут, Дарбут, Тарвід, Турвін, Торыгаўт, Тарман, Дармонт
Мантур
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Тора»

Паходжаньне рэдагаваць

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Тора, Тура або Тара (Torro, Turo[1], Tara) — імя германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова -тор- (-тар-, -дар-) паходзіць ад гоцкага thaur > thoris 'волат, асілак'[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Турын, Тарут, Дарбут, Тарвід, Турвін, Торыгаўт, Тарман (Дарамен), Дармонт. Адзначаліся германскія імёны Torin, Tarut, Darebodus, Torvid, Thurwine (Torvin), Torgaut, Tormann, Darmundus (Tormund).

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Darot[4].

З германскім (паўночнагерманскім) імём ÞóriR (Туры) зьвязваюць назву места Турава[5].

У Ноўгарадзе бытавала імя Торка[6].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: пан Туръ Андреевич, дворянин господаря нашего великого князя Александра (5 красавіка 1501 году)[7]; domino duce Thur (22 ліпеня 1503 году)[8]; людеи… а в Етка Таревича (21 чэрвеня 1510 году)[9]; пан Василей а Сенько Туровичы… преткомъ их, Туромъ (20 ліпеня 1522 году)[10]; людей у-в Остринской волости, у селе, у Кобровичохъ… а Супрона Туровича (10 лістапада 1529 году)[11]; светъки… Тур Шемяковичъ (17 красавіка 1532 году)[12]; Barthoss Tarewic… Klim a Lawryn Tarewiczi… Iwan Torewicz (1558 год)[13]; Iwan Thorowicz (2 траўня 1558 году)[14]; Thur Woisnaiowicz (1563 год)[15]; Мартиновая Туровая… Семенъ Туръ Курыловичъ Зубацкий[16], Кирдей Туръ[17] (1567 год); Turowszczyzna (1744 год)[18][a].

Носьбіты рэдагаваць

Туровічы (Turowicz) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[37].

На 1904 год існавала вёска Тараеўшчына (Тароеўшчына) у Парэцкім павеце Смаленскай губэрні[38].

У гістарычнай Прусіі існуе вёска Тараў.

Заўвагі рэдагаваць

  1. ^ Таксама:
    • Турэйка: Tareyki (1744 год)[18], wsie… Turejkiszki (1782—1783 гады)[19], у 1522 годзе ўпаміналася пустаўшчына Турэкаўшчына (Турэйкаўшчына) каля Майшаголы[20];
    • Турэла (адзначалася старажытнае германскае імя Darila[21]): z sioła Kuraszowa Korniło Turelowicz (11 кастрычніка 1569 году)[22];
    • Торан: пана Торана Германовича (3 сакавіка 1543 году)[23];
    • Дурынг: Jan Duringowicz (17 жніўня 1655 году)[24];
    • Тарант: земли пустовъские под рубежомъ московъскимъ, то есть на Таранътове (1 чэрвеня 1560 году)[25];
    • Торальдзь (адзначалася германскае імя Torald[26][27]): Toroldzie (1744 год)[18], Parafia komajska… Toroldzie… we wsi Toroldziach… woski Torołdzie zwanej (1784 год)[28];
    • Тарвойн: Ego, Petrus Tarwoyn, Parochus Szaulensis (28 красавіка 1620 году)[29];
    • Тургель (адзначалася германскае імя Thorgil[30]): Turgiele (1744 год)[18];
    • Даргінт: Dargintowicz Dominik (1759—1761 гады)[31];
    • Тарат (адзначалася старажытнае германскае імя Toreth, Thuræth[32], Þórhaddr[33]): Toriatowicz (XV—XVI ст. паводле выпісу XIX ст.)[34], панъ Янъ Доратовичъ (1620 год)[35]

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 287.
  2. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 403.
  3. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 76.
  4. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 31.
  5. ^ Рыдзевская Е. А. К варяжскому вопросу // Известия Академии наук СССР. Серия VII. № 7, 1934. С. 527.
  6. ^ Зализняк А. А. Древненовгородский диалект. 2-е изд. — М., 2004. С. 808.
  7. ^ Полехов С. В. Наследники Витовта. — М., 2015. С. 540.
  8. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 657.
  9. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 358.
  10. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 224 (4) (1522—1530). — Vilnius, 1997. P. 41.
  11. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 224 (4) (1522—1530). — Vilnius, 1997. P. 344.
  12. ^ Акты, отно­ся­щи­е­ся к исто­рии Запад­ной Рос­сии. Вып. 2. 18‑я и 32 кни­ги запи­сей Литовской мет­ри­ки: Мет­ри­ка коро­ле­вы Боны. — Москва, 2018. С. 113.
  13. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 126, 300.
  14. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 38.
  15. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 395.
  16. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1202.
  17. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1206.
  18. ^ а б в г Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
  19. ^ Breslaujos dekanato vizitacija 1782—1783 m. Fontes Historiae Lituaniae, vol. VII. — Vilnius, 2008. P. 230.
  20. ^ Описание документов и бумаг, хранящихся в Московском архиве Министерства юстиции. Кн. 21. — М., 1915. С. 252, 260.
  21. ^ Anhang 3 Wörterbuch der gotischen Namen // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. — Leiden — Köln, 1989.
  22. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 52 (1569—1570). — Vilnius, 2004. P. 79.
  23. ^ Археографический сборник документов: относящихся к истории Северо-Западной Руси. Т. 2. — Вильна, 1867. С. 13.
  24. ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 282.
  25. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 37 (1552—1561). — Vilnius, 2011. P. 359.
  26. ^ Stemshaug O. Norsk Personnamnleksikon. — Det Norske Samlaget, 1995.
  27. ^ Torald, Nordic Names
  28. ^ Skibicki S. Dekanat kupiski diecezji wileńskiej w świetle opisów parafii z 1784 r. w świetle opisów plebanów. — Białystok, 2009. S. 58, 62, 64, 150.
  29. ^ Žemaičių vyskupijos vizitacijų aktai 1611—1651 m. // Fontes Historiae Lituaniae. Vol. XI, 2011. P. 122.
  30. ^ Thorgil, Nordic Names
  31. ^ Kłapkowski W. Konwent Dominikanów w Sejnach // Ateneum wileńskie. R. 13, z. 2. — Wilno, 1938. S. 92 (160).
  32. ^ Searle W. G. Onomasticon anglo-saxonicum. — Cambrigde, 1897. P. 447, 457.
  33. ^ Barber H. British Family Names: Their Origin and Meaning, with Lists of Scandinavian, Frisian, Anglo-Saxon and Norman Names. — Longon, 1894. P. 29.
  34. ^ Būga K. Apie lietuvių asmens vardus. — Vilnius, 1911. P. 26.
  35. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 11. — Вильна, 1880. Т. 11. — Вильна, 1880. С. 94.
  36. ^ Описание документов и бумаг, хранящихся в Московском архиве Министерства юстиции. Кн. 21. — М., 1915. С. 183.
  37. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 5. — Rzeszów, 2001. S. 287.
  38. ^ Список населенных мест Смоленской губернии. — Смоленск, 1904. С. 306.