Дзяцел беласьпінны
Беласьпі́нны дзя́цел (па-лацінску: Dendrocopos leucotos) — лясная птушка сямейства дзятлавых, найбольш буйны від з роду Dendrocopos.
| Беласьпінны дзяцел | |
 Самка са здабычаю | |
| Клясыфікацыя | |
|---|---|
| Царства | Жывёлы |
| Тып | Хордавыя |
| Кляса | Птушкі |
| Атрад | Дзятлападобныя |
| Сямейства | Дзятлавыя |
| Род | Dendrocopos |
| Від | Беласьпінны дзяцел |
| Бінамінальная намэнклятура | |
| Dendrocopos leucotos (Bechstein, 1802) | |
| Арэал | |
| |
Мае зьнешняе падабенства да вялікага дзятла, адрозьніваючыся ад яго белай ніжняй часткай сьпіны і белымі ўнутранымі махавымі. Распаўсюджаны ў лясной зоне Эўразіі. Засяляе сьпелыя ліставыя і зьмешаныя лясы зь вялікай колькасьцю хворых і гнілых дрэваў, асаблівую перавагу аддае старым бярэзьнікам. Скрытная і малапрыкметная птушка, аднак прысутнасьці чалавека не пазьбягае. Жыве асела. Часам восеньню і зімой зьдзяйсьняе вандроўкі на невялікія адлегласьці, аднак вясной звычайна вяртаецца ў той жа раён, што і ў папярэдні год. Тым ня менш, штогод дзяўбе новае дупло для гнязда. Шлюбны пэрыяд раней за іншых дзятлаў, да канца траўня ўжо зьяўляюцца птушаняты.
Апісаньне рэдагаваць
Стракаты. Уся сьпіна чорная, надхвосьце белае. Крылы чорныя зь белымі палоскамі. Спод цела белы зь цёмнымі рыскамі і чырвоным падбрушшам. У самца карычнева-чырвоныя вочы і ярка-чырвоная «шапачка», у самкі верх галавы чорны. У маладых чырвоны колер амаль адсутнічае і выразныя цёмныя падоўжныя палоскі на баках цела. Голас: позыў «кік, кікс» (вельмі падобны, як у вялікага дзятла, але не такі прарэзьлівы). У гнездавы пэрыяд выгукі «к’ук, к’іле». Даўжыня цела 24—30 см, размах крылаў 40—48 см.[1]
Біятоп рэдагаваць
Асьветленыя старыя лісьцевыя дрэвастоі, у гарах таксама зьмяшаныя лясы (асабліва часта паблізу адкрытых вільготных тэрыторыяў або палян). У цэнтральнай і паўночнай Эўропе галоўным чынам букавыя, грабавыя і дубовыя лясы, на ўсходзе і поўначы — бярозавыя і таполевыя. Прырэчныя лясы, групы дрэў сярод палёў, прыдарожныя алеі і да т.п.
Гняздо рэдагаваць
у дупле (звычайна гніючага дрэва) на вышыні падросту (як у ствале, так і ў ніжніх галінах дрэва). Подсьціл з парахні. Дыямэтар адтуліны 3—5 см, глыбіня гнездавой камэры 10—20 см.
Яйкі рэдагаваць
3—5 (6—8), эліптычныя, крыху падоўжаныя з тупым вузейшым канцом, белыя, бліскучыя. Памеры: 27,5 × 20,0 мм (26,5—30,5 × 19,5—21,5 мм).
Арэал рэдагаваць
Ад паўднёвай Скандынавіі, цэнтральнай і паўднёвай Эўропы, Каўказа, Ірана, праз Азію да Сахаліна, Камчаткі, Японіі і ўсходняга Кітаю ўключна. Лякальна ў Апэнінах і Пірэнеях.
Пералёты рэдагаваць
Аселы.
Месца зімовак рэдагаваць
У межах гнездавога арэала.
На Беларусі рэдагаваць
Нешматлікі на гнездаваньні аселы від.
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Ахова птушак Бацькаўшчына(недаступная спасылка)
Літаратура рэдагаваць
- S. Cramp, K.E.L. Simmons Vol. IV - Terns to Woodpeckers // The Birds of the Western Palearctic. — Oxford University Press, 1986. — 960 с. — ISBN 0198575076 (анг.)
- Mullarney, Killian; Lars Svensson; Dan Zetterstrom & Peter J. Grant Птушкі Еўропы = Birds of Europe. — United States: Princeton University Press, 2000. — 400 с. — ISBN 978-0-691-05054-6 (анг.)
- Winkler, Hans; Christie, David A. 2002. Family Picidae (Woodpeckers) in del Hoyo, J., Elliott, A., & Sargatal, J., eds. Volume 7: Jacamars to Woodpeckers // Даведнік па птушках свету = Handbook of the birds of the world. — Barcelona: Lynx Edicions, 2002. — ISBN 84-87334-37-7