Кібарт
Кібарт (Кібэрт[1]), Гібарт (Гібэрт) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Кібарт лац. Kibart | |
Kibart | |
Паходжаньне | |
---|---|
Мова(-ы) | германскія |
Утворанае ад | Gibo + Bert |
Іншыя формы | |
Варыянт(ы) | Кібэрт, Гібарт, Гібэрт |
Зьвязаныя артыкулы | |
якія пачынаюцца з «Кібарт» |
Паходжаньне рэдагаваць
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Кібарт, Кібэрт або Гібэрт (Kibart, Kibbert[2], Gibert) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова -гіб- (-кіб-) (імёны ліцьвінаў Гібік, Гібель, Кібар; германскія імёны Gibico, Giebel, Kiber) паходзіць ад гоцкага giba 'дарунак'[4], а аснова -берт- (-бэрт-, -барт-) (імёны ліцьвінаў Зыбарт, Любарт, Эйбарт; германскія імёны Siebart, Lubert, Eibert) — ад германскага berhta 'яркі'[5].
Паводле менскага дасьледніка Алёхны Дайліды, які разьвівае ўсходнегерманскую этымалёгію імёнаў літоўскіх князёў і баяраў, імя Кібарт складаецца з асноваў -гіб- (-кіб-) і -рад- (-рат-) (імёны ліцьвінаў Радзівіл, Раталт, Конрад; германскія імёны Ratwilius, Rattolt, Konrad), якая паходзіць ад германскага rad- 'рада'[6]. Такім парадкам, імя Кібарт азначае «падарунак рады»[7].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Gibert[8].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Кибортъ Минимонтовичъ (Киборт Минимонтович[9], 1440—1492 гады)[10]; Simone Kyborthouicz (1506 год)[11]; Simoni Kyborthovycz (10 траўня 1506 году)[12]; domino Simone Kiborthowicz (12 траўня 1506 году)[13]; Троцкии панъ Шимко Кибортовичъ (30 сьнежня 1506 году)[14]; Киборт (да 10 чэрвеня і 18 ліпеня 1514 году)[15]; testamenti domini Simonis Kyborthowicz… filii sui domini Nicolai Kyborthowicz (28 траўня 1522 году)[16]; Nicolai Kyburthowicz (6 траўня 1527 году)[17]; Янъ Кгибортовичъ (1528 год)[18]; Hanvs Kibortowicz (12 кастрычніка 1561 году)[19]; Юръи Юшковичъ Кибартовичъ (1567 год)[20]; пана Валентына Яновича Киборта (10 кастрычніка 1596 году)[21]; Zygmunt Kibert Zedersok Podstoli Lidzki (27 чэрвеня 1697 году)[22]; Bołdowscy Franciszek i Jadwiga (Gibertowna) (1721 год)[23]; pater Vicentius Kibort (1746 год)[24].
Носьбіты рэдагаваць
- Кібарт Мінімонтавіч — літоўскі баярын, меў сына Міхайлу
- Сымон Кібартавіч — літоўскі баярын, які ўпамінаецца ў 1506 годзе
- Міхайла і Мікалай Шымкавічы Кібартавічы — радунскія зямяне, якія ўпамінаюцца ў 1525 годзе[25]
- Ян Гібартавіч — паюрскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Балтрамей Янавіч Кібартовіч — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1593 годзе[26]
Кібартовічы (Kibartowicz) — прыгонныя з ваколіцаў Сьвянцянаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[27].
Кібарты гербаў Дэспат, Ласятынскі, Равіч, Секер, Тапор і Ястрабец і Гібарты (Gibort) — літоўскія шляхецкія роды зь Вільні, Віленскага[28] і Лідзкага паветаў[29].
Гібэрты (Gibert) і Гібарты (Gibort) — літоўскія шляхецкія роды зь Вільні[30].
Кібарты (Kibort) — літоўскі шляхецкі род з ваколіцаў Сьвянцянаў[31].
Лапатынскія-Кібарты — літоўскі шляхецкі род[32].
Лабецкія-Кібартовічы (Łabecki-Kibortowicz) гербу Юноша — літоўскі шляхецкі род[33].
Гебарты (Gebart) гербу Ястрабец — шляхецкі род Рэчы Паспалітай[34] з ваколіцаў Рыпіна[35].
Кібэрты (Kibert) — шляхецкі род Рэчы Паспалітай з Галіцкага павету[36].
На памежжы былога Жамойцкага староства і Прусіі існуе места Кібарты.
Глядзіце таксама рэдагаваць
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, tom I: Województwo wileńskie. XIV—XVIII wiek. — Warszawa, 2004. S. 366.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 30.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 279, 632.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 131.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 16.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 23.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 64.
- ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада / пераклад А. Мікус. — 2-е выд. — Смаленск: Інбелкульт, 2014. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 68.
- ^ Собрание древних грамот и актов городов: Вильны, Ковна, Трок, православных монастырей, церквей и по разным предметам: Ч. 1. — Вильно, 1843. С. 21.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 717.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 718.
- ^ Литовская метрика. Т. 1. — СПб., 1903. С. 525.
- ^ Памятники истории Восточной Европы: Источники XV—XVII вв. Т. 6. Радзивилловские акты из собрания Российской национальной библиотеки: Первая половина XVI в. — Москва — Варшава, 2002. С. 26, 31.
- ^ Rowell S. C. Acta primae visitationis diocesis vilnensis anno domini 1522 peractae. Vilniaus Kapitulos Archyvo Liber IIb atkūrimas. — Vilnius, 2015. P. 74.
- ^ Pergamentų katalogas. — Vilnius, 1980. P. 121.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 166.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 659.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 719.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 400.
- ^ Volumina legum: przedruk zbioru praw staraniem XX. Pijarow w Warszawie, od roku 1732 do 1782, wydanego. T. 5. — Petersburg, 1860. S. 438.
- ^ Pansevič V. Vilniaus miestiečių išsimokslinimas XVII—XVIII a. — Kaunas, 2017. P. 216.
- ^ Memoriale Fratrum Minorum Conventualium Vilnensium (1702—1832). — Vilnae, 2020. P. 135.
- ^ Описание документов и бумаг, хранящихся в Московском архиве Министерства юстиции. Кн. 21. — М., 1915. С. 301.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 75.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 125.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 492, 566.
- ^ Malewski Cz. Rody szlacheckie w powiecie lidzkim na Litwie w XIX wieku. — Wilno, 2002.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 492.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 103.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на К, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 225.
- ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 272.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 5. — Warszawa, 1936. S. 265.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 6. — Warszawa, 1936. S. 300.
Літаратура рэдагаваць
- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)