Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў (Селішча)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў
Краіна	Беларусь
Вёска	Селішча
Каардынаты	55°11′19″ пн. ш. 28°25′31″ у. д. / 55.18861° пн. ш. 28.42528° у. д. / 55.18861; 28.42528Каардынаты: 55°11′19″ пн. ш. 28°25′31″ у. д. / 55.18861° пн. ш. 28.42528° у. д. / 55.18861; 28.42528
Канфэсія	Каталіцкая царква
Эпархія	Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	барока
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвятой Вэранікі і кляштар бэрнардынаў — помнік архітэктуры XVIII ст. у Селішчы. Знаходзіцца на беразе возера Селішча. З савецкіх часоў ня дзейнічае, стаіць у руінах. Твор архітэктуры барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя рэдагаваць

Касьцёл да рэканструкцыі

Вялікае Княства Літоўскае рэдагаваць

У 1726 годзе з фундацыі падчашніка і ротмістра полацкага Яна Язэпа Рагозы, полацкага падсудка Язафата Антонія Сялявы і ягонай жонкі Элеаноры з Коцелаў у мястэчку Селішчы збудавалі мураваны касьцёл пры кляштары бэрнардынаў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі рэдагаваць

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Селішча апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1832 годзе расейскія ўлады ліквідавалі кляштар. Касьцёл часткова перабудавалі ў сярэдзіне XIX ст.

3 гвалтоўнай пераробкай пад царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы) касьцёла ў суседнім мястэчку Кублічах (1867 год), тамтэйшае начыньне перанесьлі ў Селішча.

Найноўшы час рэдагаваць

У 1930-я гады савецкія ўлады зачынілі касьцёл. Будынак касьцёла пацярпеў у Другую сусьветную вайну.

Архітэктура рэдагаваць

Касьцёл рэдагаваць

Касьцёл — помнік архітэктуры барока. Гэта 3-нэфавая базыліка з трансэптам і паўцыркульнай 2-яруснай апсыдай. Галоўны (усходні) фасад флянкуюць 3-ярусныя вежы, паміж якімі шчыт з 3-кутным франтонам, 2 валютамі з бакоў і аркавым акном у цэнтры. Роўніца галоўнага фасаду мае вытанчаную архітэктурную плястыку: 3 ярусы аркавых эксэдраў, высокія лапаткі, тонкапрафіляваныя карнізы, высокі аркавы ўходны праём. Сьцены падзяляюцца шырокімі пілястрамі і лучковымі вокнамі, якія на другім ярусе паўцыркульныя. Цыліндрычныя з распалубкамі скляпеністыя перакрыцьці нэфаў абапіраюцца на 4 масіўныя слупы і магутны пэрымэтральны антаблемэнт. Апсыда вылучаецца з глыбіні цэнтральнага нэфа паміж 2 закрысьціямі.

Інтэр’ер аздаблялі 5 алтароў. Высокімі мастацкімі якасьцямі вылучаўся алтар Сьвятога Антонія з скульптурнай групай у завяршэньні. У галоўным алтары захоўваўся прывезены з Кублічаў абраз Божай Маці ў срэбнай рызе, перад якім былі ўкленчаныя выявы фундатараў касьцёла. Над нартэксам на магутнай арцы разьмяшчаліся хоры, на якіх стаяў барокавы арган. Закрысьція вылучалася багатым сьвятарскім аблачэньнем з выкарыстаньнем слуцкіх паясоў.

Кляштар рэдагаваць

Да касьцёла з паўночнага боку далучаецца 2-павярховы Г-падобны ў пляне будынак кляштарнага корпусу пад высокім вальмавым дахам^[1].

Галерэя рэдагаваць

Гістарычныя здымкі рэдагаваць

Старыя здымкі
Па рэканструкцыі, 1913 г.
Прэзьбітэрыюм, 1913 г.
Хоры, 1913 г.

Алтар Сьвятога Антонія, 1913 г.
Бочны алтар Пана Езуса, 1913 г.
1941—1944 гг.

Сучасныя здымкі рэдагаваць

Сучасны стан
Руіны кляштару
Інтэр’ер
Алтар

Крыніцы рэдагаваць

^ Кулагін А. Каталіцкія храмы на Беларусі. — Менск, 2001.

Літаратура рэдагаваць

Кулагін А. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; маст. І. Бокі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 216 с.: іл. ISBN 985-11-0199-0.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць

[1] Кулагін А. Каталіцкія храмы на Беларусі. — Менск, 2001.

[1]