Адзеньне
Адзе́ньне, адзе́жа — сукупнасьць вырабаў (часьцей за ўсё тканых ці вязаных з розных матэрыялаў), якія людзі апранаюць на сябе для прыкрыцьця цела з мэтай абароны ад прыродных фактараў (холаду, гарачыні), прыкрыцьця аголенасьці, гігіены, упрыгожваньня, а таксама дзеля дапаможных (спэцвопратка, кішэні) і сыгнальных (інфармацыя пра сацыяльны статус, узрост, плоць, нацыянальнасьць, густ) функцыяў. Адзеньне таксама забясьпечвае абарону ад ультрафіялетавага выпраменьваньня.
Нашэньне адзеньня зьяўляецца важнай сацыяльнай нормай і ў асноўным абмяжоўваецца людзьмі, зьяўляючыся характэрнай рысай усяго чалавечага грамадзтва. У большасьці выпадкаў пазбаўляцца адзеньня перад іншымі людзьмі можа быць дрэнна ацэнена грамадзкасьцю. Не насіць вопратку ў грамадзкім месцы, каб былі бачныя плоцевыя органы, грудзі ці ягадзіцы, можна лічыць непрыстойнымі паводзінамі.
Паходжаньне адзеньня рэдагаваць
Немагчыма дакладна вызначыць час зьяўленьня адзеньня, але вывучэньне вошаў дало некаторыя зьвесткі. Плацяная вош, якая жыве ў чалавечым адзеньні, адмянілася ад галаўной прыблізна 107 000 гадоў таму, што дае нагоду меркаваць аб існаваньні ў той час адзеньня[1][2][3]. Сутнасьць іншай тэорыі палягае ў тым, што сучасны чалавек — адзіны выжылы прадстаўнік прыматаў, які мог насіць адзеньне, а адзеньне магло выкарыстоўвацца ўжо 650 тысячаў гадоў таму. Іншыя ж дасьледваньні, злучаныя з вывучэньнем вошаў, даюць ацэнку зьяўленьня адзеньня ў 42 000 — 72 000 да н. э.
Глядзіце таксама рэдагаваць
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Ralf Kittler, Manfred Kayser & Mark Stoneking Molecular evolution of Pediculus humanus and the origin of clothing (анг.) // Current Biology. — 2003.
- ^ Stoneking, Mark Erratum: Molecular evolution of Pediculus humanus and the origin of clothing (анг.).
- ^ "…Lice Indicates Early Clothing Use…", Mol Biol Evol (2011) 28 (1): 29-32. (анг.)